Od kilku już dekad utrzymują się kontrowersje wokół wpływu aktualnie dominującego modelu ochrony patentowej na postęp technologiczny i rozwój gospodarczy oraz wokół jego zgodności z aksjologicznymi fundamentami współczesnych systemów prawnych i społecznych w pań- stwach prawa.
Przedmiotem sporu jest równocześnie trafność i aktualność w współczesnych uwarunkowaniach technologicznych, ekonomicznych i społecznych założeń, jakie legły u podstaw ustanowienia ochrony patentowej w ogóle, jak również zagadnienia szczegółowe, jak np.: katalog rozwiązań, jakich patentowalność winna być dopuszczalna i przesłanek zdolności patentowej, kryteria oceny rozwiązań pod względem zgodności z ustalonymi przesłankami, zakres ochrony patentowej – jej granice i ograniczenia oraz przesłanki, tryb i zakres wkraczania poprzez osoby trzecie w wyłączność wynikającą z patentu.
Do tych spornych zagadnień należy także instytucja licencji niedobrowolnych – ich przydatność,zakres i przesłankistosowania,funkcje jakie pełnią i pełnić powinny oraz zgodność dominującego we współczesnych porządkach prawnych ich unormowania z celem, jakiemu posiadają służyć.