Szczakowa to dzielnica położonego w południowej Polsce średniej wielkości miasta Jaworzno. Dzisiaj to okolica raczej zapomniana, zniszczona i zmarginalizowana. Nie zawsze jednak tak było. Niegdyś Szczakowa była jednym z najprężniejszych wsi i miast zachodniej Galicji i Małopolski.
W zamierzchłych czasach przeciętniewiecza i okresu nowożytnego rozwijała się spokojnie, na uboczu głównych wydarzeń. Jednak to tutaj krzyżowały się interesy króla i biskupów krakowskich. Także tutaj na polecenie króla Poniatowskiego ulokowano pierwszą polską kopalnię węgla.
W czasach Rzeczpospolitej Krakowskiej i rządów austrio-węgierskiego cesarza Franciszka Józefa miejscowość była jednym z najważniejszych austriackich przystanków kolejowych na szlaku Kolei Północnej. Wchodząc w skład systemu Trójkąta Trzech Cesarzy łączącego trzy mocarstwa: Austrię, Niemcy i Rosję była jednym z najbardziej znaczących przejść granicznych w Europie.
Wokół stacji kolejowej powstał prężny przemysł i rozrosło się miasteczko, które uzyskało prawa miejskie już w 1896 roku. Istniała tutaj najnowocześniejsza europejska cementownia, huta sody i szkła, stacjonowały oddziały wojskowe, energicznie rozwijał się transport kolejowy.
W II Rzeczpospolitej ekspresowo rozrosło się miasto. Szczakowa pozostała jednym z największych i najprężniejszych miast Zagłębia Krakowskiego. Podczas II wojny światowej teren ten pozostał wcielony do III Rzeszy,dynamicznie działała tutaj partyzantka.
Po wojnie miasto nadal prędko się rozwijało. Niestety przemysł ciężki i górnictwo pobliskiego Jaworzna zdominowało kolejową miejscowość. Dlatego też w 1956 roku Szczakowa znika z kart historii z powodu jej włączenia do pobliskiego Jaworzna.
Szczakowa to nie tylko kolej i przemysł. To dodatkowo lokalne społeczeństwo. Przez setki lat mieszkający obok siebie Polacy, Niemcy, Żydzi, Rosjanie. To na dodatek nowa prężna inteligencja, pełni etosu robotnicy, czy otwarci na świat przybysze z odległych krajów.
Pomimo krótkiej historii swojej sławy miasteczko stało się zalążkiem rozwoju lokalnych elit. Licznie funkcjonujące inicjatywy kulturalne, sportowe, wojskowe, czy patriotyczne świadczyły o silnym rozwoju lokalnej społeczności.
Po wielu latach sytuacja się zmieniła, zapomniano o przeszłości. Czy jednak nie nadszedł czas, by przypomnieć o latach świetności Szczakowej? PRZEDMOWA PREFACE Na początek… Krótka historia Szczakowej Kilka dat z przeszłości Studiując dzieje, miejsca i życie mieszkańców Wówczas zapisywano ludzi Ziemia, ludzie, praca i zmiany Wieś na końcu świata.
Ołów i pierwszy polski węgiel. Do końca XVIII wieku Kolej – wieś – miasteczko. Narodziny miasta Legenda miasta na kolejowych torach. Dwudziestolecie międzywojenne Ostatnie lata chwały i… Jaworzno. Drugie pięćdziesiąt lat XX wieku Piętno rozwoju odciśnięte na okolicy.
Zmiany urbanistyczne 200 lat zmian w regionie Zakończenie Szczakowa to koniec świata? Na koniec… Napisano na podstawie Indeks zastosowanych fotografii
