Monografia stanowi przegląd zróżnicowanych problemów i zjawisk zachodzących w polskiej przestrzeni samorządowej wokół osi bezpieczeństwo–ekonomia–rozwój. Pracę tworzą dwie, komplementarne względem siebie części.
Pierwsza swoją uwagę skupia na kwestiach ochrony środowiska, zdrowia, a także planowania na rzecz bezpieczeństwa w perspektywie lokalnej. Rozpoczyna ją artykuł dr Joanny Podgórskiej-Rykały, a także Liliany Podwiki dotyczący sposobów realizacji zadań z zakresu bezpieczeństwa i porządku publicznego na szczeblu lokalnym.
Wydaje się to być niezwykle ważny temat zwłaszcza w sytuacji rosnącego napływu uchodźców wojennych do kraju, poszukujących bezpiecznego schronienia. Kolejny artykuł, autorstwa Pawła Ostachowskiego wpisuje się dodatkowo w problematykę bezpieczeństwa lokalnego, tym razem w wymiarze naturalnym.
Porusza on kwestię dostępu mieszkańców regionu świętokrzyskiego do gazu ziemnego, ukazując głównie istniejące wciąż w tym regionie braki infrastrukturalne, zapobiegające szersze zastosowanie tego paliwa do transformacji energetycznej regionu.
Kolejne dwa artykuły części pierwszej pracy to odniesienie się ich autorek do istoty prawa do ochrony zdrowia w perspektywie art. 68 ust. 1–3 Konstytucji RP (Magdalena Sroka), a także znaczenia dokumentów planistycznych dla kształtowania bezpieczeństwa lokalnego ze szczególnym uwzględnieniem strategii rozwoju gmin (dr Sabina Sanetra-Półgrabi).
Autorzy części drugiej pracy skupiają swoją uwagę na wielopodmiotowej współpracy jako elementowi działalności samorządu terytorialnego na rzecz bezpieczeństwa lokalnego. Artykuł Marii Śliwy porusza tu kwestię istoty działań prewencyjnych, a także współpracy z lokalną społecznością.
Rafał Gałka przedstawia zaś metody zapobiegania zagrożeniom bezpieczeństwa w gminach, a także działania zmierzające do likwidacji skutków ich wystąpienia. Współpracy mieszkańców wymagają w dodatku referenda lokalne modyfikujące lokalne systemy bezpieczeństwa, co szeroko omawia w swym artykule dr Barbara Węglarz.
Pracę wieńczy wątek ukraiński autorstwa dr. Mateusza Kamionki, przedstawiający stosunek ukraińskiej młodzieży studenckiej do wybranych działań administracji posiadających na celu zwalczanie pandemii w jej początkowym okresie.