Wstęp | str. 23
Rozdział I
Zagadnienia wprowadzające | str. 29
1. Urządzenia przesyłowe | str. 29
1.1. Regulacja z art. 49 k.c. W ujęciu historyczno-porównawczym | str. 29
1.2. Zakres pojęcia "urządzenie przesyłowe" | str. 33
1.2.1. Urządzenia przesyłowe - zagadnienia wstępne | str. 33
1.2.2. Urządzenia przesyłowe - zagadnienia szczegółowe | str. 38
1.2.3. Urządzenia przesyłowe sensu largo | str. 43
2. Nieruchomości jako miejsce posadowienia maszyn przesyłowych | str. 44
2.1. Zagadnienia wstępne | str. 44
2.2. Nieruchomości gruntowe | str. 45
2.3. Nieruchomości budynkowe | str. 48
2.4. Nieruchomości lokalowe | str. 50
3. Przedsiębiorca przesyłowy | str. 52
3.1. Zagadnienia wstępne | str. 52
3.2. Przedsiębiorca w prawie cywilnym | str. 53
3.3. Zakres pojęcia "przedsiębiorca przesyłowy" | str. 57
4. Posiadanie związane z posadowieniem sprzętów przesyłowych | str. 60
4.1. Zagadnienia wstępne | str. 60
4.2. Posiadanie służebności przesyłu | str. 62
5. Podsumowanie | str. 65
Rozdział II
Nabycie własności maszyn przesyłowych poprzez przedsiębiorców przesyłowych | str. 68
1. Rozważania nad własnością urządzeń przesyłowych na gruncie kodeksu cywilnego | str. 68
1.1. Zagadnienia wstępne | str. 68
1.2. Ewolucja poglądów judykatury i nauki dotycząca własności maszyn przesyłowych | str. 69
1.3. Urządzenia przesyłowe - części składowe sieci czy odrębne rzeczy ruchome? | str. 75
1.4. Wejście sprzętów "w skład przedsiębiorstwa" | str. 79
1.5. Określenie właściciela sprzętów przesyłowych | str. 82
1.6. Własność maszyn przesyłowych a korzystanie z nieruchomości | str. 87
2. Przeniesienie własności sprzętów przesyłowych na przedsiębiorcę przesyłowego i inne sposoby nabycia tego prawa | str. 89
2.1. Zagadnienia wstępne | str. 89
2.2. Umowne przeniesienie własności urządzeń przesyłowych | str. 91
2.3. Przeniesienie własności maszyn przesyłowych w wyniku realizacji roszczenia z art. 49 § 2 k.c. | str. 94
2.3.1. Zagadnienia wstępne | str. 94
2.3.2. Podmiot uprawniony oraz adresat roszczenia | str. 96
2.3.3. Wynagrodzenie za przeniesienie własności urządzeń przesyłowych | str. 98
2.3.4. Zasady przedawnienia roszczenia | str. 100
2.3.5. Obowiązywanie art. 49 § 2 k.c. W czasie | str. 101
2.4. Inne sposoby nabycia własności urządzeń przesyłowych | str. 103
3. Podsumowanie | str. 106
Rozdział III
Korzystanie z nieruchomości oparte na służebności przesyłu | str. 108
1. Zagadnienia wstępne | str. 108
2. Służebności ustanawiane na rzecz przedsiębiorców przesyłowych - zagadnienia prawnoporównawcze | str. 109
2.1. Niemcy | str. 109
2.1.1. Służebności - zagadnienia wstępne | str. 109
2.1.2. Ustanawianie służebności na rzecz przedsiębiorców przesyłowych | str. 111
2.2. Włochy | str. 115
2.2.1. Służebności - zagadnienia wstępne | str. 115
2.2.2. Ustanawianie służebności na rzecz przedsiębiorców przesyłowych | str. 117
2.3. Francja | str. 118
2.3.1. Służebności - zagadnienia wstępne | str. 118
2.3.2. Ustanawianie służebności na rzecz przedsiębiorców przesyłowych | str. 120
2.4. Hiszpania | str. 122
2.4.1. Służebności - zagadnienia wstępne | str. 122
2.4.2. Ustanawianie służebności na rzecz przedsiębiorców przesyłowych | str. 123
2.5. Podsumowanie analizy prawnoporównawczej | str. 124
3. Służebność przesyłu w prawie polskim | str. 125
3.1. Zagadnienia wstępne. Ocena służebności przesyłu na tle prawnoporównawczym | str. 125
3.2. Podmioty stosunku prawnego | str. 128
3.3. Treść służebności przesyłu | str. 134
3.4. Problematyka wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu | str. 137
3.4.1. Zasady płatności wynagrodzenia | str. 137
3.4.2. Wysokość wynagrodzenia | str. 141
3.5. Sposoby nabycia służebności przesyłu | str. 145
3.5.1. Nabycie służebności przesyłu w trybie umownym | str. 145
3.5.2. Nabycie służebności przesyłu w trybie sądowym | str. 147
3.5.2.1. Przesłanki ustanowienia służebności przesyłu w trybie sądowym | str. 147
3.5.2.2. Problematyka przedawnienia roszczeń z art. 3052 k.c. | str. 152
3.5.2.3. Zagadnienia proceduralne | str. 153
3.5.3. Nabycie służebności przesyłu w drodze zasiedzenia | str. 154
3.5.3.1. Istota nabycia prawa w drodze zasiedzenia. Zasiedzenie służebności w ujęciu historycznym | str. 154
3.5.3.2. Dopuszczalność nabycia służebności przesyłu w drodze zasiedzenia | str. 158
3.5.3.3. Przesłanki nabycia służebności przesyłu w drodze zasiedzenia | str. 159
3.5.3.3.1. Zagadnienia wstępne | str. 159
3.5.3.3.2. Przesłanka nieprzerwanego posiadania służebności | str. 160
3.5.3.3.3. Przesłanka trwałego i widocznego urządzenia | str. 161
3.5.3.3.4. Dobra i zła wiara posiadacza służebności | str. 165
3.5.3.3.5. Przedsiębiorca przesyłowy jako posiadacz w dobrej czy złej wierze | str. 168
3.5.3.3.6. Upływ czasu prowadzący do zasiedzenia służebności przesyłu | str. 171
3.5.3.4. Zagadnienia proceduralne | str. 174
3.5.3.5. Zagadnienia intertemporalne | str. 177
3.5.3.6. Problematyka zaliczenia okresu posiadania służebności przed dniem 1 lutego 1989 r. | str. 183
3.5.3.6.1. Podmiot będący posiadaczem służebności przed dniem 1 lutego 1989 r. | str. 183
3.5.3.6.2. Możliwość zaliczenia przez przedsiębiorcę przesyłowego posiadania służebności przed dniem 1 lutego 1989 r. | str. 187
3.5.3.6.3. Problematyka zawieszenia biegu zasiedzenia służebności z uwagi na uwarunkowania ustrojowe panujące w okresie obowiązywania zasady jedności własności państwowej | str. 190
3.5.4. Nabycie służebności przesyłu w drodze zapisu windykacyjnego | str. 192
3.5.5. Decyzja administracyjna z art. 124 ust. 1 u.g.n a ustanowienie służebności przesyłu | str. 194
3.6. Zbycie służebności przesyłu | str. 196
3.7. Ochrona służebności przesyłu | str. 197
3.8. Zmiana treści lub sposobu realizowania służebności przesyłu | str. 198
3.9. Wygaśnięcie służebności przesyłu | str. 201
3.9.1. Wygaśnięcie służebności przesyłu w ogólności | str. 201
3.9.2. Wygaśnięcie służebności przesyłu na mocy adekwatnie użytkowanych przepisów dotyczących służebności gruntowych | str. 203
3.9.3. Wygaśnięcie służebności przesyłu w szczególności | str. 208
3.9.4. Obowiązek usunięcia urządzeń przesyłowych po wygaśnięciu służebności przesyłu | str. 209
3.10.Służebność przesyłu w ustawie o lasach | str. 211
4. Podsumowanie | str. 215
Rozdział IV
Korzystanie z nieruchomości na podstawie innych tytułów cywilnoprawnych | str. 218
1. Zagadnienia wstępne | str. 218
2. Własność | str. 219
2.1. Nabycie własność nieruchomości pod urządzenia przesyłowe | str. 219
2.2. Granice własności nieruchomości zabudowanej urządzeniami przesyłowymi | str. 222
2.2.1. Zagadnienia wstępne. Określenie granic własności | str. 222
2.2.2. Problematyka immisji | str. 225
2.2.2.1. Zagadnienia wstępne | str. 225
2.2.2.2. Typy realnych immisji związanych z posadowieniem i eksploatacją maszyn przesyłowych | str. 228
2.2.2.3. Granice immisji. Ochrona przed niedopuszczalnymi immisjami | str. 231
2.2.3. Roboty ziemne grożące nieruchomościom sąsiednim utratą oparcia | str. 236
3. Wykorzystywanie wieczyste | str. 238
3.1. Nabycie użytkowania wieczystego gruntu pod urządzenia przesyłowe | str. 238
3.2. Granice stosowania wieczystego gruntu zabudowanego urządzeniami przesyłowymi | str. 244
4. Użytkowanie | str. 247
5. Służebności gruntowe | str. 248
6. Umowa obligacyjna | str. 254
6.1. Zagadnienia wstępne | str. 254
6.2. Problematyka istnienia obligacji realnej | str. 256
6.3. Problematyka wykorzystania klauzuli rebus sic stantibus w stosunkach umownych z przedsiębiorcą przesyłowym | str. 261
7. Podsumowanie | str. 263
Rozdział V
Korzystanie z nieruchomości na podstawie tytułów prawnych dostosowywanych przepisami prawa publicznego | str. 266
1. Decyzja administracyjna | str. 266
1.1. Zagadnienia wstępne | str. 266
1.2. Decyzja administracyjna wydana na podstawie art. 35 u.z.t.w.n. | str. 268
1.3. Decyzja administracyjna wydana na podstawie art. 70 u.g.g.w.n. | str. 272
1.4. Decyzja administracyjna wydana na podstawie art. 124 ust. 1 u.g.n. | str. 275
1.4.1. Zagadnienia wstępne. Istota decyzji administracyjnej z art. 124 ust. 1 u.g.n. | str. 275
1.4.2. Przesłanki wydania decyzji z art. 124 ust. 1 u.g.n., a także zagadnienia proceduralne | str. 279
1.4.3. Inne uprawnienia i obowiązki, o których mowa w art. 124 u.g.n. | str. 286
1.5. Decyzje administracyjne uprawniające do tymczasowego zajęcia nieruchomości związane z działalnością przesyłową | str. 288
1.5.1. Decyzja administracyjna wydana na podstawie art. 124b u.g.n. | str. 288
1.5.2. Decyzja administracyjna wydana na podstawie art. 126 u.g.n. | str. 290
2. Uprawnienia przedsiębiorców przesyłowych do wykorzystywania w ograniczonym zakresie z cudzych nieruchomości, wynikające z przepisów o charakterze publicznoprawnym | str. 293
2.1. Zagadnienia wstępne | str. 293
2.2. Rozważania w ujęciu historycznym | str. 294
2.3. Rozważania na podstawie aktualnego stanu prawnego | str. 298
3. Podumowanie | str. 302
Rozdział VI
Korzystanie z nieruchomości bez tytułu prawnego - uwarunkowania zjawiska | str. 305
1. Zagadnienia wstępne | str. 305
2. Uwarunkowania historyczno-polityczne | str. 306
2.1. Działalność przesyłowa okresu powojennego do przełomu lat 80. I 90. XX w. | str. 306
2.1.1. Zagadnienia wstępne | str. 306
2.1.2. Rozważania szczegółowe | str. 310
2.1.2.1. Energetyka | str. 310
2.1.2.2. Wodociągi | str. 312
2.1.2.3. Gazownictwo | str. 313
2.1.2.4. Telekomunikacja | str. 314
2.2. Przemiany ustrojowe i gospodarcze zapoczątkowane na przełomie lat 80. I 90. XX w. | str. 315
2.3. Wpływ uwarunkowań historyczno-politycznych na zjawisko korzystania z nieruchomości bez tytułu prawnego | str. 321
3. Uwarunkowania prawne | str. 325
4. Uwarunkowania organizacyjne | str. 326
5. Uwarunkowania ekonomiczne | str. 328
6. Analiza możliwości eliminacji zjawiska korzystania z nieruchomości bez tytułu prawnego | str. 329
7. Podsumowanie | str. 335
Rozdział VII
Roszczenia związane z korzystaniem z nieruchomości bez tytułu prawnego | str. 337
1. Zagadnienia wstępne | str. 337
2. Roszczenie negatoryjne | str. 338
2.1. Zagadnienia wstępne | str. 338
2.2. Przedsiębiorca przesyłowy biernie legitymowany w innowacyjnaniu z art. 222 § 2 k.c. | str. 342
3. Roszczenia dopełniające | str. 346
3.1. Zagadnienia wstępne | str. 346
3.2. Posiadacz służebności jako biernie legitymowany w progresywnaniu z art. 224 § 2 i art. 225 k.c. | str. 349
3.3. Roszczenie o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy | str. 353
3.3.1. Wpływ korzystnej bądź złej wiary na roszczenie o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy | str. 353
3.3.2. Wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy | str. 355
3.3.3. Przedsiębiorca przesyłowy biernie legitymowany w nowoczesnaniu o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy | str. 359
3.4. Kolejne roszczenia dopełniające | str. 360
3.4.1. Zagadnienia wstępne | str. 360
3.4.2. Roszczenie o odszkodowanie za zużycie, pogorszenie bądź utratę rzeczy | str. 361
3.4.3. Roszczenie o zwrot pożytków albo ich równowartości | str. 363
4. Roszczenie o wykup działki z art. 231 § 2 k.c. | str. 365
4.1. Zagadnienia wstępne | str. 365
4.2. Przedsiębiorca przesyłowy biernie legitymowany w nowoczesnaniu o wykup działki z art. 231 § 2 k.c. | str. 371
5. Powództwo o ustalenie stosunku prawnego albo prawa | str. 373
5.1. Zagadnienia wstępne | str. 373
5.2. Przedsiębiorca przesyłowy biernie legitymowany w procesie o ustalenie stosunku prawnego lub prawa | str. 374
6. Roszczenie z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia | str. 377
7. Roszczenie o naprawie szkody deliktowej | str. 380
8. Podsumowanie | str. 386
Rozdział VIII
Projektowane zmiany prawa dotyczące problematyki związanej z urządzeniami przesyłowymi | str. 388
1. Projektowane zmiany kodeksu cywilnego i ustawy o gospodarce nieruchomościami | str. 388
1.1. Zagadnienia wstępne | str. 388
1.2. Projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks cywilny z dnia 7 grudnia 2011 r. | str. 389
1.3. Projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks cywilny i ustawy o gospodarce nieruchomościami z dnia 25 lipca 2012 r. | str. 396
2. Prace nad projektem ustawy o korytarzach przesyłowych - zasygnalizowanie zagadnienia | str. 404
3. Prace nad projektem ustawy wprowadzającej do kodeksu cywilnego prawo zabudowy - zasygnalizowanie zagadnienia | str. 406
4. Podsumowanie | str. 407
Podsumowanie końcowe | str. 411
Bibliografia | str. 425