Allotopie, AZ#78707ED5EB/DL-ebwm/pdf

Książka Allotopie. Topografia światów fikcjonalnych powstała z niezwykle przyziemnej zapotrzebowania: stworzenia swojego rodzaju kompendium zbierającego teorie fikcji i narracji przydatne w analizowaniu literatury fantastycznej i światotwórczej. W odróżnieniu jednak od większości standardowych monografii fantasy i SF tutaj głównym celem stała się próba zrozumienia fenomenu tytułowej allotopii - czyli takiego osobliwego świata, który mimo całej swej fantastyczności dąży do ukazywania się czytelnikowi jako wręcz bardziej realny niż świat rzeczywisty. Z tej jednakowoż racji, iż allotopia jest raczej typym fikcyjnego świata niż gatunkiem czy choćby konwencją, przywoływane w książce powieści i cykle powieściowe - m.in. Płasklandia Edwina Abbotta Abbotta, Silmarillion J.R.R. Tolkiena, Peanatema Neala Stephensona czy Inne pieśni Jacka Dukaja - ukazują konieczność interdyscyplinarnego otwarcia badań literaturoznawczych, którym przychodzi niejednokrotnie kapitulować przed złożonością obecnych w nich konstrukcji narracyjnych. Opisywany tu szczególny przypadek fantastyki światotwórczej ma w rezultacie niewiele wspólnego z typowym zabiegiem fantastyki, porywającym czytelnika z przydomowego ogródka do "nibylandii" i dziedziny ułudy - za to o niemało więcej ze świadomym zamieszkaniem w "nigdylandii", i to na dodatek z wszelkimi konsekwencjami wydziedziczenia z wszystkiego tego, co naturalne, prawdziwe, faktyczne, swojskie i znajome. Allotopii w odróżnieniu od klasycznej fantastyki nie wystarcza zatem proste przeciwstawienie świata zwyczajnego światu niezwyczajnemu dla prostego wydobycia dzielącej je właściwości niezwyczajności. Bo choć bez dwóch zdań jest wówczas łatwiej odróżnić to, co faktyczne, od tego, co fantastyczne, to niesłychanie już trudniej zaznać tego, bez czego allotopia nie miałaby racji bytu - a zatem imersywnego zanurzenia w realia takiego świata, z którym można się do tego stopnia zespolić, żeby chcieć doń powracać i móc za nim tęsknić.