W prezentowanej książce W dniu ich święta. Przemoc symboliczna, media i podmiot damski w świadomości grup pokoleniowych zaprezentowane zostały analizy, które są efektem obszernego fragmentu prac badawczych w projekcie Dyskursywna budowa podmiotu w wybranych obszarach kultury współczesnej finansowanym ze środków MNiSW N10702632/3637, wykonywanym w Instytucie Pedagogiki Uniwersytetu Gdańskiego. Przedmiotem badań były sposoby konstruowania informacji o Dniu kobiet poprzez wybrane media oraz konceptualizacje tego święta przez badane i badanych należących do najróżniejszych grup pokoleniowych. Wyniki badań zrelacjonowane w niniejszym studium wskazują niezbicie, iż w polskim dyskursie publicznym współistnieją dwa odrębne zorganizowane sposoby mówienia o paniach, odnoszące się albo projektujące dwa typy żeńskiego podmiotu. Pierwszy wariant języka jest zarezerwowany dla Dnia pań, traktowanego jako pretekst do przywołania kobiecego podmiotu pojmowanego jako podmiot prywatny, bez historii, „podmiot potrzeb", relacji i „uniwersalnych więzi". Nawet „ideologiczne zawłaszczenie" Dnia kobiet w Polsce nie narusza konstrukcji damskiego podmiotu jako podmiotu prywatnego i całkowicie niepolitycznego. Chodzi to bowiem o podmiot, który „otarł się" o politykę, ale jej zawiłości jawią się kobietom jako obce. Jedynym przystępnym słownikiem, który wyznacza sposoby mówienia podmiotu prywatnego i o podmiocie prywatnym jest „język relacji" – uniwersalnych potrzeb i pragnień pań kierowanych w stosunku do panów, zwłaszcza potrzeb bycia zauważaną i adorowaną. Inny typ podmiotu damskiego wyłania się z medialnej obróbki „Dnia Manif". W tym przypadku daje o sobie znać inny słownik – język praw, wolności, sprawiedliwości i godności a więc słownik opisujący funkcjonowanie kobiet w sferze publicznej i prywatnej. Przy czym ta ostatnia nie jest jałową przestrzenią realizacji zapotrzebowania bycia adorowaną, lecz raczej jest zdefiniowana podobnie jak oikos, stanowiąc swoiste centrum społecznej struktury władzy. Niemniej jednak całość medialnej produkcji wskazuje, że mówienie o paniach w konwencji praw musi być obowiązkowo „przełamane" żartem, ironią, brakiem powagi, tak żeby pojawiający się podmiot kobiecy jako potencjalny beneficjent praw i wolności dał się odczytać jako trywialny, rozkapryszony i de facto niezainteresowany owymi prawami i wolnościami. Wyniki badań przekonują ponadto, iż język mediów (zwłaszcza telewizji) okazuje się modelowym przykładem działania przemocy symbolicznej, bowiem dziennikarska produkcja o Dniu pań w dalszym ciągu nie może (i nie chce) oderwać się od paradygmatu „zanieczyszczenia święta PRL-em". Media konserwują ten język, symbolikę i znaczenia.
Tytuł W dniu ich święta Podtytuł Przemoc symboliczna, media i podmiot damski w świadomości grup pokoleniowych Autor Lucyna Kopciewicz Język polski Wydawnictwo Impuls ISBN 978-83-7587-663-5 Rok wydania 2011 Kraków Wydanie 1 liczba stron 198 Format pdf Spis treści 1. Wstęp
2. Międzynarodowy Dzień pań – status święta na świecie i w Polsce
3. Teoretyczno-metodologiczne podstawy konstrukcji podmiotu żeńskiego
Rama teoretyczna
3.1. Media – wprowadzenie
3.2. Media jako pole społeczne. Pierre Bourdieu o panowaniu dziennikarstwa
3.3. Media w badaniach genderowych
3.4. Świadomość społeczna i relacje płci – dworski kontrakt dam i rycerzy
3.5. Przemoc symboliczna, świadomość społeczna, media
Rama metodologiczna
3.6. Metodologiczne założenia medialnej części projektu badawczego
3.7. Badanie znaczeń Dnia pań w świadomości grup pokoleniowych – założenia metodologiczne
4. Manifa i Dzień kobiet w wieczornych serwisach informacyjnych w latach 2005–2009
4.1. Czym jest Manifa?
4.2. Wieczorne serwisy informacyjne w 2005 roku
4.3. Wieczorne serwisy informacyjne w 2006 roku
4.4. Wieczorne serwisy informacyjne w 2007 roku
4.5. Wieczorne serwisy informacyjne w 2008 roku
4.5. Wieczorne serwisy informacyjne w 2009 roku
4.7. Wnioski
5. Prasa – strategie mediatyzacji 8 marca w latach 2005 - 2009
6. Dzień pań w świadomości grup pokoleniowych
6.1. „Trochę inaczej głównie" – 8 marca w przestrzeni doświadczeń starszych pań
6.2. Tulipan i formułka – 8 marca w przestrzeni doświadczeń starszych panów
6.3. Dzień kobiet w przestrzeni doświadczeń młodych panów
6.4. Kłopotliwe przyjemności? 8 marca w przestrzeni doświadczeń młodych kobiet
Podsumowanie
Zakończenie
Bibliografia
2. Międzynarodowy Dzień pań – status święta na świecie i w Polsce
3. Teoretyczno-metodologiczne podstawy konstrukcji podmiotu żeńskiego
Rama teoretyczna
3.1. Media – wprowadzenie
3.2. Media jako pole społeczne. Pierre Bourdieu o panowaniu dziennikarstwa
3.3. Media w badaniach genderowych
3.4. Świadomość społeczna i relacje płci – dworski kontrakt dam i rycerzy
3.5. Przemoc symboliczna, świadomość społeczna, media
Rama metodologiczna
3.6. Metodologiczne założenia medialnej części projektu badawczego
3.7. Badanie znaczeń Dnia pań w świadomości grup pokoleniowych – założenia metodologiczne
4. Manifa i Dzień kobiet w wieczornych serwisach informacyjnych w latach 2005–2009
4.1. Czym jest Manifa?
4.2. Wieczorne serwisy informacyjne w 2005 roku
4.3. Wieczorne serwisy informacyjne w 2006 roku
4.4. Wieczorne serwisy informacyjne w 2007 roku
4.5. Wieczorne serwisy informacyjne w 2008 roku
4.5. Wieczorne serwisy informacyjne w 2009 roku
4.7. Wnioski
5. Prasa – strategie mediatyzacji 8 marca w latach 2005 - 2009
6. Dzień pań w świadomości grup pokoleniowych
6.1. „Trochę inaczej głównie" – 8 marca w przestrzeni doświadczeń starszych pań
6.2. Tulipan i formułka – 8 marca w przestrzeni doświadczeń starszych panów
6.3. Dzień kobiet w przestrzeni doświadczeń młodych panów
6.4. Kłopotliwe przyjemności? 8 marca w przestrzeni doświadczeń młodych kobiet
Podsumowanie
Zakończenie
Bibliografia
