Tematem monografii jest analiza i ocena trendów w gospodarce finansowej jednostek samorządu terytorialnego na wybranych przykładach. Zakres czasowy obejmuje kilka ostatnich lat, zgodnie z dostępnością informacji budżetowych.
Autorzy, realizując postawiony cel badawczy, dokonali analizy i oceny sytuacji finansowej wybranych JST oraz oceny poziomu zagospodarowania społeczno-gospodarczego badanych gmin, przeprowadzili badania struktury dochodów i wydatków budżetowych, ocenili poziom wyniku finansowego badanych jednostek terytorialnych.