Tematem analiz zawartych w książce jest złożona i wielowymiarowa specyfika zewnętrznych granic Unii Europejskiej. Zagadnienie przestawione jest na tle obecnych przemian, określanych nierzadko mianem „kryzysu" projektu integracyjnego.
Punktem wyjścia do rozważań jest przekonanie, że doświadczane aktualnie problematyzowanie granic zewnętrznych Unii Europejskiej stanowi w istocie duże wyzwanie zdefiniowania na nowo jej własnej tożsamości.
proces ten odbywa się przez odniesienie do pożądanej i ostatecznej lokalizacji zewnętrznych granic Unii Europejskiej i funkcji, jakie te granice winny pełnić. Im częściej zastanawiamy się czym jest i czym ma być Unii Europejska, w którą stronę powinien podążać cykl integracji i jaki ma przybrać zarys, tym istotniej rośnie waga pytań o unijne granice zewnętrzne, ich charakter i specyfikę, lokalizację i funkcje.