W publikacji omówione zostały zagadnienia związane z funkcjonowaniem samorządu terytorialnego w przeszłości i aktualnie. Koncentruje się, m.in. Wokół zagadnień: początków samorządu terytorialnego i drogi do restytucji samorządu powiatowego w III Rzeczypospolitej, konstytucyjnych gwarancji dochodów samorządu terytorialnego, prawnych gwarancji ochrony jednostki wobec działań organów samorządowych oraz zarządzania zasobami ludzkimi w jednostkach samorządu terytorialnego.
Monografia demonstruje problemy decentralizacji zadań z zakresu ochrony przyrody i ochrony zabytków, w sposób szczegółowy omawia realizację polityki ochrony środowiska poprzez jednostki samorządu terytorialnego na przykładzie województwa lubelskiego
