Tytuł Diagnostyka obrazowa. Układ trawienny Język polski Wydawnictwo PZWL ISBN 978-83-200-6388-2 Rok wydania 2011 Warszawa Wydanie 1 liczba stron 784 Format epub, mobi Spis treści CZĘŚĆ I. METODY BADAŃ I PODSTAWY INTERPRETACJI WYNIKÓW 1
1. Interpretacja obrazu dwukontrastowego przewodu pokarmowego - Stanisław Leszczyński 2
Zawiesina barytowa 2 Badanie promieniem pionowym 2 komponenty wypukłe 2 komponenty zagłębione 3 Badanie promieniem poziomym 3 2. Zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej - Małgorzata Marzec 8
Ogólne informacje i anatomia radiologiczna 8 Anatomia radiologiczna 8 Zwapnienia w jamie brzusznej 9 Zwapnienia w ścianach naczyń 9 Złogi wapienne 9 Zwapnienia w ścianach torbieli 9 Zwapnienia w guzach litych 10 Inne zwapnienia 10 Ciało obce w jamie brzusznej 12 Wolne powietrze w jamie otrzewnej 13 Rozpoznanie odmy otrzewnowej 13 Odma otrzewnowa rzekoma 14 Nieprawidłowo położony gaz w strukturach we wnętrzuotrzewnowych 15 Gaz w przestrzeni zaotrzewnowej 15 Nieprawidłowy rozkład gazu w jelitach 16 Poszerzenie pętli jelitowych 16 Niedrożność mechaniczna 16 Niedrożność porażenna 16 Niedrożność w przebiegu kamicy pęcherzyka żółciowego 16 Pętla wartownicza 16 Okrężnica olbrzymia 16 Skręt okrężnicy esowatej 16 Skręt kątnicy 17 Odma śródścienna jelit 17 Płyn w jamie brzusznej 18 Ropień w jamie brzusznej 18 3. Ultrasonografia – Michał Elwertowski 19 4. Tomografia komputerowa – Joanna Pilch-Kowalczyk 23 Ogólne wskazania i metodyka badań 23 zwykle użytkowane programy rekonstrukcji obrazów 24 atuty i ograniczenia metody 24 5. Rezonans magnetyczny - Magdalena Machnikowska-Sokołowska 25 Diagnostyka wątroby 26 Diagnostyka trzustki 28 Diagnostyka śledziony 30 Diagnostyka przewodu pokarmowego 30 Diagnostyka górnego odcinka przewodu pokarmowego 31 Diagnostyka jelita cienkiego 32 Diagnostyka jelita grubego 32 Diagnostyka odbytnicy 33 6. Badania radioizotopowe – Stanisław Nowak,Krystian Rudzki 34 Przygotowanie chorego do badań scyntygraficznych 36 7. Środki cieniujące – Joanna Pilch-Kowalczyk 37 Ogólne dane 37
Osmolalność 37 Hydrofilność i lipofilność 37 Lepkość 37 Chemotoksyczność 38 Farmakodynamika 38 Działanie na krew 38 Działanie na serce i układ krążenia 38 Działanie na ośrodkowy układ nerwowy 39 Reakcje immunologiczne 39 Działanie nefrotoksyczne 39 Działanie na gruczoł tarczowy 40 Działanie na inne narządy 40 wyróznionia i interakcje 40 wskazania do stosowania niejonowych środków cieniujących 40 Najważniejsze interakcje 40 część II. Szczegółowa diagnostyka chorób układu trawiennego 43
Choroby gardła 44
8. Anatomia radiologiczna i metody obrazowania gardła – Ewa Kluczewska 45 Anatomia radiologiczna 45 Podział gardła 45 Metody obrazowania 46 konwencjonalne zdjęcie rentgenowskie 46 Tomografia komputerowa 46 Rezonans magnetyczny 47 9. Przestrzeń przygardłowa – Ewa Kluczewska 49 Anatomia radiologiczna 49 Obrazowanie przestrzeni przygardłowej 49 Guzy przestrzeni przygardłowej 49 10. Wady wrodzone gardła – Ewa Kluczewska 51 Zarośnięcie nozdrzy tylnych 51 Wady wrodzone części nosowej gardła 51 Wady wrodzone części ustnej gardła 52 Wady wrodzone części krtaniowej gardła 52 11. Choroby narządów nabłonkowo-absorpcyjnych pierścienia Waldeyera - Ewa Kluczewska 54 Ropień okołomigdałkowy 54 Przerost chłonny 54 Chłoniak 54 12. Łagodne nowotwory gardła – Ewa Kluczewska 57 Młodzieńczy naczyniowłókniak gardła 57 13. Złośliwe nowotwory gardła – Ewa Kluczewska 60 Rak kolczystokomórkowy gardła 61 Rak limfoepitelialny i gruczolakorak torbielowaty gardła 62 Rak płaskonabłonkowy fałdu nalewkowo-nagłośniowego 62 14. Ocena radiologiczna zaburzeń czynności ruchowej gardła - Ewa Kluczewska 65 Choroby przełyku 66
15. Anatomia radiologiczna i metody obrazowania przełyku – Stanisław Leszczyński, Joanna Pilch-Kowalczyk, Andrzej Smereczyński, Stanisław Nowak, Krystian Rudzki 67 Anatomia radiologiczna 67 Segmenty przełyku i ich stosunki z otoczeniem 67 Metody obrazowania 75 Rentgenowskie badanie kontrastowe 75 Tomografia komputerowa 78 Ultrasonografia 78 Scyntygrafia 78 16. Kurcz przełyku – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 81 Kurcz górnego zwieracza przełyku 81 Kurcz miejscowy przełyku 82 Skurcze odcinkowe przełyku 82 Kurcz całego przełyku 82 17. Zaburzenia czynności ruchowej przełyku – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 84 Hipotonia przełyku 84 Przełyk wystarczy 84 Zaburzenia w przebiegu cukrzycy 84 18. Achalazja przełyku – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 85 19. Twardzina przełyku – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 88 20. Zapalenie błony śluzowej przełyku na tle refluksu – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk,Stanisław Nowak,Krystian Rudzki 90 21. Przełyk Barretta – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 94 22. Kandydoza przełyku – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 96 23. Przerost glikogenowy przełyku – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 98 24. Wirusowe zapalenie przełyku – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 99 Zapalenie przełyku wywołane wirusem opryszczki 99 Zapalenie przełyku wywołane wirusem cytomegalii 99 25. Polekowe zapalenie przełyku – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 101 26. Uszkodzenia przełyku - Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 102 Oparzenie przełyku 102 Popromienne zapalenie przełyku 102 27. Przepuklina rozworu przełykowego przepony – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 104 28. Uchyłki przełyku - Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 108 Uchyłek Zenkera 108 Uchyłki śródpiersiowe 109 Uchyłki nadprzeponowe 110 Uchyłki rzekome we wnętrzuścienne 110 29. Błony okrężne przełyku – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 113 30. Łagodne nowotwory przełyku – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 114 Mięśniak gładkokomórkowy 114 31. Rak przełyku – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk,Stanisław Nowak,Krystian Rudzki 115 Rak płaskonabłonkowy 115 Rak gruczołowy 116 32. Urazy przełyku – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 124 Zespół Boerhaaveny 124 33. Ucisk przełyku poprzez naczynia – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 125 34. Żylaki przełyku – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 127 35. Przełyk operowany – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 129 Choroby jamy otrzewnej i krezki 132
36. Anatomia jamy otrzewnej – Andrzej Cieszanowski,Piotr Palczewski, Paweł Szaro 133 Embriologia 133 Topografia otrzewnej po zakończeniu rozwoju 133 Obszar nadokrężniczy 133 Obszar podokrężniczy 136 Więzadła i doły na przedniej ścianie jamy brzusznej 137 Otrzewna w jamie miednicy 137 Przestrzenie miednicy 138 37. Wodobrzusze - Piotr Palczewski,Andrzej Cieszanowski 141 38. Ropień jamy otrzewnej – Piotr Palczewski,Andrzej Cieszanowski 145 39. Zapalenie otrzewnej i krezki – Piotr Palczewski,Andrzej Cieszanowski 148 40. Stwardniające zapalenie krezki – Piotr Palczewski,Andrzej Cieszanowski 150 41. Przerzuty do jamy otrzewnej – Piotr Palczewski,Andrzej Cieszanowski 154 42. Pierwotne nowotwory jamy otrzewnej i krezki – Piotr Palczewski,Andrzej Cieszanowski 158 Choroby żołądka 161
43. Anatomia radiologiczna i metody obrazowania żołądka – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk,Andrzej Smereczyński 162 Anatomia radiologiczna 162 Metody obrazowania 164 Rentgenowskie badanie dwukontrastowe 164 Ultrasonografia 164 Tomografia komputerowa 164 PET i PET-TK 165 Pola żołądkowe 167 44. Zmiany błony śluzowej żołądka – Stanisław Leszczyński 169 Nadżerki 169 Wrzód trawienny 171 Uchyłki 178 Gastropatia przerostowa 181 Żylaki 185 45. Łagodne nowotwory żołądka – Stanisław Leszczyński,Andrzej Drop,Grzegorz Staśkiewicz,Joanna Pilch-Kowalczyk 187 Polipy żołądka 187 Mięśniak gładkokomórkowy żołądka 189 46. Rak żołądka – Stanisław Leszczyński, Andrzej Drop, Grzegorz Staśkiewicz, Stanisław Nowak, Krystian Rudzki 193 47. Ektopowa tkanka trzustki – Stanisław Leszczyński,Andrzej Drop,Grzegorz Staśkiewicz 203 48. Chłoniaki żołądka – Stanisław Leszczyński,Andrzej Drop,Grzegorz Staśkiewicz,Joanna Pilch-Kowalczyk 204 49. Przerzuty do żołądka – Stanisław Leszczyński,Andrzej Drop,Grzegorz Staśkiewicz 208 50. Żołądek operowany – Andrzej Drop,Grzegorz Staśkiewicz 210 Choroby dwunastnicy 213
51. Anatomia radiologiczna i metody obrazowania dwunastnicy – Ludwik Smajkiewicz,Andrzej Drop,Grzegorz Staśkiewicz 214 Anatomia radiologiczna 214 poprawny obraz błony śluzowej 214 Budowa ściany 215 Czynności ruchowe 215 Stosunek do narządów sąsiednich 215 Metody obrazowania 217 Rentgenowskie badanie kontrastowe 217 Tomografia komputerowa 217 Wirtualna duodenoskopia 217 Ultrasonografia 218 Badanie radiologiczne a endoskopia i ultrasonografia endoskopowa 218 Endoskopia 218 Ultrasonografia endoskopowa 218 Ogólna symptomatologia zmian 219 52. Dwunastnica olbrzymia – Ludwik Smajkiewicz,Andrzej Drop,Grzegorz Staśkiewicz 220 53. Nieprawidłowości rozwojowe dwunastnicy – Ludwik Smajkiewicz,Andrzej Drop,Grzegorz Staśkiewicz 222 Zarośnięcie i zwężenie światła dwunastnicy 222 Wrodzona dwunastnica olbrzymia 222 Dwunastnica nadmiernie ruchoma 222 Dwunastnica wydłużona 223 Reduplikacja dwunastnicy 223 Niedokonany obrót 223 Uchyłki dwunastnicy 223 54. Zmiany błony śluzowej dwunastnicy – Ludwik Smajkiewicz,Andrzej Drop,Grzegorz Staśkiewicz 224 Nadżerki 224 Wyniosłości guzkowe 224 Pogrubienie fałdów 224 55. Wrzód dwunastnicy – Ludwik Smajkiewicz,Andrzej Drop,Grzegorz Staśkiewicz 225 Wrzód pozaopuszkowy dwunastnicy 228 Powikłania wrzodu dwunastnicy 231 56. Choroba Leśniowskiego–Crohna dwunastnicy – Ludwik Smajkiewicz,Andrzej Drop,Grzegorz Staśkiewicz 233 57. Nowotwory dwunastnicy – Ludwik Smajkiewicz,Andrzej Drop,Grzegorz Staśkiewicz 234 58. Łagodne nowotwory dwunastnicy – Ludwik Smajkiewicz,Andrzej Drop,Grzegorz Staśkiewicz 237 Gruczolaki 237 Tłuszczaki 238 Mięśniaki gładkokomórkowe 238 59. Złośliwe nowotwory dwunastnicy – Ludwik Smajkiewicz,Andrzej Drop,Grzegorz Staśkiewicz 241 Gruczolakorak 241 Rakowiak 242 Chłoniak 243 Nowotwory wywodzące się z podścieliska (GIST) 243 Przerzuty do dwunastnicy 245 60. Nienowotworowe polipy dwunastnicy – Ludwik Smajkiewicz,Andrzej Drop,Grzegorz Staśkiewicz 248 61. Wyniosła brodawka Vatera – Ludwik Smajkiewicz,Andrzej Drop,Grzegorz Staśkiewicz 250 Gruczolak i rak bańki Vatera 251 Rak okołobańkowy 252 Brodawczaki śródprzewodowe 252 62. Uchyłki dwunastnicy – Ludwik Smajkiewicz,Andrzej Drop,Grzegorz Staśkiewicz 254 63. Urazy dwunastnicy – Ludwik Smajkiewicz,Andrzej Drop,Grzegorz Staśkiewicz 256 Choroby jelita cienkiego 259
64. Anatomia radiologiczna i metody obrazowania jelita cienkiego – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk, Andrzej Smereczyński, Tomasz Marek 260 Anatomia radiologiczna 260 Metody obrazowania 260 Rentgenowskie badanie dwukontrastowe 260 Ultrasonografia 261 Tomografia komputerowa 261 Rezonans magnetyczny 262 Endoskopia kapsułkowa 263 Inne metody badania 264 65. Obrzęk jelita cienkiego – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 267 66. Choroba Whipple’a – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 268 67. Uchyłek Meckla – Joanna Pilch-Kowalczyk,Stanisław Nowak,Krystian Rudzki 269 68. Choroba Leśniowskiego–Crohna jelita cienkiego – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk, Stanisław Nowak, Krystian Rudzki 273 69. Lamblioza jelita cienkiego – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 283 70. Łagodne nowotwory jelita cienkiego – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 284 71. Złośliwe nowotwory jelita cienkiego – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 289 72. Niedrożność jelita cienkiego – Joanna Pilch-Kowalczyk 298 73. Lewostronne położenie jelita cienkiego – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 306 74. Zespół złego wchłaniania – Tomasz Lebda-Wyborny 307 Choroby wyrostka robaczkowego 314
75. Anatomia radiologiczna i metody obrazowania wyrostka robaczkowego – Małgorzata Burzyńska-Makuch 315 Anatomia radiologiczna 315 Metody obrazowania 315 Badanie rentgenowskie 315 Ultrasonografia 315 Tomografia komputerowa 315 Rezonans magnetyczny 316 76. Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego – Małgorzata Burzyńska-Makuch 317 77. Torbiel śluzowa wyrostka robaczkowego – Małgorzata Burzyńska-Makuch 323 78. Zmiany nowotworowe wyrostka robaczkowego – Małgorzata Burzyńska-Makuch 326 Choroby jelita grubego 328
79. Anatomia radiologiczna i metody obrazowania jelita grubego – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk,Andrzej Smereczyński 329 Anatomia radiologiczna 329 Metody obrazowania 330 Rentgenowskie badanie dwukontrastowe 330 Ultrasonografia 330 Tomografia komputerowa 331 Kolonografia TK 331 Kolonografia MR 331 80. Wrzodziejące zapalenie jelita grubego – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk,Stanisław Nowak, Krystian Rudzki 335 81. Choroba Leśniowskiego–Crohna jelita grubego – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 343 82. Gruźlica okrężnicy – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 349 83. Pełzakowica jelita grubego – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 351 84. Niedokrwienne zapalenie okrężnicy – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 352 85. Diversion colitis – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 356 86. Uchyłki jelita grubego – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 358 87. Polipy jelita grubego – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 367 Rodzinna polipowatość gruczolakowata 372 Polipowatość młodzieńcza 373 Zespoły polipowatości 373 Zespół Gardnera 373 Zespół Peutza–Jeghersa 373 Zespół Cronkhite’a–Canady 373 88. Tłuszczak jelita grubego – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 376 89. Rakowiak jelita grubego – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 377 90. Rak okrężnicy – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk,Stanisław Nowak,Krystian Rudzki 379 91. Rak odbytnicy – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 390 92. Endometrioza jelita grubego – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 393 Choroby jelita cienkiego i jelita grubego 396
93. Rzekomobłoniaste zapalenie jelit – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 397 94. Niedokrwienie jelit – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 402 95. Krwawienie z dolnego odcinka przewodu pokarmowego – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 409 96. Odma jelitowa – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 414 97. Popromienne zapalenie jelit – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 417 98. Zmiany pooperacyjne jelit – Joanna Pilch-Kowalczyk 420 „Ostry brzuch" pochodzenia nietraumatycznego 427
99. Ogólne dane i metody obrazowania – Bogdan Pruszyński,Ryszard Pacho 428 Ogólne informacje 428 Metody obrazowania 429 fotografie przeglądowe jamy brzusznej i klatki piersiowej 429 Ultrasonografia 429 Wielorzędowa tomografia komputerowa 429 Rezonans magnetyczny 430 100. Perforacja ściany przewodu pokarmowego – Bogdan Pruszyński,Ryszard Pacho 431 101. Niedrożność jelit – Bogdan Pruszyński,Ryszard Pacho 434 Mechaniczna niedrożność jelita cienkiego bez niedokrwienia 434 Żółciowa niedrożność jelit 437 Mechaniczna niedrożność jelita grubego bez uciśnięcia naczyń 437 Czynnościowa niedrożność jelit 439 102. Wgłobienie jelita – Bogdan Pruszyński,Ryszard Pacho 441 103. Ostre niedokrwienie jelit – Bogdan Pruszyński, Ryszard Pacho 445 Ostre niedokrwienie jelit pochodzenia mechanicznego 445 Ostre niedokrwienie jelit pochodzenia naczyniowego 447 104. Ropnie jamy brzusznej – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk,Rafał Ubysz 451 Choroby pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych458 105. Anatomia radiologiczna i metody obrazowania pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych – Zbigniew Serafin, Władysław Lasek, Stanisław Nowak, Krystian Rudzki 459 Anatomia radiologiczna 459 Metody obrazowania 460 106. Kamica pęcherzyka żółciowego – Zbigniew Serafin,Władysław Lasek 468 107. Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego – Zbigniew Serafin,Władysław Lasek,Stanisław Nowak, Krystian Rudzki 472 108. Kamica dróg żółciowych – Zbigniew Serafin,Władysław Lasek 477 109. Wstępujące zapalenie dróg żółciowych – Zbigniew Serafin,Władysław Lasek 481 110. Rak i inne nowotwory pęcherzyka żółciowego – Joanna Pilch-Kowalczyk 485 111. Endoskopowa cholangiopankreatografia wsteczna – Ewa Nowakowska-Duława 491 technika ECPW 491 Przygotowanie chorego 494 Środki cieniujące 494 wskazania do ECPW 495 Diagnostyczna ECPW 495 Terapeutyczna ECPW 495 Przeciwwskazania do ECPW 496 Powikłania ECPW 497 Czynniki ryzyka powikłań 497 zapobieganie powikłaniom 497 zastosowanie ECPW 500 Badanie poprawnych dróg żółciowych 500 Diagnostyka kamicy przewodowej 500 Diagnostyka zwężenia dróg żółciowych 501 Badanie korzystnych dróg trzustkowych 501 Diagnostyka przewlekłego zapalenia trzustki 501 112. Zmiany pooperacyjne dróg żółciowych i pęcherzyka żółciowego, a także ich dobry obraz radiologiczny – Katarzyna Kuśnierz 503 Usunięcie pęcherzyka żółciowego – obraz poprawny 503 Drenaże drogi żółciowej – obraz korzystny 503 Zespolenie drogi żółciowej metodą „koniec do końca" – obraz poprawny 507 Zespolenie drogi żółciowej z kablem pokarmowym – obraz poprawny 507 Usunięcie pęcherzyka żółciowego – powikłania 511 Drenaże drogi żółciowej – powikłania 513 Zespolenie drogi żółciowej metodą „koniec do końca" – powikłania 514 Zespolenie drogi żółciowej z przewodem pokarmowym – powikłania 514 113. Zmiany pourazowe dróg żółciowych i pęcherzyka żółciowego – Katarzyna Kuśnierz 516 Uszkodzenia jatrogenne 516 Rozpoznanie uszkodzeń jatrogennych 516 Klasyfikacja uszkodzeń dróg żółciowych 517 Zabiegi naprawcze 517 Uszkodzenia wypadkowe 519 Choroby wątroby 521
114. Anatomia radiologiczna i metody obrazowania wątroby – Andrzej Cieszanowski 522 Anatomia radiologiczna 522 Budowa segmentowa wątroby 522 Metody obrazowania 524 Tomografia komputerowa 524 Rezonans magnetyczny 525 115. Stłuszczenie wątroby – Andrzej Cieszanowski 530 116. Marskość wątroby – Andrzej Cieszanowski 533 117. Hemochromatoza i syderozy wtórne – Andrzej Cieszanowski 537 118. Naczyniak jamisty wątroby – Andrzej Cieszanowski,Stanisław Nowak,Krystian Rudzki 540 119. Ogniskowy przerost guzkowy wątroby – Andrzej Cieszanowski 547 120. Gruczolak wątroby – Andrzej Cieszanowski 552 121. Torbiel wątroby – Andrzej Cieszanowski 557 122. Ogniskowe stłuszczenie wątroby – Andrzej Cieszanowski 561 123. Guzy wątroby zawierające tkankę tłuszczową – Andrzej Cieszanowski 565 124. Torbielakogruczolak wątroby z przewodów żółciowych – Andrzej Cieszanowski 568 125. Odpryskowiec dróg żółciowych – Andrzej Cieszanowski 572 126. Plamica wątrobowa – Andrzej Cieszanowski 575 127. Guzkowy przerost regeneracyjny wątroby – Andrzej Cieszanowski 577 128. Przerzuty do wątroby – Andrzej Cieszanowski 580 129. Rak wątrobowokomórkowy – Andrzej Cieszanowski,Stanisław Nowak,Krystian Rudzki 588 130. Postać włóknisto-blaszkowa raka wątrobowokomórkowego – Andrzej Cieszanowski 598 131. Rak z komórek nabłonka dróg żółciowych – Andrzej Cieszanowski 601 132. Mięsak naczyniopochodny wątroby – Andrzej Cieszanowski 608 133. Torbielakogruczolakorak wątroby – Andrzej Cieszanowski 611 134. Śródbłoniak krwionośny nabłonkowaty wątroby – Andrzej Cieszanowski 615 135. Wątrobiak – Andrzej Cieszanowski 620 136. Chłoniak wątroby – Andrzej Cieszanowski 623 137. Ropień wątroby – Andrzej Cieszanowski 626 138. Torbiel bąblowcowa wątroby – Andrzej Cieszanowski 630 139. Nadciśnienie wrotne – Joanna Pilch-Kowalczyk,Stanisław Nowak,Krystian Rudzki 635 140. Przeszczepienie wątroby – Robert Król,Anna Kwaśniewska 645 wyznaczonia do przeszczepienia wątroby i ocena biorcy przed operacją 645 Choroby prowadzące do niewydolności wątroby i pozostałe wyróznionia do przeszczepienia wątroby 646 Badania obrazowe przed zabiegiem przeszczepienia wątroby 647 Monitorowanie obrazowe biorców po przeszczepieniu wątroby 648 Okres okołooperacyjny 648 Okres odległy 648 Radiologia interwencyjna u biorców wątroby 649 Połączenie wrotno-systemowe 649 Zabiegi u biorców z rakiem wątrobowokomórkowym 649 Powikłania naczyniowe 649 Choroby trzustki 651
141. Anatomia radiologiczna i metody obrazowania trzustki – Joanna Pilch-Kowalczyk 653 Anatomia radiologiczna 653 Metody obrazowania 654 Rentgenowskie zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej 654 Ultrasonografia 654 Tomografia komputerowa 654 Endoskopowa cholangiopankreatografia wsteczna 655 Rezonans magnetyczny 655 Cholangiopankreatografia MR 655 Kontrastowe badania przewodu pokarmowego 656 Arteriografia 656 Scyntygrafia 656 PET-TK 656 142. Angiografia trzustki – Mirosław L. Nowicki 657 Unaczynienie trzustki 657 Tętnice 657 Żyły 658 Badanie unaczynienia trzustki 658 143. Ostre zapalenie trzustki – Joanna Pilch-Kowalczyk,Mariusz I. Furmanek,Ewa Nowakowska-Duława 660 144. Przewlekłe zapalenie trzustki – Joanna Pilch-Kowalczyk,Mariusz I. Furmanek,Ewa Nowakowska-Duława 679 145. Nowotwory trzustki – Joanna Pilch-Kowalczyk, Stanisław Nowak, Krystian Rudzki 693 146. Urazy i zmiany pooperacyjne trzustki – Joanna Pilch-Kowalczyk 710 147. Przeszczepienie trzustki – Piotr Palczewski,Laretta Grabowska-Derlatka 718 Choroby śledziony 725
148. Anatomia radiologiczna i metody obrazowania śledziony – Małgorzata Burzyńska-Makuch 726 Anatomia radiologiczna 726 Metody obrazowania 726 Rentgenowskie zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej 726 Ultrasonografia 726 Tomografia komputerowa 727 Rezonans magnetyczny 727 Angiografia 728 Badania radioizotopowe 728 Pozytonowa tomografia emisyjna (PET, PET-TK) 728 149. Terminologia i diagnostyka różnicowa zmian patologicznych w śledzionie – Małgorzata Burzyńska-Makuch 731 150. Wady i odmiany rozwojowe śledziony – Małgorzata Burzyńska-Makuch 732 Śledziona płatowata 732 Śledziona dodatkowa 733 Polisplenia 735 Asplenia 736 Śledziona wędrująca 736 Fuzja śledzionowo-gonadalna 737 151. Torbiele śledziony – Małgorzata Burzyńska-Makuch 738 Torbiele prawdziwe i rzekome śledziony 739 Torbiele bąblowcowe śledziony 741 152. Ropnie i zmiany infekcyjne śledziony – Małgorzata Burzyńska-Makuch 744 153. Zmiany nowotworowe śledziony – Małgorzata Burzyńska-Makuch 748 Chłoniak śledziony 748 Przerzuty do śledziony 752 Naczyniakomięsak śledziony 752 Naczyniak krwionośny śledziony 753 Naczyniak absorpcyjny śledziony 754 Odpryskowiec śledziony 755 Naczyniak brzeżnokomórkowy śledziony 755 154. Zawał śledziony – Małgorzata Burzyńska-Makuch 757 Skorowidz 761
1. Interpretacja obrazu dwukontrastowego przewodu pokarmowego - Stanisław Leszczyński 2
Zawiesina barytowa 2 Badanie promieniem pionowym 2 komponenty wypukłe 2 komponenty zagłębione 3 Badanie promieniem poziomym 3 2. Zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej - Małgorzata Marzec 8
Ogólne informacje i anatomia radiologiczna 8 Anatomia radiologiczna 8 Zwapnienia w jamie brzusznej 9 Zwapnienia w ścianach naczyń 9 Złogi wapienne 9 Zwapnienia w ścianach torbieli 9 Zwapnienia w guzach litych 10 Inne zwapnienia 10 Ciało obce w jamie brzusznej 12 Wolne powietrze w jamie otrzewnej 13 Rozpoznanie odmy otrzewnowej 13 Odma otrzewnowa rzekoma 14 Nieprawidłowo położony gaz w strukturach we wnętrzuotrzewnowych 15 Gaz w przestrzeni zaotrzewnowej 15 Nieprawidłowy rozkład gazu w jelitach 16 Poszerzenie pętli jelitowych 16 Niedrożność mechaniczna 16 Niedrożność porażenna 16 Niedrożność w przebiegu kamicy pęcherzyka żółciowego 16 Pętla wartownicza 16 Okrężnica olbrzymia 16 Skręt okrężnicy esowatej 16 Skręt kątnicy 17 Odma śródścienna jelit 17 Płyn w jamie brzusznej 18 Ropień w jamie brzusznej 18 3. Ultrasonografia – Michał Elwertowski 19 4. Tomografia komputerowa – Joanna Pilch-Kowalczyk 23 Ogólne wskazania i metodyka badań 23 zwykle użytkowane programy rekonstrukcji obrazów 24 atuty i ograniczenia metody 24 5. Rezonans magnetyczny - Magdalena Machnikowska-Sokołowska 25 Diagnostyka wątroby 26 Diagnostyka trzustki 28 Diagnostyka śledziony 30 Diagnostyka przewodu pokarmowego 30 Diagnostyka górnego odcinka przewodu pokarmowego 31 Diagnostyka jelita cienkiego 32 Diagnostyka jelita grubego 32 Diagnostyka odbytnicy 33 6. Badania radioizotopowe – Stanisław Nowak,Krystian Rudzki 34 Przygotowanie chorego do badań scyntygraficznych 36 7. Środki cieniujące – Joanna Pilch-Kowalczyk 37 Ogólne dane 37
Osmolalność 37 Hydrofilność i lipofilność 37 Lepkość 37 Chemotoksyczność 38 Farmakodynamika 38 Działanie na krew 38 Działanie na serce i układ krążenia 38 Działanie na ośrodkowy układ nerwowy 39 Reakcje immunologiczne 39 Działanie nefrotoksyczne 39 Działanie na gruczoł tarczowy 40 Działanie na inne narządy 40 wyróznionia i interakcje 40 wskazania do stosowania niejonowych środków cieniujących 40 Najważniejsze interakcje 40 część II. Szczegółowa diagnostyka chorób układu trawiennego 43
Choroby gardła 44
8. Anatomia radiologiczna i metody obrazowania gardła – Ewa Kluczewska 45 Anatomia radiologiczna 45 Podział gardła 45 Metody obrazowania 46 konwencjonalne zdjęcie rentgenowskie 46 Tomografia komputerowa 46 Rezonans magnetyczny 47 9. Przestrzeń przygardłowa – Ewa Kluczewska 49 Anatomia radiologiczna 49 Obrazowanie przestrzeni przygardłowej 49 Guzy przestrzeni przygardłowej 49 10. Wady wrodzone gardła – Ewa Kluczewska 51 Zarośnięcie nozdrzy tylnych 51 Wady wrodzone części nosowej gardła 51 Wady wrodzone części ustnej gardła 52 Wady wrodzone części krtaniowej gardła 52 11. Choroby narządów nabłonkowo-absorpcyjnych pierścienia Waldeyera - Ewa Kluczewska 54 Ropień okołomigdałkowy 54 Przerost chłonny 54 Chłoniak 54 12. Łagodne nowotwory gardła – Ewa Kluczewska 57 Młodzieńczy naczyniowłókniak gardła 57 13. Złośliwe nowotwory gardła – Ewa Kluczewska 60 Rak kolczystokomórkowy gardła 61 Rak limfoepitelialny i gruczolakorak torbielowaty gardła 62 Rak płaskonabłonkowy fałdu nalewkowo-nagłośniowego 62 14. Ocena radiologiczna zaburzeń czynności ruchowej gardła - Ewa Kluczewska 65 Choroby przełyku 66
15. Anatomia radiologiczna i metody obrazowania przełyku – Stanisław Leszczyński, Joanna Pilch-Kowalczyk, Andrzej Smereczyński, Stanisław Nowak, Krystian Rudzki 67 Anatomia radiologiczna 67 Segmenty przełyku i ich stosunki z otoczeniem 67 Metody obrazowania 75 Rentgenowskie badanie kontrastowe 75 Tomografia komputerowa 78 Ultrasonografia 78 Scyntygrafia 78 16. Kurcz przełyku – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 81 Kurcz górnego zwieracza przełyku 81 Kurcz miejscowy przełyku 82 Skurcze odcinkowe przełyku 82 Kurcz całego przełyku 82 17. Zaburzenia czynności ruchowej przełyku – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 84 Hipotonia przełyku 84 Przełyk wystarczy 84 Zaburzenia w przebiegu cukrzycy 84 18. Achalazja przełyku – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 85 19. Twardzina przełyku – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 88 20. Zapalenie błony śluzowej przełyku na tle refluksu – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk,Stanisław Nowak,Krystian Rudzki 90 21. Przełyk Barretta – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 94 22. Kandydoza przełyku – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 96 23. Przerost glikogenowy przełyku – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 98 24. Wirusowe zapalenie przełyku – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 99 Zapalenie przełyku wywołane wirusem opryszczki 99 Zapalenie przełyku wywołane wirusem cytomegalii 99 25. Polekowe zapalenie przełyku – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 101 26. Uszkodzenia przełyku - Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 102 Oparzenie przełyku 102 Popromienne zapalenie przełyku 102 27. Przepuklina rozworu przełykowego przepony – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 104 28. Uchyłki przełyku - Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 108 Uchyłek Zenkera 108 Uchyłki śródpiersiowe 109 Uchyłki nadprzeponowe 110 Uchyłki rzekome we wnętrzuścienne 110 29. Błony okrężne przełyku – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 113 30. Łagodne nowotwory przełyku – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 114 Mięśniak gładkokomórkowy 114 31. Rak przełyku – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk,Stanisław Nowak,Krystian Rudzki 115 Rak płaskonabłonkowy 115 Rak gruczołowy 116 32. Urazy przełyku – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 124 Zespół Boerhaaveny 124 33. Ucisk przełyku poprzez naczynia – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 125 34. Żylaki przełyku – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 127 35. Przełyk operowany – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 129 Choroby jamy otrzewnej i krezki 132
36. Anatomia jamy otrzewnej – Andrzej Cieszanowski,Piotr Palczewski, Paweł Szaro 133 Embriologia 133 Topografia otrzewnej po zakończeniu rozwoju 133 Obszar nadokrężniczy 133 Obszar podokrężniczy 136 Więzadła i doły na przedniej ścianie jamy brzusznej 137 Otrzewna w jamie miednicy 137 Przestrzenie miednicy 138 37. Wodobrzusze - Piotr Palczewski,Andrzej Cieszanowski 141 38. Ropień jamy otrzewnej – Piotr Palczewski,Andrzej Cieszanowski 145 39. Zapalenie otrzewnej i krezki – Piotr Palczewski,Andrzej Cieszanowski 148 40. Stwardniające zapalenie krezki – Piotr Palczewski,Andrzej Cieszanowski 150 41. Przerzuty do jamy otrzewnej – Piotr Palczewski,Andrzej Cieszanowski 154 42. Pierwotne nowotwory jamy otrzewnej i krezki – Piotr Palczewski,Andrzej Cieszanowski 158 Choroby żołądka 161
43. Anatomia radiologiczna i metody obrazowania żołądka – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk,Andrzej Smereczyński 162 Anatomia radiologiczna 162 Metody obrazowania 164 Rentgenowskie badanie dwukontrastowe 164 Ultrasonografia 164 Tomografia komputerowa 164 PET i PET-TK 165 Pola żołądkowe 167 44. Zmiany błony śluzowej żołądka – Stanisław Leszczyński 169 Nadżerki 169 Wrzód trawienny 171 Uchyłki 178 Gastropatia przerostowa 181 Żylaki 185 45. Łagodne nowotwory żołądka – Stanisław Leszczyński,Andrzej Drop,Grzegorz Staśkiewicz,Joanna Pilch-Kowalczyk 187 Polipy żołądka 187 Mięśniak gładkokomórkowy żołądka 189 46. Rak żołądka – Stanisław Leszczyński, Andrzej Drop, Grzegorz Staśkiewicz, Stanisław Nowak, Krystian Rudzki 193 47. Ektopowa tkanka trzustki – Stanisław Leszczyński,Andrzej Drop,Grzegorz Staśkiewicz 203 48. Chłoniaki żołądka – Stanisław Leszczyński,Andrzej Drop,Grzegorz Staśkiewicz,Joanna Pilch-Kowalczyk 204 49. Przerzuty do żołądka – Stanisław Leszczyński,Andrzej Drop,Grzegorz Staśkiewicz 208 50. Żołądek operowany – Andrzej Drop,Grzegorz Staśkiewicz 210 Choroby dwunastnicy 213
51. Anatomia radiologiczna i metody obrazowania dwunastnicy – Ludwik Smajkiewicz,Andrzej Drop,Grzegorz Staśkiewicz 214 Anatomia radiologiczna 214 poprawny obraz błony śluzowej 214 Budowa ściany 215 Czynności ruchowe 215 Stosunek do narządów sąsiednich 215 Metody obrazowania 217 Rentgenowskie badanie kontrastowe 217 Tomografia komputerowa 217 Wirtualna duodenoskopia 217 Ultrasonografia 218 Badanie radiologiczne a endoskopia i ultrasonografia endoskopowa 218 Endoskopia 218 Ultrasonografia endoskopowa 218 Ogólna symptomatologia zmian 219 52. Dwunastnica olbrzymia – Ludwik Smajkiewicz,Andrzej Drop,Grzegorz Staśkiewicz 220 53. Nieprawidłowości rozwojowe dwunastnicy – Ludwik Smajkiewicz,Andrzej Drop,Grzegorz Staśkiewicz 222 Zarośnięcie i zwężenie światła dwunastnicy 222 Wrodzona dwunastnica olbrzymia 222 Dwunastnica nadmiernie ruchoma 222 Dwunastnica wydłużona 223 Reduplikacja dwunastnicy 223 Niedokonany obrót 223 Uchyłki dwunastnicy 223 54. Zmiany błony śluzowej dwunastnicy – Ludwik Smajkiewicz,Andrzej Drop,Grzegorz Staśkiewicz 224 Nadżerki 224 Wyniosłości guzkowe 224 Pogrubienie fałdów 224 55. Wrzód dwunastnicy – Ludwik Smajkiewicz,Andrzej Drop,Grzegorz Staśkiewicz 225 Wrzód pozaopuszkowy dwunastnicy 228 Powikłania wrzodu dwunastnicy 231 56. Choroba Leśniowskiego–Crohna dwunastnicy – Ludwik Smajkiewicz,Andrzej Drop,Grzegorz Staśkiewicz 233 57. Nowotwory dwunastnicy – Ludwik Smajkiewicz,Andrzej Drop,Grzegorz Staśkiewicz 234 58. Łagodne nowotwory dwunastnicy – Ludwik Smajkiewicz,Andrzej Drop,Grzegorz Staśkiewicz 237 Gruczolaki 237 Tłuszczaki 238 Mięśniaki gładkokomórkowe 238 59. Złośliwe nowotwory dwunastnicy – Ludwik Smajkiewicz,Andrzej Drop,Grzegorz Staśkiewicz 241 Gruczolakorak 241 Rakowiak 242 Chłoniak 243 Nowotwory wywodzące się z podścieliska (GIST) 243 Przerzuty do dwunastnicy 245 60. Nienowotworowe polipy dwunastnicy – Ludwik Smajkiewicz,Andrzej Drop,Grzegorz Staśkiewicz 248 61. Wyniosła brodawka Vatera – Ludwik Smajkiewicz,Andrzej Drop,Grzegorz Staśkiewicz 250 Gruczolak i rak bańki Vatera 251 Rak okołobańkowy 252 Brodawczaki śródprzewodowe 252 62. Uchyłki dwunastnicy – Ludwik Smajkiewicz,Andrzej Drop,Grzegorz Staśkiewicz 254 63. Urazy dwunastnicy – Ludwik Smajkiewicz,Andrzej Drop,Grzegorz Staśkiewicz 256 Choroby jelita cienkiego 259
64. Anatomia radiologiczna i metody obrazowania jelita cienkiego – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk, Andrzej Smereczyński, Tomasz Marek 260 Anatomia radiologiczna 260 Metody obrazowania 260 Rentgenowskie badanie dwukontrastowe 260 Ultrasonografia 261 Tomografia komputerowa 261 Rezonans magnetyczny 262 Endoskopia kapsułkowa 263 Inne metody badania 264 65. Obrzęk jelita cienkiego – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 267 66. Choroba Whipple’a – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 268 67. Uchyłek Meckla – Joanna Pilch-Kowalczyk,Stanisław Nowak,Krystian Rudzki 269 68. Choroba Leśniowskiego–Crohna jelita cienkiego – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk, Stanisław Nowak, Krystian Rudzki 273 69. Lamblioza jelita cienkiego – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 283 70. Łagodne nowotwory jelita cienkiego – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 284 71. Złośliwe nowotwory jelita cienkiego – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 289 72. Niedrożność jelita cienkiego – Joanna Pilch-Kowalczyk 298 73. Lewostronne położenie jelita cienkiego – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 306 74. Zespół złego wchłaniania – Tomasz Lebda-Wyborny 307 Choroby wyrostka robaczkowego 314
75. Anatomia radiologiczna i metody obrazowania wyrostka robaczkowego – Małgorzata Burzyńska-Makuch 315 Anatomia radiologiczna 315 Metody obrazowania 315 Badanie rentgenowskie 315 Ultrasonografia 315 Tomografia komputerowa 315 Rezonans magnetyczny 316 76. Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego – Małgorzata Burzyńska-Makuch 317 77. Torbiel śluzowa wyrostka robaczkowego – Małgorzata Burzyńska-Makuch 323 78. Zmiany nowotworowe wyrostka robaczkowego – Małgorzata Burzyńska-Makuch 326 Choroby jelita grubego 328
79. Anatomia radiologiczna i metody obrazowania jelita grubego – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk,Andrzej Smereczyński 329 Anatomia radiologiczna 329 Metody obrazowania 330 Rentgenowskie badanie dwukontrastowe 330 Ultrasonografia 330 Tomografia komputerowa 331 Kolonografia TK 331 Kolonografia MR 331 80. Wrzodziejące zapalenie jelita grubego – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk,Stanisław Nowak, Krystian Rudzki 335 81. Choroba Leśniowskiego–Crohna jelita grubego – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 343 82. Gruźlica okrężnicy – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 349 83. Pełzakowica jelita grubego – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 351 84. Niedokrwienne zapalenie okrężnicy – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 352 85. Diversion colitis – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 356 86. Uchyłki jelita grubego – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 358 87. Polipy jelita grubego – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 367 Rodzinna polipowatość gruczolakowata 372 Polipowatość młodzieńcza 373 Zespoły polipowatości 373 Zespół Gardnera 373 Zespół Peutza–Jeghersa 373 Zespół Cronkhite’a–Canady 373 88. Tłuszczak jelita grubego – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 376 89. Rakowiak jelita grubego – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 377 90. Rak okrężnicy – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk,Stanisław Nowak,Krystian Rudzki 379 91. Rak odbytnicy – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 390 92. Endometrioza jelita grubego – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 393 Choroby jelita cienkiego i jelita grubego 396
93. Rzekomobłoniaste zapalenie jelit – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 397 94. Niedokrwienie jelit – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 402 95. Krwawienie z dolnego odcinka przewodu pokarmowego – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 409 96. Odma jelitowa – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 414 97. Popromienne zapalenie jelit – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk 417 98. Zmiany pooperacyjne jelit – Joanna Pilch-Kowalczyk 420 „Ostry brzuch" pochodzenia nietraumatycznego 427
99. Ogólne dane i metody obrazowania – Bogdan Pruszyński,Ryszard Pacho 428 Ogólne informacje 428 Metody obrazowania 429 fotografie przeglądowe jamy brzusznej i klatki piersiowej 429 Ultrasonografia 429 Wielorzędowa tomografia komputerowa 429 Rezonans magnetyczny 430 100. Perforacja ściany przewodu pokarmowego – Bogdan Pruszyński,Ryszard Pacho 431 101. Niedrożność jelit – Bogdan Pruszyński,Ryszard Pacho 434 Mechaniczna niedrożność jelita cienkiego bez niedokrwienia 434 Żółciowa niedrożność jelit 437 Mechaniczna niedrożność jelita grubego bez uciśnięcia naczyń 437 Czynnościowa niedrożność jelit 439 102. Wgłobienie jelita – Bogdan Pruszyński,Ryszard Pacho 441 103. Ostre niedokrwienie jelit – Bogdan Pruszyński, Ryszard Pacho 445 Ostre niedokrwienie jelit pochodzenia mechanicznego 445 Ostre niedokrwienie jelit pochodzenia naczyniowego 447 104. Ropnie jamy brzusznej – Stanisław Leszczyński,Joanna Pilch-Kowalczyk,Rafał Ubysz 451 Choroby pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych458 105. Anatomia radiologiczna i metody obrazowania pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych – Zbigniew Serafin, Władysław Lasek, Stanisław Nowak, Krystian Rudzki 459 Anatomia radiologiczna 459 Metody obrazowania 460 106. Kamica pęcherzyka żółciowego – Zbigniew Serafin,Władysław Lasek 468 107. Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego – Zbigniew Serafin,Władysław Lasek,Stanisław Nowak, Krystian Rudzki 472 108. Kamica dróg żółciowych – Zbigniew Serafin,Władysław Lasek 477 109. Wstępujące zapalenie dróg żółciowych – Zbigniew Serafin,Władysław Lasek 481 110. Rak i inne nowotwory pęcherzyka żółciowego – Joanna Pilch-Kowalczyk 485 111. Endoskopowa cholangiopankreatografia wsteczna – Ewa Nowakowska-Duława 491 technika ECPW 491 Przygotowanie chorego 494 Środki cieniujące 494 wskazania do ECPW 495 Diagnostyczna ECPW 495 Terapeutyczna ECPW 495 Przeciwwskazania do ECPW 496 Powikłania ECPW 497 Czynniki ryzyka powikłań 497 zapobieganie powikłaniom 497 zastosowanie ECPW 500 Badanie poprawnych dróg żółciowych 500 Diagnostyka kamicy przewodowej 500 Diagnostyka zwężenia dróg żółciowych 501 Badanie korzystnych dróg trzustkowych 501 Diagnostyka przewlekłego zapalenia trzustki 501 112. Zmiany pooperacyjne dróg żółciowych i pęcherzyka żółciowego, a także ich dobry obraz radiologiczny – Katarzyna Kuśnierz 503 Usunięcie pęcherzyka żółciowego – obraz poprawny 503 Drenaże drogi żółciowej – obraz korzystny 503 Zespolenie drogi żółciowej metodą „koniec do końca" – obraz poprawny 507 Zespolenie drogi żółciowej z kablem pokarmowym – obraz poprawny 507 Usunięcie pęcherzyka żółciowego – powikłania 511 Drenaże drogi żółciowej – powikłania 513 Zespolenie drogi żółciowej metodą „koniec do końca" – powikłania 514 Zespolenie drogi żółciowej z przewodem pokarmowym – powikłania 514 113. Zmiany pourazowe dróg żółciowych i pęcherzyka żółciowego – Katarzyna Kuśnierz 516 Uszkodzenia jatrogenne 516 Rozpoznanie uszkodzeń jatrogennych 516 Klasyfikacja uszkodzeń dróg żółciowych 517 Zabiegi naprawcze 517 Uszkodzenia wypadkowe 519 Choroby wątroby 521
114. Anatomia radiologiczna i metody obrazowania wątroby – Andrzej Cieszanowski 522 Anatomia radiologiczna 522 Budowa segmentowa wątroby 522 Metody obrazowania 524 Tomografia komputerowa 524 Rezonans magnetyczny 525 115. Stłuszczenie wątroby – Andrzej Cieszanowski 530 116. Marskość wątroby – Andrzej Cieszanowski 533 117. Hemochromatoza i syderozy wtórne – Andrzej Cieszanowski 537 118. Naczyniak jamisty wątroby – Andrzej Cieszanowski,Stanisław Nowak,Krystian Rudzki 540 119. Ogniskowy przerost guzkowy wątroby – Andrzej Cieszanowski 547 120. Gruczolak wątroby – Andrzej Cieszanowski 552 121. Torbiel wątroby – Andrzej Cieszanowski 557 122. Ogniskowe stłuszczenie wątroby – Andrzej Cieszanowski 561 123. Guzy wątroby zawierające tkankę tłuszczową – Andrzej Cieszanowski 565 124. Torbielakogruczolak wątroby z przewodów żółciowych – Andrzej Cieszanowski 568 125. Odpryskowiec dróg żółciowych – Andrzej Cieszanowski 572 126. Plamica wątrobowa – Andrzej Cieszanowski 575 127. Guzkowy przerost regeneracyjny wątroby – Andrzej Cieszanowski 577 128. Przerzuty do wątroby – Andrzej Cieszanowski 580 129. Rak wątrobowokomórkowy – Andrzej Cieszanowski,Stanisław Nowak,Krystian Rudzki 588 130. Postać włóknisto-blaszkowa raka wątrobowokomórkowego – Andrzej Cieszanowski 598 131. Rak z komórek nabłonka dróg żółciowych – Andrzej Cieszanowski 601 132. Mięsak naczyniopochodny wątroby – Andrzej Cieszanowski 608 133. Torbielakogruczolakorak wątroby – Andrzej Cieszanowski 611 134. Śródbłoniak krwionośny nabłonkowaty wątroby – Andrzej Cieszanowski 615 135. Wątrobiak – Andrzej Cieszanowski 620 136. Chłoniak wątroby – Andrzej Cieszanowski 623 137. Ropień wątroby – Andrzej Cieszanowski 626 138. Torbiel bąblowcowa wątroby – Andrzej Cieszanowski 630 139. Nadciśnienie wrotne – Joanna Pilch-Kowalczyk,Stanisław Nowak,Krystian Rudzki 635 140. Przeszczepienie wątroby – Robert Król,Anna Kwaśniewska 645 wyznaczonia do przeszczepienia wątroby i ocena biorcy przed operacją 645 Choroby prowadzące do niewydolności wątroby i pozostałe wyróznionia do przeszczepienia wątroby 646 Badania obrazowe przed zabiegiem przeszczepienia wątroby 647 Monitorowanie obrazowe biorców po przeszczepieniu wątroby 648 Okres okołooperacyjny 648 Okres odległy 648 Radiologia interwencyjna u biorców wątroby 649 Połączenie wrotno-systemowe 649 Zabiegi u biorców z rakiem wątrobowokomórkowym 649 Powikłania naczyniowe 649 Choroby trzustki 651
141. Anatomia radiologiczna i metody obrazowania trzustki – Joanna Pilch-Kowalczyk 653 Anatomia radiologiczna 653 Metody obrazowania 654 Rentgenowskie zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej 654 Ultrasonografia 654 Tomografia komputerowa 654 Endoskopowa cholangiopankreatografia wsteczna 655 Rezonans magnetyczny 655 Cholangiopankreatografia MR 655 Kontrastowe badania przewodu pokarmowego 656 Arteriografia 656 Scyntygrafia 656 PET-TK 656 142. Angiografia trzustki – Mirosław L. Nowicki 657 Unaczynienie trzustki 657 Tętnice 657 Żyły 658 Badanie unaczynienia trzustki 658 143. Ostre zapalenie trzustki – Joanna Pilch-Kowalczyk,Mariusz I. Furmanek,Ewa Nowakowska-Duława 660 144. Przewlekłe zapalenie trzustki – Joanna Pilch-Kowalczyk,Mariusz I. Furmanek,Ewa Nowakowska-Duława 679 145. Nowotwory trzustki – Joanna Pilch-Kowalczyk, Stanisław Nowak, Krystian Rudzki 693 146. Urazy i zmiany pooperacyjne trzustki – Joanna Pilch-Kowalczyk 710 147. Przeszczepienie trzustki – Piotr Palczewski,Laretta Grabowska-Derlatka 718 Choroby śledziony 725
148. Anatomia radiologiczna i metody obrazowania śledziony – Małgorzata Burzyńska-Makuch 726 Anatomia radiologiczna 726 Metody obrazowania 726 Rentgenowskie zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej 726 Ultrasonografia 726 Tomografia komputerowa 727 Rezonans magnetyczny 727 Angiografia 728 Badania radioizotopowe 728 Pozytonowa tomografia emisyjna (PET, PET-TK) 728 149. Terminologia i diagnostyka różnicowa zmian patologicznych w śledzionie – Małgorzata Burzyńska-Makuch 731 150. Wady i odmiany rozwojowe śledziony – Małgorzata Burzyńska-Makuch 732 Śledziona płatowata 732 Śledziona dodatkowa 733 Polisplenia 735 Asplenia 736 Śledziona wędrująca 736 Fuzja śledzionowo-gonadalna 737 151. Torbiele śledziony – Małgorzata Burzyńska-Makuch 738 Torbiele prawdziwe i rzekome śledziony 739 Torbiele bąblowcowe śledziony 741 152. Ropnie i zmiany infekcyjne śledziony – Małgorzata Burzyńska-Makuch 744 153. Zmiany nowotworowe śledziony – Małgorzata Burzyńska-Makuch 748 Chłoniak śledziony 748 Przerzuty do śledziony 752 Naczyniakomięsak śledziony 752 Naczyniak krwionośny śledziony 753 Naczyniak absorpcyjny śledziony 754 Odpryskowiec śledziony 755 Naczyniak brzeżnokomórkowy śledziony 755 154. Zawał śledziony – Małgorzata Burzyńska-Makuch 757 Skorowidz 761
