Teoria - literatura - życie

Tytuł "Teoria - literatura - życie" konotuje dostatecznie pojemne znaczenia, żeby mogły w nim zmieścić się główne wątki i dylematy zarówno wcześniejszych, jak i najnowszych orientacji badawczych, od hermeneutyki po biopoetykę. Pokaźne spektrum metodologiczne nasyciło się wyraźnymi odcieńmi indywidualnych kompilacji, w jakie poszczególni autorzy wpisali opozycje teorii i literatury, literatury i życia, wreszcie życia i teorii. W każdej z prac wymienione kategorie krystalizowały się dzięki oryginalnej konceptualizacji, wyprowadzonej bądź to z dyskursywno-spekulatywnej dekonstrukcji klasycznego czy ustałego znaczenia, bądź również z głębokiego, interpretacyjnego namysłu nad potężnymi tekstami literackimi. Podtytuł "Praktykowanie teorii w humanistyce współczesnej" kieruje uwagę w stronę zasadniczego problemu, jakim jest aplikowalność koncepcji metodologicznych w odniesieniu do solidnych sytuacji i zadań badawczych. W centrum uwagi znalazło się zatem napięcie pomiędzy teorią (wiedzą/nauką) a praktyką (lekturą/działaniem/doświadczeniem), jak dodatkowo sama humanistyka - jej zakres, granice, powinności. Każdy z autorów pomieszczonych w niniejszym zbiorze prac wyraża własną diagnozę jej stanu, bądź projektuje pożądane metamorfozy. - Anna Legeżyńska, Wstęp Wydanie niniejszego tomu - oraz, mam nadzieję, kilku następnych - stało się osiągalne dzięki środkom projektu finansowanego poprzez NPRH pt. "W stronę nowej humanistyki: polska pamięć kulturowa". Człon pierwszy tytułu dał nazwę linii "Nowa humanistyka". Chcielibyśmy w niej wydawać nie tylko kolejne tomy "poszkolne", lecz także inne, zwykle progresywne i inspirujące prace; prace odnawiające zarówno tradycyjne widzenie problematyki humanistycznej wiedzy, jak i standardowe instrumentarium teoretyczno-metodologiczne jej badania. Mamy nadzieję, że będą to prace wszelkich pokoleń badaczy (w tym - a może zwłaszcza - najmłodszego) z Polski i z zagranicy. Człon drugi "polska pamięć kulturowa" określać natomiast będzie rdzeń problemowy (a czasem ramy odniesienia) kilku kolejnych edycji TSL. Intencją zespołu realizującego nasz program jest, by temat ten stał się i ważną perspektywą, i zachętą do podjęcia inter-, a może też transdyscyplinarnych poszukiwań i spotkań i sposobnością do ścisłego powiązania konkretnej empirycznej problematyki z nową teoretyczną jej konceptualizacją - a więc do "praktykowania teorii", jak próbujemy to już robić w tomie niniejszym, który właśnie oddajemy czytelnikom. - Ryszard Nycz, Od redaktora