Jednostki pomocnicze gminy to sołectwa, dzielnice, osiedla, a także jednostki nienazwane (np. Przysiółek, obwód, kolonia, rejon, rewir, okręg). Stanowią część gminy i działają w ramach jej struktur, podlegają jej nadzorowi, nie mają odrębnej podmiotowości, budżetu, środków, a zakres działania zarówno samej jednostki, jak i jej organów zależy od decyzji gminy.
Regulacje prawne odnoszące się do jednostek pomocniczych są nad wyraz skąpe i nie odpowiadają na sporo pytań, jakie pojawiają się w praktyce funkcjonowania jednostek pomocniczych. Dlatego w niniejszej publikacji zawarto liczne odwołania do orzecznictwa – jednocześnie sądów administracyjnych, jak i organów nadzoru (wojewodów i regionalnych izb obrachunkowych) –, a także doktryny.
Autorka, omawiając kwestie związane z tworzeniem i funkcjonowaniem jednostek pomocniczych, zwraca uwagę typowo na problemy, jakie powstają na linii organy gminy – organy jednostek. Z uwagi na to, iż w Polsce przeważnie spotykaną formą jednostek pomocniczych są sołectwa, i do nich odnosi się najwięcej regulacji prawnych, w niniejszym opracowaniu w dodatku najwięcej miejsca poświęcono sołectwom.
Tylko dla sołectw asygnowany jest fundusz sołecki, a użycie środków i tryb ich przyznawania rodzi dużo kontrowersji. Do książki dołączono suplement elektroniczny z edytowalną wersją wzorów uchwał i protokołów zamieszczonych w książce.
Plik suplementu należy pobrać poprzez Internet – instrukcja postępowania znajduje się w książce (zainstalowanie suplementu wymaga systemu operacyjnego Windows).
