Miasto w sztuce - sztuka miasta Universitas

Jeśli w ogóle potrafimy nazwać relację pomiędzy miastem i sztuką, to nie jest nią z całą pewnością analogia czy podobieństwo, to raczej sekwencje operacji metonimicznych wywodzących się z uchwytnych w doświadczeniu potocznym realnych zależności. Mówienie o operacjach metonimicznych jest tu oczywiście ryzykowne, ponieważ nie mamy do czynienia z wyrażeniami językowymi, ale ze złożonymi konfiguracjami przekonań i praktyk, które jednak – intencjonalnie albo nie – przylegają do siebie, zastępują się, zawierają się w sobie. Tylko w tym kontekście za rozwinięcie interpretacji „miasta w sztuce” może zostać uznana interpretacja „sztuki miasta”, nie zaś proste odwrócenie: „sztuka w mieście”. Określenie „sztuka miasta” ukrytą metaforyczność i jawną wieloznaczność zawdzięcza bowiem operacji metonimicznej. Metafory, symbole, reprezentacje ukrywają się w myśleniu o związkach sztuki z miastem za – powiedzielibyśmy – mocnymi plecami realnej współobecności, fizycznych kontaktów, dostrzegalnych związków przyczynowo-skutkowych, dwustronnej, jednakże nie w pełni odwracalnej relacji znaczone – zasadnicze. Sztuka i miasto nie zostały bowiem uwięzione w lustrzanej metaforze. Sztuka teraz nie jest zwierciadłem rzucanym na ulicei place miasta, a miasto daje sztuce więcej niżeli kontekst i przestrzeń. Daje żywą, odnawialną metaforę współczesnego życia, świata, pamięci, porządku i chaosu zarazem: pisarzom i poetom, malarzom i scenarzystom, performerom i fotografom.

(Ze wstępu Ewy Rewers)