Celem niniejszej pracy jest chronologiczne przedstawienie zachowanych, wybranych przykładów działań służbowych żołnierzy WOP z końca lat 70. I początku lat 80. XX w. W pracy posłużono się materiałami wewnętrznymi, opracowanymi na zapotrzebowania szkoleniowe formacji WOP.
Zdaniem autorów potwierdzają one obecność w tym okresie rozmaitych form przestępczości granicznej na poszczególnych odcinkach granicy państwowej. Dogłębna analiza tych zdarzeń pozwala też czytelnikowi wyrobić sobie zdanie na temat efektywności działającego w tym czasie systemu ochrony granicy.
Zaangażowanie (bądź jego brak) w działalności służbowej ze strony poszczególnych żołnierzy WOP (zawodowych i zsw) skutkowało w tym zakresie na przykład zatrzymaniem osób usiłujących nielegalnie przekroczyć granicę bądź trudniących się przemytem.
podczas pisania monografii autorzy wykorzystali analizę skatalogowanych dokumentów i analizę wydarzeń z przeszłości (metodę historyczną). [...] Prezentowana monografia posiada 7 dokumentów o różnej pojemności.
Twórcy dokumentów (oficerowie Dowództwa WOP) zachowali opis poszczególnych wydarzeń, zwykle z uwzględnieniem podziału na odcinki granicy państwowej PRL (zachodnia, północna, wschodnia, południowa).
Wyjątek stanowią dokumenty: drugi (1978-1979), piąty (1981 r.), szósty (1982 r.), w których nie zaznaczono bezpośrednio tego podziału z określeniem odcinka granicy. W tych siedmiu dokumentach zaprezentowano łącznie 134 zdarzenia na granicy PRL w latach 1977-1983 (Ze Wstępu).