Tytuł Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy, tom 12, Rada Żydowska w Warszawie (1939-1943) Język polski Wydawnictwo Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego ISBN 978-83-235-1440-4 seria Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy Rok wydania 2014 Warszawa Wydanie 1 ilość stron 857 Format pdf Spis treści Wykaz skrótów XIX Wstęp XXVII Nota edytorska XXXIX
CZĘŚĆ I. RADA ŻYDOWSKA DO 22 LIPCA 1942 R. 1
1a. Zarządzenia i obwieszczenia niemieckich władz okupacyjnych i instytucji miasta Warszawy 2 Dok. 1. Po 09.1939, b.m. [Władze niemieckie GG], Wykaz dokumentów koniecznych do wyrobienia paszportu (fragment [?]) 2 Dok. 2. Po 07.1940, b.m. Zbiór dokumentów (okólników) niemieckich władz okupacyjnych GG dotyczących przymusu pracy dla ludności żydowskiej (fragmenty) 3 Dok. 3. 1941, GG (Warszawa). Blankiet „Karty rozpoznawczej »J« dla Żydów" 13 Dok. 4. 1940–1941, Warszawa. Zarząd Miejski m. Warszawy. Dyrekcja Tramwajów i Autobusów, Karty podstawowe (bilety miesięczne dla Żydów) 14 Dok. 5. 1940, Warszawa. Zarząd Miejski w Warszawie, „Karta opałowa 1940/1941 r." 14 Dok. 6. 10.1941, Warszawa-getto. Komisarz dla dzielnicy żydowskiej w Warszawie, Heinz Auerswald, Obwieszczenie z 23.10.1941 r. O nowych granicach getta 15 Dok. 7. 11.1941, Warszawa-getto. Komisarz dla dzielnicy żydowskiej w Warszawie, Heinz Auerswald, Obwieszczenie o rozstrzelaniu 17.11.1941 r. 8 Żydów za bezprawne opuszczenie getta 15 Dok. 8. 25.12.1941, Warszawa-getto. Komisarz dla dzielnicy żydowskiej w Warszawie, Heinz Auerswald, Zarządzenie o nakazie wydania futer i odzieży futrzanej pod groźbą rozstrzelania 17 Dok. 9. 12.1941, Warszawa-getto. Komisarz dla dzielnicy żydowskiej w Warsza- wie, Heinz Auerswald, Zarządzenie z 25.12.1941 r. O nakazie wydania futer do 28.12.1941 r. 17 Dok. 10. 01.1942, Warszawa-getto. Komisarz dla dzielnicy żydowskiej w Warszawie, Heinz Auerswald, Obwieszczenie z 8.01.1942 r. O nakazie wydania nart i butów narciarskich 17 Dok. 11. 02.1942, Warszawa. „Mitteilungsblatt für den jüdischen Wohnbezirk in Warschau" [„Urzędowy biuletyn dla żydowskiej dzielnicy mieszkaniowej w Warszawie"], nr 1 z 1.02.1942 r. 18 Dok. 12. 30.04.1942, Warszawa. Starosta miejski w Warszawie. Dyrektor Policji dr [Otto] Bethke, Obwieszczenie o obowiązku przestrzegania przepisów ruchu drogowego 36 Dok. 13. 9.07.1942, Warszawa. Urząd Miar przy komisarzu dla dzielnicy żydowskiej w Warszawie, Obwieszczenie dotyczące obowiązkowej rejestracji narzędzi mierniczych w getcie warszawskim 37
1b. Korespondencja z niemieckimi władzami okupacyjnymi i instytucjami m. Warszawy 39 Dok. 14. Po 1.02.[1940?], Warszawa. Prezydent miasta Warszawy, Pismo z 1.02.[1940?] r. Do [Zakładu Oczyszczania Miasta] i RŻ w Warszawie w sprawie dostarczania robotników do odśnieżania miasta 39 Dok. 15. Po 06.1940, Warszawa. Marka Wilh[elm] Kuhmichel (Saarbrücken 3, Am Hom- burg 35) w Warszawie, Pismo z 6.06.1940 r. Do RŻ w Warszawie dotyczące dostarczenia robotników do elektrowni 40 Dok. 16. Po 6.08.1940, Warszawa. [Wydział Pracy w rządzie GG], Pismo dr. Frauendorfera dotyczące pracy i wynagradzania Żydów 41 Dok. 17. Po 16.11.1940, Warszawa-getto. Urząd Pracy [Arbeitsamt] w Warszawie, Pismo z 16.11.1940 r. Do RŻ w Warszawie w sprawie dostarczenia robotników do pracy w Puławach i Łęcznej 42 Dok. 18. Po 4.08.1941, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie, Korespondencja dotycząca domów znajdujących się w pobliżu więzienia „Pawiak" (31.07–4.08.1941 r.) 44 Dok. 19. Po 8.10.1941, Warszawa-getto. [RŻ w Warszawie?], Notatka dla władz niemieckich („Notiz für Herrn Direktor Stark") dotycząca walki z wszawicą 46 Dok. 20. Po 26.09.1941, Warszawa-getto. Komisarz dla dzielnicy żydowskiej w Warszawie, Heinz Auerswald, Pismo z 26.09.1941 r. Do RŻ w Warszawie. Nakaz opuszczenia do 5.10.1941 r. Przez ludność żydowską domów położonych po południowej stronie ul. Siennej i na południe od ul. Siennej, przy ulicach: Twardej, Sosnowej i obszernej 48 Dok. 21. Po 21.10.1941, Warszawa-getto. Komisarz dla dzielnicy żydowskiej w Warszawie, Heinz Auerswald, Pismo z 21.10.1941 r. Do przewodniczącego RŻ w Warszawie z nakazem opuszczenia do 26.10.1941 r. Przez ludność żydowską domów wyłączonych z granic getta 49 Dok. 22. 21.10.1941, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie, Pismo okólne do administratorów domów. Nakaz opuszczenia domu poprzez wszelkich lokatorów do 26.10.1941 r. 50 Dok. 23. 09–12.1941, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie, Korespondencja z komisarzem dla dzielnicy żydowskiej w Warszawie, Heinzem Auerswaldem [30 pism] 51 Dok. 24. Po 8.01.1942, Warszawa-getto. Komisarz dla dzielnicy żydowskiej w Warszawie, Heinz Auerswald, Pismo z 30.12.1941 r. Do RŻ w Warszawie dotyczące zaopatrzenia getta warszawskiego w chleb 80 Dok. 25. Po 26.02.1942, przed 15.03.1942, Warszawa-getto. Komisarz dla dzielnicy żydowskiej w Warszawie, Heinz Auerswald, Pismo z 02/03.1942 do przewodniczącego RŻ w Warszawie dotyczące kwestii personalnych 82 Dok. 26. 09.1941–03.1942, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie, Korespondencja z komisarzem dla dzielnicy żydowskiej w Warszawie, Heinzem Auerswaldem [7 pism] 83 Dok. 27. Po 11.03.1942, Warszawa-getto. Komisarz dla dzielnicy żydowskiej w Warszawie, Heinz Auerswald, Pismo do RŻ w Warszawie dotyczące obowiązku meldunkowego oficerów WP 89 Dok. 28. Po 10.04.1942, Warszawa-getto. Komisarz dla dzielnicy żydowskiej w Warszawie, Heinz Auerswald, Pismo z 8.04.1942 r. Do przewodniczącego RŻ w Warszawie w sprawie działalności kulturalnej w getcie 91 Dok. 29. Po 05.1942, Warszawa-getto. N.N., Opracowanie pt. „Rok pod rządami komisarza dla dzielnicy żydowskiej w Warszawie". Omówienie sytuacji getta pod zarządem dr. Heinza Auerswalda (15.05.1941–15.05.1942) 93 Dok. 30. Po 28.01.1941, Warszawa-getto. Urząd Szefa Dystryktu Warszawa. Wydział Przesiedleń. Placówka Transferu, Pismo do RŻ w Warszawie dotyczące dostarczenia sprzętów do szycia 108 Dok. 31. Po 01.1941, Warszawa-getto. Urząd Szefa Dystryktu Warszawa. Wydział Przesiedleń, Dwa pisma z 20.01.1941 r. Do RŻ w Warszawie dotyczące nakazu utworzenia w getcie warszawskim kilku dużych zakładów krawieckich, obuwniczych i budujejących pończochy i skarpety 109 Dok. 32. Po 16.02.1941, Warszawa-getto. Urząd Szefa Dystryktu Warszawa. Wydział Przesiedleń. Placówka Transferu, Pismo do [RŻ w Warszawie] dotyczące utworzenia w getcie warsztatów krawieckich (szopów) (fragment) 111 Dok. 33. Po 28.02.1941, Warszawa-getto. [Urząd Szefa Dystryktu Warszawa. Wydział Przesiedleń]. Placówka Transferu, Pismo do RŻ w Warszawie w sprawie dostarczenia robotników do prac melioracyjnych 112 Dok. 34. Po 19.02.1941, Urząd Szefa Dystryktu Warszawa, Wydział Przesiedleń, Placówka Transferu, Pismo z 19.02.1941 r. Do przewodniczącego RŻ w Warszawie. Zezwolenie na noszenie specjalnych opasek poprzez pracowników poczty żydowskiej 113 Dok. 35. Po 9.03.1941, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie, Pismo z 9.03.1941 r. Do Urzędu Szefa Dystryktu Warszawa, Wydział Przesiedleń, Placówka Transferu, zawierające informację o liczbie wykwalifikowanych rzemieślników na terenie getta (fragment) 114 Dok. 36. Po 03.1941, Warszawa-getto. Urząd Szefa Dystryktu Warszawa, Wydział Przesiedleń, Placówka Transferu, Pismo z 6.03.1941 r. Do przewodniczącego RŻ dotyczące zakazu opuszczania getta przez bataliony pracy w związku z epidemią tyfusu 115 Dok. 37. Po 03.1941, Warszawa-getto. [Urząd Szefa Dystryktu Warszawa]. Wydział Przesiedleń. Placówka Transferu, Pismo z 6.[03.1941 r.] do przewodniczącego RŻ dotyczące nakazu przeprowadzania akcji odwszania (począwszy od 7.03.1941 r.) osób udających się do pracy poza granice getta 116 Dok. 38. Po 24.04.1941, Warszawa-getto. Urząd Szefa Dystryktu Warszawa, Pismo z 24.04.1941 r. Do RŻ w Warszawie w sprawie obowiązku pracy (za zwolnienie z obowiązku pracy należy pobierać do 500 zł) 117 Dok. 39. Po 23.07.1941, Warszawa-getto. Urząd Szefa Dystryktu Warszawa. Placówka Transferu, Pismo z 23.07.1941 r. Do RŻ. Brak zgody na przekazanie fortepianu Michałowi Michałowiczowi z Warszawy (dom uchodźców) 119 Dok. 40. Po 13.10.1941, Warszawa-getto. J. Lex sp. Z o.o., Pismo do Transferstelle [Placówki Transferu] w sprawie możliwości korzystania z pracy Żydów na terenie GG 120 Dok. 41. 08–11.1941, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie, Korespondencja z Transferstelle [Placówką Transferu] [29 pism] 121 Dok. 42. 1941, Warszawa-getto. Urząd Szefa Dystryktu Warszawa. Wydział Przesiedleń. Placówka Transferu, Pismo [do RŻ] dotyczące produkcji czapek w getcie 149 Dok. 43. Po 03.1941, Warszawa-getto. Urząd Szefa Dystryktu Warszawa. Wydział Przesiedleń. Placówka Transferu, Pismo [do RŻ] dotyczące tworzenia szopów (zakładów) stolarskich (fragment) 150 Dok. 44. B.d., Warszawa-getto. Urząd Szefa Dystryktu Warszawa. Wydział Przesiedleń. Placówka Transferu, Pismo do RŻ w Warszawie dotyczące firmy Wiśniewski & Serejski i Słuckin 151 Dok. 45. Po 26.02.1942, Warszawa-getto. Producent Menck, Krüger & Sohn Geflügelimport – Berlin (filia w Warszawie), Pismo do Transferstelle. Prośba o wydanie Maurycemu Klarowi pozwolenia na opuszczenie getta 152 Dok. 46. 15.09.1941–11.06.1942, Warszawa. Sąd Niemiecki w Warszawie, Pisma do Ety Gulbas. Postanowienia sądu w sprawie nienoszenia opaski 153 Dok. 47. Po 28.04.1942, Warszawa-getto. Materiały dotyczące Hindy (Chindy) Buki w związku z jej uwięzieniem w więzieniu na Gęsiej 156 Dok. 48. Po 04.1942, Warszawa-getto. Materiały dotyczące uwięzienia Hirsza Rozenbauma za opuszczenie getta bez zezwolenia 159 Dok. 49. Po 6.07.1942, Warszawa. Szef Sicherheitspolizei i SD na dystrykt warszawski, Obwieszczenie o ustanowieniu nagrody za pomoc w ujęciu sprawcy morderstwa rabunkowego Pauliny Krüger 161
2. Rada Żydowska 162
Przewodniczący Rady Żydowskiej 162 Dok. 50. Po 26.03.1940, Warszawa. Przewodniczący RŻ w Warszawie, A[dam] Czerniaków, Memoriał pt. „Die neuen Aufgaben der Jüdischen Gemeinde in Warschau und die Lage der jüdischen Bevölkerung" [„świeże zadania gminy żydowskiej w Warszawie i sytuacja ludności żydowskiej"] (26.03.1940 r.) 162 Dok. 51. Po 4.01.1942, Warszawa-getto. Adam Cz[erniaków], Wspomnienie o radcy Beniaminie Zabłudowskim (4.01.1942 r.) 176 Dok. 52. [01.1942], Warszawa-getto. Przewodniczący RŻ w Warszawie, Adam Czer- niaków, Zawiadomienie o nabożeństwie żałobnym w intencji zmarłych członków RŻ 178 Dok. 53. 28.06.1942, Warszawa-getto. Adam Czerniaków, Przemówienie z okazji
urodzin Abrahama Gepnera 179
Korespondencja 181 Dok. 54. 10.12.1940, Warszawa-getto. Mina Tyńska (ul. Miła 23 m. 42), Pismo do RŻ w Warszawie. Prośba o przyjęcie do pracy na poczcie 181 Dok. 55. Po 26.06.1941 [?], Warszawa-getto. Pismo robotników szopu krawieckiego nr 12 przy ul. Prostej 14 (2 piętro) do przewodniczącego RŻ, Adama Czerniakowa. Skarga na niełatwe warunki pracy 182 Dok. 56. 6.07.1941 [?], Warszawa-getto. Pismo robotników szopu krawieckiego nr 12 przy ul. Prostej 14 (2 piętro) do przewodniczącego RŻ, Adama Czerniakowa. Informa- cja o strajku robotników (1.07.1941 r.) na znak protestu za złe traktowanie i wyżywienie 184 Dok. 57. [Po 6.01.1942], Warszawa-getto. Sz[muel] [Samuel] Winter, Pismo do przewodniczącego RŻ w Warszawie, Adama Czerniakowa, dotyczące aresztowania poprzez SP Salomona, prezesa nieustalonego Komitetu Domowego w getcie warszawskim 186 Dok. 58. Po 23.03.1942, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie, Korespondencja. 1) Pismo przewodniczącego RŻ, Adama Czerniakowa, do Ubezpieczalni Społecznej, 2) Pismo Referatu
Prawnego RŻ do Wydziału Personalnego RŻ dotyczące zgłaszania pracowników RŻ do ubezpieczenia społecznego, 3) Pismo komisarza dla dzielnicy żydowskiej w Warszawie, Heinza Auerswalda, do RŻ zawierające odmowę odroczenia wpłaty grzywny 187 Dok. 59. Po 29.03.1942, Warszawa-getto. Zarząd „Samopomocy" [...], Pismo do przewodniczącego RŻ w Warszawie, Adama Czerniakowa, dotyczące zaopatrzenia w getcie warszawskim w produkty żywnościowe (fragment) 190 Dok. 60. 21.04.1942, Warszawa-getto. Michał Weichert [?], List do [Adama Czerniakowa]. Podziękowanie za pomoc udzieloną w trakcie choroby 191 Dok. 61. Po 1.04.1942, Warszawa-getto. RŻ w Siedlcach, Pismo do [RŻ w Warszawie] dotyczące Zylbersztejna i N.N. (fragment) 192 Dok. 62. Po 27.04.1942, Warszawa-getto. Zarząd Miejski m. Warszawy, Z[akład] O[czyszczania] M[iasta], Pismo do RŻ w Warszawie. Informacja o wstrzymaniu od 1.06.1942 r. Oczyszczania ulic na terenie getta 193 Dok. 63. Po 31.05.1942, Warszawa-getto. N.N., Notatka uzupełniająca w sprawie oczyszczania ulic w dzielnicy żydowskiej 194
Obwieszczenia 201 Dok. 64. Po 13.10.1940, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie, Komunikat nr 1 w sprawie dzielnicy żydowskiej w Warszawie 201 Dok. 65. 15.01.1941, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie, Pismo okólne do komitetów domowych w sprawie talonów zwalniających od obowiązku opłaty za karty żywnościowe 206 Dok. 66. 15.04.1941, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie, Zarządzenie o wprowadzeniu obowiązkowego wypoczynku sobotniego dla mieszkańców dzielnicy żydowskiej 207 Dok. 67. 7.05.1941, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie, Obwieszczenie o przygotowaniach do obrony przeciwlotniczej 209 Dok. 68. Przed 5.06.1941, Warszawa-getto. [RŻ w Warszawie?], Zawiadomienie o terminie rejestracji firm, instytucji i pracowników. Ulotka zaadresowana do mieszkańców domu przy ul. Ogrodowej 43 (fragment) 210 Dok. 69. Po 10.10.[1941], Warszawa-getto. [RŻ w Warszawie?], Obwieszczenie: „świeże granice Dzielnicy Żydowskiej. Wszyscy z nowo przyłączonych ulic muszą opuścić mieszkania do 10 października b.r." Zarządzenie dotyczące ludności polskiej 211 Dok. 70. Po 21.10.1941, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie, Pismo okólne do administracji domów i komitetów domowych. Obwieszczenie dotyczące zmian granic getta z nakazem opuszczenia domów (zał. Lista ulic z numerami domów) do 26.10.1941 r. Załączony wykaz domów wyłączonych 21.10.1941 r. 212 Dok. 71. [12.1941], Warszawa-getto. [RŻ w Warszawie?], Obwieszczenie podające nieruchomości wyłączone w getta warszawskiego 214 Dok. 72. B.d., Warszawa-getto. RŻ w Warszawie [?], Obwieszczenie dotyczące kąpieliska (łaźni [?]). Informacja o zamknięciu łaźni 215
Wydziały i agendy Rady Żydowskiej 215
Biuro Inkasa dla Ubezpieczalni Społecznej 215 Dok. 73. Po 03.1942, Warszawa-getto. N.N., „Notatka w sprawie Ubezpieczalni Społecznej w Warszawie". Zestawienie finansowe dotyczące sum przekazywanych poprzez mieszkańców getta do Ubezpieczalni Społecznej 215
Komisja dla Spraw Przesiedleńców 219 Dok. 74. 22.04.1941, Warszawa-getto. Komisja dla Spraw Przesiedleńców przy RŻ w Warszawie, Magazyn Rymarska 12, Obwieszczenie wzywające do odbioru zaginionych bagaży do 1.05.1941 r., w związku z likwidacją magazynu 219 Dok. 75. Po 31.08.1941, Warszawa-getto. עיסימאָק־ץנאַניפֿ רעד ןופֿ גנוטאַראַב רעד ןופֿ לאָקאָטאָרפ״ "הלהק רעד ןיא עיסימאָק־סגנולדיזרעביא רעד ײַב [„Protokół z posiedzenia Komisji Finansowej przy Komisji Przesiedleńczej RŻ"] (31.08.1941 r.). Opodatkowanie zamożnych mieszkańców getta na rzecz głodujących 220
Komisja Opieki nad Uchodźcami 222 Dok. 76. [Po. 15.11.1941], Warszawa-getto. N.N., „Projekt protokołu w sprawie opieki nad uchodźcami" 222
Komisja Specjalna 224 Dok. 77. 13.01.1941, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie. Przewodniczący Komisji Specjalnej, A[braham] Gepner, Wezwanie dla Joska Kukiełki na zebranie 14.01.1942 r. Do gmachu Gminy 224
Rada Gospodarcza 225 Dok. 78. Po 1941, Warszawa-getto. Rada Gospodarcza Dzielnicy Żydowskiej w Warszawie, Notatka w sprawie przepływu towarów i kapitałów pomiędzy gettem a „stroną aryjską" 225
Służba Porządkowa 228 Dok. 79. 1.06.1942, Warszawa-getto. Instrukcja służbowa dla Służby Porządkowej. Oficjalny regulamin SP 228 Dok. 80. 11.1940–01.1941, Warszawa-getto. [RŻ w Warszawie. Służba Porządkowa], Rozkazy dzienne Józefa Szeryńskiego, kierownika SP 245 Dok. 81. [1.01.1941 r.], Warszawa-getto. [RŻ w Warszawie. Służba Porządkowa], Instrukcja dla dzielnicowych w zakresie sanitarnym 318 Dok. 82. Po 14.01.1941, Warszawa-getto. [RŻ w Warszawie. Służba Porządkowa], Oskar Sekler, kierownik V Rejonu SP, Rozkazy dzienne 320 Dok. 83. Po 29.01.1941, Warszawa-getto. Adam Albek, grupowy SP nr 1571, Meldunek służbowy z 29.01.1941 r. Oznajmiający o stosunkach panujących w kwarantannie przy ul. Leszno 109 i nadużyciach tolerowanych poprzez jej kierownika Halbera 324 Dok. 84. 20.12.1941, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie. Służba Porządkowa, Przepustka nr 4950 uprawniająca do przeprowadzki na podstawie nakazu kwaterunkowego 325 Dok. 85. 19.11.[...?], Warszawa-getto. RŻ w Warszawie. Inspektorat Służby Porządkowej, Wezwanie kandydata N.N. Do SP do stawienia się 19.11.[...?] przed komisją lekarską przy ul. Twardej 6 326 Dok. 86. B.d., Warszawa-getto. RŻ w Warszawie. Służba Porządkowa. Referat OPL, Opaska pracownika 327
Wydział Cmentarny 328 Dok. 87. Po 16.12.1941, Warszawa-getto. Wydział Cmentarzy przy RŻ w Warszawie, Protokół w sprawie zmasakrowanych zwłok 328 Dok. 88. 8.02.1942, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie. Wydział Spraw Cmentarnych i Pogrzebowych, Zaświadczenie dla Wolfa Strzyga na wejście na cmentarz 329
Wydział Ewidencji Ludności Żydowskiej 330 Dok. 89. Po 01.1940, Warszawa. [RŻ w Warszawie?], „Lista za[a]resztowanych od 18–25 stycznia 1940 r. Zarejestrowanych w Gminie" i „Lista za[a]resztowanych od 18–25 stycznia 1940 r. Zarejestrowanych w Gminie, w międzyczasie zmarli" 330 Dok. 90. Po 06.1940, Warszawa. [Wydział Ewidencji Ludności Żydowskiej RŻ?], Wykaz osób chrzczonych-338 Dok. 91. 19.03.[...?], Warszawa-getto. RŻ w Warszawie. Wydział Ewidencji Ludności Żydowskiej. Dział adresowy, Karty informacyjne Luzera Rozentala i Szlamy Kornblita 340 Dok. 92. Po 01.1942 [?], Warszawa-getto. [RŻ w Warszawie], Kwestionariusz rejestracyjny dla osób obcej przynależności państwowej 341
Wydział Kontroli 243 Dok. 93. Po 17.04.1941, Warszawa-getto. Raport Komisji Kontroli przy Gminie Żydowskiej: „Sprawozdanie w sprawie podziału stanowisk administratorów i rządców w nieruchomościach żydowskich dzielnicy żydowskiej" 343
Wydział Kwaterunkowy (Biuro Kwaterunkowe) 351 Dok. 94. 24–28.03.1941, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie. Biuro Kwaterunkowe, Pismo z 24.03.1941 r. Do Josefa Nusyna Hermana. Informacja o zajęciu poprzez Biuro jednej izby, zał. Pokwitowanie 351 Dok. 95. Po 15.06.1942, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie. Biuro Kwaterunkowe, Pismo z 15.06.1942 r. Do mieszkańców domu przy ul. Muranowskiej 2. Informacja o wyłączeniu z getta niektórych ulic 353
Wydział Nieruchomości i sprzętów ergonomiczności Publicznej 354 Dok. 96. 20.04.1942, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie. Wydział Nieruchomości i maszyn użyteczności Publicznej, Okólnik nr 82, Informacja za okólnikiem nr 228 (z 10.04.1942 r.) Zarządu Komisarycznego Zabezpieczonych Nieruchomości o usuwaniu z mieszkań 354
Wydział Opieki Społecznej 356 Dok. 97. 1941/1942, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie. Wydział Opieki Społecznej, Preliminarze budżetowe akcji „Pomocy Zimowej 1941/1942" 356
Wydział Opłat na rzecz Szpitalnictwa i Służby Zdrowia 362 Dok. 98. 15.09.1941, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie. Wydział Opłat na rzecz Szpital- nictwa i Służby Zdrowia. Dział Pracy Społecznej (ul. Ceglana 7), Pismo do Icka Mordki Łabędzia z prośbą o przybycie 362
Wydział Pracy (z Batalionem Pracy) 363 Dok. 99. 1941, Warszawa-getto. [RŻ w Warszawie], „Sprawozdanie ogólne Batalionu Pracy za rok 1940" 363 Dok. 100. 12.03.1940, Warszawa. Batalion Pracy przy RŻ w Warszawie, Wezwanie nr 14128A na dodatkowe dni pracy w marcu dla Jakuba Samsona 416 Dok. 101. 08.1940, Warszawa-getto. Batalion Pracy, Okólnik z 1.08.1940 r. „Do wszystkich Żydów podlegających pracy przymusowej" 417 Dok. 102. 1940, Warszawa-getto. Batalion Pracy. Obsługa Obozów Pracy, Formularz pisma do Referatu Rachunkowo-Kasowego 418 Dok. 103. B.d., b.m. Komitet Obywatelski przy Batalionie Pracy, Schemat organizacyjny 419 Dok. 104. B.d. Warszawa-getto. N.N., List do przewodniczącego RŻ, Adama Czerniakowa, w sprawie nieprawidłowej działalności Wydziału Pracy 420
Wydział Prawny 422 Dok. 105. Po 01.04.1942, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie, Korespondencja z Inspektoratem Finansowym Warszawa-Miasto I i II (z załącznikami) (1941–1942) 422 Dok. 106. Po 15.04.1942, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie, „Dodatkowa notatka w spr[awie] inkasa należności Urzędów Skarbowych poprzez Radę Żydowską" 428 Dok. 107. Po 15.05.1942, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie, Sprawozdanie z inkasa należności skarbowych za okres 14–30.04. I 1–15.05.1942 r. 430
Wydział Składek i Danin 432 Dok. 108. Po 26.06.1940, Warszawa. RŻ w Warszawie, Talon nr 16001 uprawniający do otrzymania karty żywnościowej bez opłaty 432 Dok. 109. Po 26.06.1940, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie, Talon nr 98624 uprawniający do otrzymania karty żywnościowej bez opłaty w lipcu 1941 r. [?] 433 Dok. 110. 06.1942, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie, Talon nr 18936 uprawniający do otrzymania karty żywnościowej bez opłaty w lipcu 1942 r. 434 Dok. 111. 1942, Warszawa-getto. [RŻ w Warszawie], Wykaz osób, którym przydzielono darmowe talony aprowizacyjne 434
Wydział Spraw Metrykalnych 437 Dok. 112. 09–10.1941, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie. Wydział Spraw Metrykalnych, Pisma do przewodniczącego RŻ Adama Czerniakowa, a także do przewodniczącego Wydziału Spraw Religijnych M[eszulema] Kaminera dotyczące zwyczaju urządzania na cmentarzach ślubów biednych par dla uśmierzenia zarazy 437
Wydział Spraw Religijnych 439 Dok. 113. Po 9.06.1942, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie, „Notatka w sprawie przymusowego odpoczynku sobotniego" 439 Dok. 114. Po 06.1942, Warszawa-getto. N.N., „Projekt organizacji Straży Sobotniej (Miszmeret Haszabat) i Sądu dla Spraw Soboty" 440
Wydział Statystyczny 442 Dok. 115. 3.05–4.09.1940, Warszawa. [RŻ w Warszawie]. Wydział Statystyczny, Biuletyn wewnętrzny, dołączone sprawozdania przewodniczącego Rady Żydowskiej 442 Dok. 116. 30.04.1942 [?], Warszawa-getto. Wydział Statystyczny RŻ w Warszawie, „Sprawozdanie tymczasowe z opracowania wyników ankiety meldunk[owej] W[ydziału] E[widencji] L[udności] Ż[ydowskiej] [?] z 21.01.1942" 533
Wydział Szpitalnictwa 536 Dok. 117. 05.1941, Warszawa-getto. [Dr Jakub Munwez], Memoriał skierowany do przewodniczącego Komisji Gospodarczej Szpitala Żydowskiego „Czyste" przy Wydziale Szpitalnictwa Gminy Żydowskiej w Warszawie w sprawie funkcjonowania tego szpitala 536
Wydział Więziennictwa 550 Dok. 118. Po 15.12.1941, Warszawa-getto. [RŻ w Warszawie. Areszt Centralny], Karty („Personalia zmarłego") 15 Żydów rozstrzelanych 15.12.1941 r. W więzieniu na ul. Gęsiej 24 za przebywanie poza gettem 550 Dok. 119. 12.1941, Warszawa-getto. Więźniowie Centralnego Aresztu Żydowskiego, Podanie do kierownika Rosego o zgodę na przygotowanie wieczoru artystyczno-literackiego 24.12.[1941] r. 556 Dok. 120. 11.03.1942, Warszawa-getto. Komenda Straży Aresztu Centralnego, Telefonogram I[zaaka] Rudniańskiego, podobwodowego, do przewodniczącego RŻ w Warszawie, Adama Czerniakowa, dotyczący 151 więźniów zwalnianych 11.03.1942 r. 557 Dok. 121. Po 25.03.1942, Warszawa-getto. Areszt Centralny Dzielnicy Żydowskiej w Warszawie. N.N., Notatka dotycząca 16 więźniów przekazanych Niemcom 25.03.1942 r. 558 Dok. 122. 2.07.1942, Warszawa-getto. Kierownik A[resztu] C[entralnego], Pismo do
Kuchni Ludowej nr 43 (ul. Lubeckiego 5). Prośba o wydanie o 110 porcji zupy mniej z powodu zmniejszenia się liczby więźniów 559
Wydział Wytwórczości (Komisja Pracy i Wytwórczości) 560 Dok. 123. Po 23.12.1940, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie, Protokół posiedzenia Komisji Pracy z 23.12.1940 r. O godz. 17 w gmachu Gminy 560 Dok. 124. Po 24.12.1940, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie, Protokół posiedzenia podkomisji stolarskiej z 24.12.1940 r. O godz. 17 w gmachu Gminy 562 Dok. 125. 04.–09.1941, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie, Wydział Wytwórczości, Sprawozdania z działalności za okres kwiecień – wrzesień 1941 r. 565 Dok. 126. Po 26.09.1941, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie, Wydział Wytwórczości, Pismo z 26.09.1941 r. Do Wydziału Pracy przy Sekcji Opieki Społecznej 586 Dok. 127. 8.12.1941, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie, Wydział Wytwórczości, Pismo kierownika Wydziału B[eniamina] Gliksmana do Wydziału Statystycznego 587
Wydział Zdrowia 589 Dok. 128. 31.10.1940, Warszawa. [RŻ w Warszawie], Korespondencja dr. I[zraela] Milejkowskiego 589 Dok. 129. 01.1942, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie, Sprawozdanie z działalności Instytutu Chemiczno-Bakteriologicznego przy Wydziale Zdrowia Rady Żydowskiej za okres od 7.07 do 31.12.1941 r. (fragmenty) 591 Dok. 130. 8.03.1942, Warszawa-getto. „Biuletyn Tygodniowy. Asygnowany dla wszystkich funkcjonariuszy i pracowników Wydziału Zdrowia", nr 1 z 8.03.1942 r. 597
Zakład Zaopatrywania 601 Dok. 131. Po 21.07.1941, Warszawa-getto. Komisarz dla dzielnicy żydowskiej w Warszawie, Heinz Auerswald, „Satzung der Versorgungsanstalt für den jüdischen Wohnbezirk in Warschau" (21.07.1941 r.) [Statut Zakładu Zaopatrywania dzielnicy żydowskiej w Warszawie] 601 Dok. 132. B.d., Warszawa-getto. Generalne Gubernatorstwo, Urząd Szefa Dystryktu Warszawa. Wydział Wyżywienia i Rolnictwa, Pismo do RŻ dotyczące przydziału jaj dla ZZ 603 Dok. 133. 03.–07.1941, Warszawa-getto. ZZ przy RŻ w Warszawie, Pisma okólne skierowane do punktów rozdzielczych, dotyczące rozdziału artykułów żywnościowych i przemysłowych [40 pism] 605 Dok. 134. B.d., Warszawa-getto. ZZ [przy RŻ w Warszawie], Treść szyldu punktu rozdzielczego artykułów spożywczych 651 Dok. 135. 03.1941–03.1942, Warszawa-getto. ZZ przy RŻ w Warszawie, Przewodniczący RŻ w Warszawie, Adam Czerniaków, Obwieszczenia dotyczące przydziału żywności i innych produktów dla mieszkańców getta 652 Dok. 136. 03.1941, Warszawa-getto. ZZ przy RŻ w Warszawie, Komunikat Referatu Piekarń i Rozdzielnictwa Chleba z 31.03.1941 r. O wydawaniu chleba 2.–4.04.1941 r. Na karty z lutego 1941 r. 683 Dok. 137. 1940/1941, Warszawa-getto. ZZ przy RŻ w Warszawie, „Karta ziemniaczana na rok 1941 nr 342087" wystawiona dla Fajgi Krauze 684 Dok. 138. 1941/1942, Warszawa-getto. [ZZ przy RŻ w Warszawie], „Karta żywnościowa nr 450000 na miesiąc styczeń 1942" 684 Dok. 139. 1941/1942, Warszawa-getto. ZZ przy RŻ w Warszawie, „Dodatkowa karta żywnościowa nr 003794 i 015000 na miesiąc styczeń 1942" 685 Dok. 140. 01.1942, Warszawa-getto. [ZZ przy RŻ w Warszawie], „Karta żywnościowa nr 251183, 251184, 450000 na miesiąc luty 1942" 685 Dok. 141. 01.1942, Warszawa-getto. ZZ przy RŻ w Warszawie, „Dodatkowa karta żywnościowa nr 006375 i 022000 na miesiąc luty 1942" 686 Dok. 142. 02.1942, Warszawa-getto. [ZZ przy RŻ w Warszawie], „Karta żywnościowa nr 400000 na miesiąc marzec 1942" 686 Dok. 143. 02.1942, Warszawa-getto. ZZ przy RŻ w Warszawie, „Dodatkowa karta żywnościowa nr 016484 na miesiąc marzec 1942" 686 Dok. 144. B.d., Warszawa-getto. ZZ przy RŻ w Warszawie, „Karta dodatkowa dla dzieci nr 100000" 687 Dok. 145. 09.1941–01.1942, Warszawa-getto. Ulotka: Okólnik Wydziału
Humoru [s] Zakładu Zaopatrywania Dzielnicy Żydowskiej w Warszawie (01.[1942 r.]) 687 Dok. 146. B.d., Warszawa-getto. ZZ przy RŻ w Warszawie, „Karta dodatkowa dla dzieci w wieku przedszkolnym nr 013589" wystawiona dla Eriki Grasberg 688 Dok. 147. B.d., Warszawa-getto. [ZZ przy RŻ w Warszawie?], Ulotka: „Przepis przyrządzania brukwi" 688 Dok. 148. 02.1942, Warszawa-getto. ZZ przy RŻ w Warszawie, Referat Statystyczny, „Ankieta w sprawie spożycia. Sprawozdanie. Grudzień 1941" 689 Dok. 149. Po 09.1941, Warszawa-getto. Zarząd Spółdzielni Spożywczej Prac[owników] RŻ w Warszawie, Notatka dotycząca działalności ZZ (fragment) 702 Dok. 150. Po 10.1941, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie, Korespondencja dotycząca statutu ZZ (fragmenty) 704 Dok. 151. 04.1942 [?], Warszawa-getto. N.N., „Notatka w sprawie sytuacji materialnej pracowników Rady Żydowskiej i stosunku do nich Zakł[adu] Zaopatr[ywania]" (fragmenty) 708 Dok. 152. 1942, Warszawa-getto. ZZ przy RŻ w Warszawie, Ogłoszenie o koszerności cukierków rozdawanych w torebkach z napisem „Pesach 1942" 712 Dok. 153. Przed 21.02.[1941], Warszawa-getto. [ZZ przy RŻ w Warszawie]. Wydział Opałowy, Zaproszenie na podwieczorek artystyczny 21.02.[1941 r.] na ul. Leszno 14 713
Rada Żydowska – inne 714 Dok. 154. Przed 25.11.1940, Warszawa. RŻ w Warszawie, Tymczasowy dokument tożsamości nr 15953, wydany dla Szmula Fersztenberga, ważny do 25.11.1940 r. 714 Dok. 155. Po 09.1941, Warszawa-getto. N.N., Album satyryczny na temat działalności RŻ i największych problemów getta warszawskiego, wyprodukowany prawdopodobnie poprzez pracownika RŻ 715
CZĘŚĆ II. RADA ŻYDOWSKA PO 22 LIPCA 1942 R. 718 Dok. 156. Po 30.09.1942, Warszawa-getto. [RŻ w Warszawie], Sprawozdanie za okres od 22.07 do 30.09.1942 r. (fragmenty) 718 Dok. 157. Po 22.07.1942, Warszawa-getto. [Das Beauftragten für die Umsiedlung, Hermann Höffle, Pełnomocnik dla Spraw Przesiedlenia], „Eröffnung und Auflagen für den Judenrat" [„Oświadczenie i nakazy dla Rady Żydowskiej"] (22.07.1942 r.). Wytyczne przekazane ustnie na posiedzeniu RŻ 22.07.1942 r. Przez pełnomocnika ds. Przesiedlenia Hermanna Höfflego na temat organizacji „przesiedlenia na wschód" Żydów z Warszawy 735 Dok. 158. Po 22.07.1942, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie, Opaska pracownika nr 436 (Rozengartena) 735
Obwieszczenia 736 Dok. 159. 07.–09.1942, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie, Obwieszczenia 736 Dok. 160. 25.08.1942, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie, Obwieszczenie o zarządzeniu Urzędu Pracy w Warszawie z 24.08.1942 r. 741 Dok. 161. Po 09.1942, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie, Obwieszczenia 742 Dok. 162. 4.10.1942, Warszawa-getto. Pismo okólne przewodniczącego RŻ w Warszawie, firma Lichtenbauma, do pracowników RŻ w Warszawie o tępieniu szkodnictwa i opieszałości w pracy 744 Dok. 163. 12.1942–01.1943, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie, Obwieszczenia 745 Dok. 164. 29.12.1942, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie. Komisarz Tygodnia Czystości, Regulamin „Tygodnia Czystości" w dzielnicy żydowskiej w Warszawie 748
Wydziały i agendy Rady Żydowskiej 750
Biuro Ewidencji Ludności Żydowskiej 750 Dok. 165. 12.1942, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie. Wydział IV Administracyjny. Biuro Ewidencji Ludności (ul. Kurza 9), Pisma okólne 750 Dok. 166. Po 22.07.1942, Warszawa-getto. Biuro Ewidencji Ludności Żydowskiej, Karta ewidencyjna 755 Dok. 167. 5.01.1943, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie. Wydział Ewidencji Ludności Żydowskiej. Dział Adresowy, „Karta informacyjna" Hajlmana (Henryka) Berka 755 Dok. 168. 10.1942, Warszawa. Dr [Eduard Wilhelm] von Wendorff (Warszawa, Siegestrasse [Zwycięzców] 41), Pisma z 7, 23 i 30.10.1942 r. Do RŻ w Warszawie (ul. Ceglana 7) 757 Dok. 169. 10.–11.1942, b.m. N.N., Listy (2) z [21.10. I 25.11.1942 r. D.st.] do RŻ w Warszawie [Wydział Ewidencji] (fragmenty, zachowały się tylko koperty) 759
Służba Porządkowa 759 Dok. 170. 07.1942, Warszawa-getto. SP w Warszawie, Obwieszczenia 759
Wydział Pracy 761 Dok. 171. 17.09.1942, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie. Wydział [Pracy], Pismo kierownika, Norberta Goldfeila, do przewodniczącego RŻ w Warszawie, producent Lichtenbauma, dotyczące rozliczenia sum podanych przez RŻ kilku osobom 761 Dok. 172. 11.1942, Warszawa-getto. RŻ w Warszawie, Obwieszczenia Wydziału Pracy i Komisji Pracy 762 Dok. 173. [10.1942?], Warszawa-getto. N.N., Regulamin wewnętrzny dla pracowników Urzędu Pracy 764
Zakład Zaopatrywania 766 Dok. 174. Przed 10.1942, Warszawa-getto. [ZZ przy RŻ w Warszawie], Karty żywnościowe nr 003465, 003466, 003467 na 10.1942 r. 766
Słownik skrótów i terminów częściej występujących w tekście 767
Bibliografia 771
Summary 777
Indeks osób 781
Indeks geograficzny 796
Indeks rzeczowy 812
Wykaz sygnatur 815