Teresa Torańska od początku lat osiemdziesiątych poszukiwała odpowiedzi na pytanie „Czym jest komunizm?", a w szczególności jego polska wersja, jednocześnie w wersji stalinowskiej, jak i późniejszej - aż po rok 1989. Temu służyły rozmowy przeprowadzane z działaczami partyjnymi albo ludźmi mogącymi z bliska obserwować mechanizmy władzy. Siedem z nich ukazało się w drugim obiegu w 1985 roku pod tytułem Oni. Zawartość Aneksu stanowi sześć kolejnych - trzy w rozmaitym stopniu przygotowane do publikacji za życia autorki oraz trzy opublikowane (w skróconej wersji) w „Gazecie Wyborczej". Na pytania Torańskiej odpowiadają: Artur Hajnicz – oficer polityczny LWP i dziennikarz, Jerzy Morawski – sekretarz KC PZPR, Jerzy Pomianowski – dziennikarz, tłumacz literatury przepięknej, Samuel Sandler – historyk literatury polskiej, Artur Starewicz – sekretarz KC PZPR i Walenty Titkow – sekretarz komitetów wojewódzkich PZPR w Warszawie i Krakowie.
Teresa Torańska (1944-2013) - dziennikarka, autorka książek, wywiadów i filmów dokumentalnych. W latach 70. I 80. Współpracowała z tygodnikami "Argumenty", "Kultura", "Polityka", później z "Tygodnikiem Solidarność". Po wprowadzeniu stanu wojennego zwolniona z pracy z zakazem realizowania zawodu. Publikowała w prasie zagranicznej ("Granta", "L'Osservatore Romano"), współpracowała z paryską "Kulturą" i wydawnictwami podziemnymi. W latach 2000-2011 pracowała w "sporym Formacie", reporterskim dodatku "Gazety Wyborczej". Od 2012 r. Jej teksty ukazywały się w polskiej edycji "Newsweeka". Po śmierci autorki powstała Fundacja, której celem jest promowanie rzetelnego, obywatelskiego dziennikarstwa. Fundacja przyznaje nagrody „Newsweeka" im. Teresy Torańskiej.
Najważniejsze publikacje: Oni (1985) - rozmowy z byłymi komunistycznymi decydentami (przetłumaczone na trzynaście języków), My (1994) - zbiór rozmów z działaczami opozycji i przełomu lat 90., Byli (2006) - rozmowy z aparatczykami PRL-u, Są (2007) - opowieści o dobrych uczuciach, Jesteśmy. Rozstania '68 (2008) – głosy marcowych emigrantów, Śmierć spóźnia się o minutę (2010) - trzy rozmowy o wojennych losach.
