Tytuł Hermeneutyczne koncepcje człowieka w kręgu inspiracji heideggerowskich Autor Włodzimierz Lorenc Język polski Wydawnictwo Scholar ISBN 978-83-7383-013-4 Rok wydania 2003 Warszawa Wydanie 1 liczba stron 415 Format pdf Spis treści Wprowadzenie.............................. 9
1. Istota filozoficznego pytania o człowieka..................... 9
1.1. Człowiek jako przedmiot zainteresowań filozofii.............. 9
1.2. Pytanie o człowieka w perspektywie doświadczeń filozofii
postmodernistycznej.......................... 20
1.3. Hermeneutyczne pytanie o człowieka a doświadczenia
antropologii filozoficznej....................... 23
1.4. Porównanie filozoficznego i naukowego sposobu stawiania
pytania o człowieka.......................... 28
2. Co to jest filozofia hermeneutyczna?...................... 31
2.1. Sens terminu filozofia hermeneutyczna................ 31
2.2. Specyfika filozofii hermeneutycznej................ 34
2.3. Zadania filozofii hermeneutycznej................. 37
2.4. Korzenie filozofii hermeneutycznej i jej przedstawiciele......... 39
2.5. Miejsce filozofii hermeneutycznej w ramach współczesnej
filozofii............................... 42
3. Zakres pracy i jej zamierzenia teoretyczne..................... 45
3.1. Hermeneutyczne koncepcje człowieka czy hermeneutyczna
koncepcja człowieka?.......................... 45
3.2. W kręgu inspiracji Heideggerowskich................. 46
3.3. Zakres pracy i jej struktura................... 47
3.4. Kryteria ocen.......................... 48
Rozdział I
Martin Heidegger: Projekt innego sposobu
ludzkiego bycia............................ 52
1. Filozofia jako filozofia hermeneutyczna..................... 53
1.1. Idea hermeneutyki faktyczności.................. 53
1.2. Hermeneutyka w Byciu i czasie................... 59
1.3. Hermeneutyka w późnych poglądach Heideggera................. 66
2. Od ludzkiego bytu ku ludzkiemu byciu...................... 70
2.1. Koncepcja człowieka w Hermeneutyce faktyczności............... 70
2.2. Człowiek w perspektywie pytania o bycie................ 72
2.3. Ujęcie człowieka w późnych poglądach Heideggera............... 93
2.4. Podsumowanie.......................... 102
Rozdział II
Hans-Georg Gadamer: Humanistyczna wizja
człowieka i otwartość pytania o człowieka.............................106
1. Wprowadzenie do filozofii Gadamera..................... 106
1.1. Filozofia Gadamera jako filozofia współczesna............. 106
1.2. Gadamer jako następca, kontynuator i krytyk Heideggera.......... 116
1.3. Znaczenie filozoficznej hermeneutyki Gadamera.............. 122
1.4. Status hermeneutyki Gadamera................... 126
1.5. Hermeneutyczne ujęcie problematyki ludzkiego działania...........129
2. Kulturowy i historyczny kontekst
ludzkiego istnienia.......................... 140
2.1. Filozofia hermeneutyczna a problemy kultury.............. 140
2.2. Człowiek a przekaz tradycji................... 154
3. Filozofia hermeneutyczna Gadamera jako filozofia
człowieka.............................. 171
3.1. Filozofia hermeneutyczna jako pytanie o człowieka............ 171
3.2. Jak badać człowieka?...................... 174
3.3. Hermeneutyczna wizja człowieka.................. 183
3.4. Rezultaty hermeneutycznego ujęcia człowieka.............. 192
3.5. Zagrożenia dla naszego człowieczeństwa................ 196
3.6. Użyteczne implikacje hermeneutycznego ujęcia człowieka..........197
3.7. Etyczne aspekty hermeneutycznego ujęcia człowieka............. 201
3.8. Czy hermeneutyczna wizja człowieka rozwiązuje nasze
problemy?.............................. 204
3.9. Czy istnieje ostateczna prawda o człowieku?............. 211
Rozdział III
Paul Ricoeur: Człowiek jako istota
działająca, narracyjna i jako podmiot
moralny. Niejednoznaczność sytuacji
człowieka............................... 214
1. Filozofia Ricoeura jako filozofia współczesna................... 214
1.1. Kulturowe usytuowanie filozofii................. 214
1.2. Status współczesnego filozofowania................ 216
1.3. Podtrzymanie wzorców i kontynuacja dotychczasowego
filozofowania............................. 219
1.4. Filozofia Ricoeura w relacji do ogólnych tendencji
współczesnej filozofii........................ 224
1.5. Filozofia Ricoeura wobec poglądów Heideggera............... 228
1.6. Ricoeur jako kontynuator i krytyk Gadamera.............. 237
2. Hermeneutyczna koncepcja człowieka....................... 246
2.1. Człowiek jako stanowczy problem filozofii.............. 246
2.2. Krytyka filozofii refleksyjnej................. 249
2.3. Droga ku odzyskaniu podmiotu................... 254
2.4. Refleksja jako interpretacja. Nawiązanie do hermeneutyki.........255
2.5. Problem przedmiotu interpretacji................ 260
2.6. Status interpretacji....................... 265
2.7. Idea podmiotu rozczłonkowanego................... 271
2.8. Niejednoznaczność sytuacji człowieka................ 275
2.9. Ontologiczne rezultaty Ricoeurowskiej filozofii człowieka
i ich ergonomiczne implikacje...................... 280
2.10. Ograniczenia Ricoeurowskiej koncepcji człowieka............ 288
Rozdział IV
Charles Taylor: Człowiek jako zwierzę
samointerpretujące się............................ 292
1. Charles Taylor jako kontynuator myśli
hermeneutycznej............................ 292
2. Krytyka naturalizmu i naturalistycznej wizji
człowieka............................... 298
3. Człowiek jako podmiot w przestrzeni kwestii
moralnych............................... 303
4. Problem postępowej tożsamooeci jako zagadnienie
aktualnej formy życia duchowego......................... 307
5. Rezultaty hermeneutycznego potraktowania
problemów naszego człowieczeństwa.......................... 311
Rozdział V
Richard Rorty: Człowiek jako
autokreująca się istota. Negacja
systematycznej wiedzy o człowieku.............................. 321
1. Zwrot ku hermeneutyce jako wyraz odejścia od
epistemologicznego fundamentalizmu......................... 321
2. Zerwanie z konwencjonalnym obrazem człowieka...................... 329
3. Tworzenie nowych obrazów siebie jako
najdonioślejsza zdolność człowieka......................... 332
4. Czy autokreacyjność stanowi rozwiązanie naszych
problemów?.............................. 336
Rozdział VI
Gianni Vattimo: Człowiek w ujęciu
hermeneutyki zradykalizowanej............................... 341
1. Hermeneutyczne inspiracje filozofii Vattimo.................... 341
2. Człowiek w świecie pozbawionym stałych struktur....................352
3. Ujęcie naszego człowieczeństwa w ramach
zradykalizowanej koncepcji hermeneutyki......................... 356
Rozdział VII
John D. Caputo: Nieokreśloność sensu bycia
człowiekiem w ujęciu hermeneutyki
radykalnej.............................. 364
1. Idea hermeneutyki radykalnej...................... 364
2. Krytyka dotychczasowych ujęć hermeneutyki....................... 370
3. Rezultaty zradykalizowania hermenutyki..................... 377
4. Człowiek w perspektywie idei hermeneutyki
radykalnej.............................. 381
5. Czy radykalna hermeneutyka wypracowuje
odpowiedź na pytanie o człowieka?........................ 385
Zakończenie.............................. 392
Spis literatury cytowanej............................ 405
1. Istota filozoficznego pytania o człowieka..................... 9
1.1. Człowiek jako przedmiot zainteresowań filozofii.............. 9
1.2. Pytanie o człowieka w perspektywie doświadczeń filozofii
postmodernistycznej.......................... 20
1.3. Hermeneutyczne pytanie o człowieka a doświadczenia
antropologii filozoficznej....................... 23
1.4. Porównanie filozoficznego i naukowego sposobu stawiania
pytania o człowieka.......................... 28
2. Co to jest filozofia hermeneutyczna?...................... 31
2.1. Sens terminu filozofia hermeneutyczna................ 31
2.2. Specyfika filozofii hermeneutycznej................ 34
2.3. Zadania filozofii hermeneutycznej................. 37
2.4. Korzenie filozofii hermeneutycznej i jej przedstawiciele......... 39
2.5. Miejsce filozofii hermeneutycznej w ramach współczesnej
filozofii............................... 42
3. Zakres pracy i jej zamierzenia teoretyczne..................... 45
3.1. Hermeneutyczne koncepcje człowieka czy hermeneutyczna
koncepcja człowieka?.......................... 45
3.2. W kręgu inspiracji Heideggerowskich................. 46
3.3. Zakres pracy i jej struktura................... 47
3.4. Kryteria ocen.......................... 48
Rozdział I
Martin Heidegger: Projekt innego sposobu
ludzkiego bycia............................ 52
1. Filozofia jako filozofia hermeneutyczna..................... 53
1.1. Idea hermeneutyki faktyczności.................. 53
1.2. Hermeneutyka w Byciu i czasie................... 59
1.3. Hermeneutyka w późnych poglądach Heideggera................. 66
2. Od ludzkiego bytu ku ludzkiemu byciu...................... 70
2.1. Koncepcja człowieka w Hermeneutyce faktyczności............... 70
2.2. Człowiek w perspektywie pytania o bycie................ 72
2.3. Ujęcie człowieka w późnych poglądach Heideggera............... 93
2.4. Podsumowanie.......................... 102
Rozdział II
Hans-Georg Gadamer: Humanistyczna wizja
człowieka i otwartość pytania o człowieka.............................106
1. Wprowadzenie do filozofii Gadamera..................... 106
1.1. Filozofia Gadamera jako filozofia współczesna............. 106
1.2. Gadamer jako następca, kontynuator i krytyk Heideggera.......... 116
1.3. Znaczenie filozoficznej hermeneutyki Gadamera.............. 122
1.4. Status hermeneutyki Gadamera................... 126
1.5. Hermeneutyczne ujęcie problematyki ludzkiego działania...........129
2. Kulturowy i historyczny kontekst
ludzkiego istnienia.......................... 140
2.1. Filozofia hermeneutyczna a problemy kultury.............. 140
2.2. Człowiek a przekaz tradycji................... 154
3. Filozofia hermeneutyczna Gadamera jako filozofia
człowieka.............................. 171
3.1. Filozofia hermeneutyczna jako pytanie o człowieka............ 171
3.2. Jak badać człowieka?...................... 174
3.3. Hermeneutyczna wizja człowieka.................. 183
3.4. Rezultaty hermeneutycznego ujęcia człowieka.............. 192
3.5. Zagrożenia dla naszego człowieczeństwa................ 196
3.6. Użyteczne implikacje hermeneutycznego ujęcia człowieka..........197
3.7. Etyczne aspekty hermeneutycznego ujęcia człowieka............. 201
3.8. Czy hermeneutyczna wizja człowieka rozwiązuje nasze
problemy?.............................. 204
3.9. Czy istnieje ostateczna prawda o człowieku?............. 211
Rozdział III
Paul Ricoeur: Człowiek jako istota
działająca, narracyjna i jako podmiot
moralny. Niejednoznaczność sytuacji
człowieka............................... 214
1. Filozofia Ricoeura jako filozofia współczesna................... 214
1.1. Kulturowe usytuowanie filozofii................. 214
1.2. Status współczesnego filozofowania................ 216
1.3. Podtrzymanie wzorców i kontynuacja dotychczasowego
filozofowania............................. 219
1.4. Filozofia Ricoeura w relacji do ogólnych tendencji
współczesnej filozofii........................ 224
1.5. Filozofia Ricoeura wobec poglądów Heideggera............... 228
1.6. Ricoeur jako kontynuator i krytyk Gadamera.............. 237
2. Hermeneutyczna koncepcja człowieka....................... 246
2.1. Człowiek jako stanowczy problem filozofii.............. 246
2.2. Krytyka filozofii refleksyjnej................. 249
2.3. Droga ku odzyskaniu podmiotu................... 254
2.4. Refleksja jako interpretacja. Nawiązanie do hermeneutyki.........255
2.5. Problem przedmiotu interpretacji................ 260
2.6. Status interpretacji....................... 265
2.7. Idea podmiotu rozczłonkowanego................... 271
2.8. Niejednoznaczność sytuacji człowieka................ 275
2.9. Ontologiczne rezultaty Ricoeurowskiej filozofii człowieka
i ich ergonomiczne implikacje...................... 280
2.10. Ograniczenia Ricoeurowskiej koncepcji człowieka............ 288
Rozdział IV
Charles Taylor: Człowiek jako zwierzę
samointerpretujące się............................ 292
1. Charles Taylor jako kontynuator myśli
hermeneutycznej............................ 292
2. Krytyka naturalizmu i naturalistycznej wizji
człowieka............................... 298
3. Człowiek jako podmiot w przestrzeni kwestii
moralnych............................... 303
4. Problem postępowej tożsamooeci jako zagadnienie
aktualnej formy życia duchowego......................... 307
5. Rezultaty hermeneutycznego potraktowania
problemów naszego człowieczeństwa.......................... 311
Rozdział V
Richard Rorty: Człowiek jako
autokreująca się istota. Negacja
systematycznej wiedzy o człowieku.............................. 321
1. Zwrot ku hermeneutyce jako wyraz odejścia od
epistemologicznego fundamentalizmu......................... 321
2. Zerwanie z konwencjonalnym obrazem człowieka...................... 329
3. Tworzenie nowych obrazów siebie jako
najdonioślejsza zdolność człowieka......................... 332
4. Czy autokreacyjność stanowi rozwiązanie naszych
problemów?.............................. 336
Rozdział VI
Gianni Vattimo: Człowiek w ujęciu
hermeneutyki zradykalizowanej............................... 341
1. Hermeneutyczne inspiracje filozofii Vattimo.................... 341
2. Człowiek w świecie pozbawionym stałych struktur....................352
3. Ujęcie naszego człowieczeństwa w ramach
zradykalizowanej koncepcji hermeneutyki......................... 356
Rozdział VII
John D. Caputo: Nieokreśloność sensu bycia
człowiekiem w ujęciu hermeneutyki
radykalnej.............................. 364
1. Idea hermeneutyki radykalnej...................... 364
2. Krytyka dotychczasowych ujęć hermeneutyki....................... 370
3. Rezultaty zradykalizowania hermenutyki..................... 377
4. Człowiek w perspektywie idei hermeneutyki
radykalnej.............................. 381
5. Czy radykalna hermeneutyka wypracowuje
odpowiedź na pytanie o człowieka?........................ 385
Zakończenie.............................. 392
Spis literatury cytowanej............................ 405
