Tytuł Partycypacja społeczna w samorządzie terytorialnym w Polsce i we Francji. Studium administracyjnoprawne na tle porównawczym Autor Monika Augustyniak Język polski Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska SA ISBN 978-83-8124-027-7 linia Monografie Rok wydania 2017 liczba stron 524 Format pdf Spis treści Wykaz skrótów | str. 13
Słowo wstępne | str. 17
Rozdział I
Rzecz o demokracji - rozważania o charakterze podstawowym | str. 27
1. Pojęcie demokracji | str. 27
2. Typy demokracji - wokół pojęcia partycypacji społecznej | str. 43
2.1. Demokracja deliberatywna i partycypacyjna | str. 45
2.2. Demokracja przedstawicielska i bezpośrednia | str. 60
Rozdział II
Jednostki samorządu terytorialnego w Polsce i wspólnoty terytorialne we Francji - kontekst normatywny | str. 67
1. Podstawy prawne działania jednostek samorządu terytorialnego w Polsce i wspólnot terytorialnych we Francji | str. 67
1.1. Unormowania konstytucyjne i ustawowe | str. 67
1.2. Regulacje Europejskiej Karty Samorządu Lokalnego i innych aktów międzynarodowych | str. 81
2. Prawne determinanty wspólnoty samorządowej, a także podstawowe zasady modelujące jej ustrój | str. 84
2.1. Wspólnota samorządowa - elementy składowe | str. 84
2.2. Podstawowe zasady kształtujące ustrój wspólnoty samorządowej | str. 95
2.2.1. Zasada decentralizacji | str. 95
2.2.2. Zasada subsydiarności - "o prawie do eksperymentu | str. 101
2.2.3. Zasada samodzielności ("wolnej administracji" - libre administration) i autonomii | str. 107
3. Wnioski de lege lata i postulaty de lege ferenda | str. 112
Rozdział III
Wtórny podmiot władzy w samorządzie terytorialnym w Polsce i we Francji - zagadnienia ustrojowe | str. 115
1. Organy gminy w polskim i we francuskim porządku prawnym | str. 115
1.1. Organy stanowiące gminy - rada gminy i conseil municipal | str. 118
1.2. Organy wykonawcze gminy - wójt (burmistrz, prezydent miasta) i mer | str. 129
2. Organy powiatu i organy departamentu w polskim i we francuskim porządku prawnym | str. 135
2.1. Organy stanowiące - rada powiatu i rada departamentalna | str. 138
2.2. Organy wykonawcze - zarząd powiatu i przewodniczący rady departamentalnej | str. 148
3. Organy samorządu województwa i organy regionu w polskim i we francuskim porządku prawnym | str. 153
3.1. Organy stanowiące - sejmik województwa i rada regionalna | str. 156
3.2. Organy wykonawcze - zarząd województwa i przewodniczący rady regionalnej | str. 165
4. Wnioski de lege lata i postulaty de lege ferenda | str. 169
Rozdział IV
Udział pierwotnego podmiotu władzy w referendum lokalnym i wyborach samorządowych w Polsce i we Francji - rzecz o tradycyjnych formach demokracji partycypacyjnej | str. 177
1. Referendum lokalne w polskim i we francuskim samorządzie terytorialnym | str. 178
1.1. Pojęcie i podstawa prawna referendum lokalnego | str. 178
1.2. Zakres podmiotowy referendum lokalnego | str. 180
1.2.1. Uczestnik referendum lokalnego | str. 180
1.2.2. Inicjatywa w zakresie referendum lokalnego | str. 183
1.2.3. Decyzja w sprawie referendum | str. 185
1.3. Zakres przedmiotowy referendum lokalnego | str. 186
1.4. Wynik referendum lokalnego | str. 194
1.5. Zaskarżalność referendum lokalnego i jego wyniku | str. 196
1.6. Wnioski de lege lata i postulaty de lege ferenda | str. 199
2. Wybory samorządowe do organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego i francuskich wspólnot terytorialnych - wybrane zagadnienia | str. 204
2.1. Przedmiot wyborów i podstawa prawna ich przeprowadzenia | str. 204
2.2. Czynne i bierne prawo wyborcze | str. 207
2.2.1. Czynne prawo wyborcze | str. 207
2.2.2. Bierne prawo wyborcze | str. 210
2.3. Parytet płci | str. 216
2.4. Skład organów stanowiących i sposób ich wybierania w jednostkach samorządu terytorialnego i we wspólnotach lokalnych | str. 220
2.4.1. Gmina | str. 220
2.4.2. Powiat/departament | str. 227
2.4.3. Województwo/region | str. 229
2.5. Kampania wyborcza | str. 232
2.5.1. Finansowanie kampanii wyborczych | str. 232
2.5.2. Cisza wyborcza | str. 241
2.6. Zaskarżalność wyborów | str. 244
2.7. Wnioski de lege lata i postulaty de lege ferenda | str. 249
Rozdział V
Udział pierwotnego podmiotu władzy w konsultacjach lokalnych oraz w komisjach i komitetach konsultacyjnych w polskim i we francuskim samorządzie terytorialnym | str. 259
1. Konsultacje lokalne | str. 260
1.1. Pojęcie, podstawy prawne i typy konsultacji społecznych w polskim i we francuskim samorządzie terytorialnym | str. 262
1.2. Zakres podmiotowy konsultacji społecznych | str. 272
1.3. Zakres przedmiotowy konsultacji społecznych, a także elementy proceduralne | str. 278
1.4. Wynik konsultacji i kwestia zaskarżalności konsultacji społecznych | str. 284
1.5. Wnioski de lege lata i postulaty de lege ferenda | str. 289
2. Udział mieszkańców wspólnot samorządowych w komisjach i komitetach konsultacyjnych na szczeblu lokalnym jako forma partycypacji społecznej | str. 293
2.1. Komisja konsultacyjna ds. Lokalnych usług publicznych (Commission consultative des services publics locaux) | str. 296
2.2. Misja danych i oceny (Mission d'information et d'évaluation) | str. 300
2.3. Gminna komisja ds. (usprawniania) dostępności (commission communale pour l'accessibilité) | str. 302
2.4. Komitety konsultacyjne (comités consultatifs) | str. 305
2.5. Dzielnicowy komitet ds. Inicjatyw i konsultacji (comité d'initiative et de consultation d'arrondissement) | str. 315
2.6. Komisja departamentalna ds. Współpracy międzygminnej (commission départementale de la coopération intercommunale) | str. 317
2.7. Regionalne organy i komitety konsultacyjne | str. 318
2.8. Krajowa Rada ds. Kształcenia Radnych (Conseil national de la formation des élus locaux) | str. 324
2.9. Wnioski de lege lata i postulaty de lege ferenda | str. 325
Rozdział VI
Mechanizmy uczestnictwa mieszkańców we wspólnocie lokalnej w polskim i we francuskim samorządzie terytorialnym | str. 333
1. Dzielnice/rady dzielnic - mechanizmy o charakterze ustrojowoprawnym we wspólnocie lokalnej w Polsce i we Francji | str. 333
1.1. Pojęcie, cel i podstawa prawna funkcjonowania dzielnic/rad dzielnic | str. 333
1.2. Warianty dzielnic i ich organizacja wewnętrzna - zagadnienia ustrojowe | str. 337
1.2.1. Warianty dzielnic | str. 337
1.2.2. Organizacja wewnętrzna dzielnic | str. 339
1.3. Zadania dzielnic i środki finansowe na ich realizację | str. 349
1.3.1. Zadania dzielnic/rad dzielnic | str. 349
1.3.2. Conseil citoyen (rada obywatelska) | str. 357
1.3.3. Środki finansowe przeznaczane na realizację zadań | str. 360
1.4. Dobre praktyki w radach dzielnic | str. 362
1.5. Wnioski de lege lata i propozycje de lege ferenda | str. 369
2. Budżet partycypacyjny jako instrument finansowy uczestnictwa mieszkańców w sprawowaniu władzy na poziomie lokalnym | str. 374
2.1. Pojęcie i podstawa prawna mechanizmu budżetu partycypacyjnego w Polsce i we Francji | str. 374
2.2. Zakres podmiotowy i przedmiotowy instytucji budżetu partycypacyjnego | str. 379
2.2.1. Uczestnicy budżetu partycypacyjnego | str. 379
2.2.2. Zakres przedmiotowy budżetu partycypacyjnego - warianty projektów | str. 381
2.3. Budżet partycypacyjny - części proceduralne | str. 383
2.4. Fundusz sołecki jako rodzaj budżetu partycypacyjnego | str. 389
2.5. Wnioski de lege lata i postulaty de lege ferenda | str. 392
3. Rada seniorów/mędrców (conseil des seniors/sages) | str. 395
3.1. Cel powołania i podstawa prawna | str. 395
3.2. Organizacja wewnętrzna i zadania | str. 397
3.2.1. Substrat osobowy rady seniorów | str. 397
3.2.2. Rada seniorów jednostki pomocniczej/dzielnicy | str. 398
3.2.3. Organizacja wewnętrzna rady seniorów | str. 399
3.2.4. Zadania i kompetencje rady seniorów | str. 400
3.3. Wnioski de lege lata i postulaty de lege ferenda | str. 401
4. Młodzieżowa rada gminy/conseil municipal jeunes | str. 403
4.1. Cel powołania i podstawa prawna | str. 403
4.2. Organizacja wewnętrzna i zadania | str. 406
4.3. Wnioski de lege lata i postulaty de lege ferenda | str. 409
5. Petycja i inicjatywa uchwałodawcza jako instrumenty gwarantujące wypowiedź mieszkańców/obywateli we wspólnocie lokalnej - elementy ustrojowoprawne | str. 410
5.1. Pojęcie, podstawa prawna i przedmiot petycji | str. 410
5.2. Inicjatywa złożenia petycji - wokół pojęcia wyborcy i pojęcia mieszkańca | str. 413
5.3. Charakter prawny petycji | str. 413
5.4. Uwagi w zakresie inicjatywy uchwałodawczej | str. 415
5.5. Wnioski de lege lata i postulaty de lege ferenda | str. 416
6. Udział społeczeństwa w ochronie środowiska - badanie społeczne (enquete publique)/uwagi i wnioski | str. 418
6.1. Pojęcie i cel badania społecznego | str. 418
6.2. Zakres badania społecznego/uwag i wniosków oraz ich charakter prawny | str. 420
6.3. Wnioski de lege lata i postulaty de lege ferenda | str. 425
Rozdział VII
Kontrola społeczna - od prawa do informacji po prawo do skargi | str. 427
1. Znajomość decyzji/rozstrzygnięć lokalnych warunkiem uczestnictwa we wspólnocie samorządowej | str. 428
1.1. Opublikowanie aktów prawnych gwarancją jawności rozstrzygnięć lokalnych | str. 431
1.2. Inne systemy informowania mieszkańców wspólnot terytorialnych - regulacje Kodeksu generalnego wspólnot terytorialnych i przepisy szczególne | str. 439
2. Zaskarżanie decyzji/rozstrzygnięć lokalnych - skargi mieszkańców | str. 450
2.1. Podstawy prawne i rodzaje zaskarżeń | str. 450
2.2. Pozwolenie na występowanie przed sądem w obronie interesów wspólnoty - skarga podatnika | str. 463
2.2.1. Zakres zastosowania skargi | str. 464
2.2.2. Progresywnanie - elementy formalnoprawne | str. 466
2.2.3. Przesłanki materialnoprawne | str. 468
3. Wnioski de lege lata i postulaty de lege ferenda | str. 470
Rekapitulacja rozważań. Uwagi w zakresie propozycji legislacyjnych | str. 475
Wykaz aktów prawnych | str. 487
Wykaz orzecznictwa | str. 491
Literatura | str. 503
Słowo wstępne | str. 17
Rozdział I
Rzecz o demokracji - rozważania o charakterze podstawowym | str. 27
1. Pojęcie demokracji | str. 27
2. Typy demokracji - wokół pojęcia partycypacji społecznej | str. 43
2.1. Demokracja deliberatywna i partycypacyjna | str. 45
2.2. Demokracja przedstawicielska i bezpośrednia | str. 60
Rozdział II
Jednostki samorządu terytorialnego w Polsce i wspólnoty terytorialne we Francji - kontekst normatywny | str. 67
1. Podstawy prawne działania jednostek samorządu terytorialnego w Polsce i wspólnot terytorialnych we Francji | str. 67
1.1. Unormowania konstytucyjne i ustawowe | str. 67
1.2. Regulacje Europejskiej Karty Samorządu Lokalnego i innych aktów międzynarodowych | str. 81
2. Prawne determinanty wspólnoty samorządowej, a także podstawowe zasady modelujące jej ustrój | str. 84
2.1. Wspólnota samorządowa - elementy składowe | str. 84
2.2. Podstawowe zasady kształtujące ustrój wspólnoty samorządowej | str. 95
2.2.1. Zasada decentralizacji | str. 95
2.2.2. Zasada subsydiarności - "o prawie do eksperymentu | str. 101
2.2.3. Zasada samodzielności ("wolnej administracji" - libre administration) i autonomii | str. 107
3. Wnioski de lege lata i postulaty de lege ferenda | str. 112
Rozdział III
Wtórny podmiot władzy w samorządzie terytorialnym w Polsce i we Francji - zagadnienia ustrojowe | str. 115
1. Organy gminy w polskim i we francuskim porządku prawnym | str. 115
1.1. Organy stanowiące gminy - rada gminy i conseil municipal | str. 118
1.2. Organy wykonawcze gminy - wójt (burmistrz, prezydent miasta) i mer | str. 129
2. Organy powiatu i organy departamentu w polskim i we francuskim porządku prawnym | str. 135
2.1. Organy stanowiące - rada powiatu i rada departamentalna | str. 138
2.2. Organy wykonawcze - zarząd powiatu i przewodniczący rady departamentalnej | str. 148
3. Organy samorządu województwa i organy regionu w polskim i we francuskim porządku prawnym | str. 153
3.1. Organy stanowiące - sejmik województwa i rada regionalna | str. 156
3.2. Organy wykonawcze - zarząd województwa i przewodniczący rady regionalnej | str. 165
4. Wnioski de lege lata i postulaty de lege ferenda | str. 169
Rozdział IV
Udział pierwotnego podmiotu władzy w referendum lokalnym i wyborach samorządowych w Polsce i we Francji - rzecz o tradycyjnych formach demokracji partycypacyjnej | str. 177
1. Referendum lokalne w polskim i we francuskim samorządzie terytorialnym | str. 178
1.1. Pojęcie i podstawa prawna referendum lokalnego | str. 178
1.2. Zakres podmiotowy referendum lokalnego | str. 180
1.2.1. Uczestnik referendum lokalnego | str. 180
1.2.2. Inicjatywa w zakresie referendum lokalnego | str. 183
1.2.3. Decyzja w sprawie referendum | str. 185
1.3. Zakres przedmiotowy referendum lokalnego | str. 186
1.4. Wynik referendum lokalnego | str. 194
1.5. Zaskarżalność referendum lokalnego i jego wyniku | str. 196
1.6. Wnioski de lege lata i postulaty de lege ferenda | str. 199
2. Wybory samorządowe do organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego i francuskich wspólnot terytorialnych - wybrane zagadnienia | str. 204
2.1. Przedmiot wyborów i podstawa prawna ich przeprowadzenia | str. 204
2.2. Czynne i bierne prawo wyborcze | str. 207
2.2.1. Czynne prawo wyborcze | str. 207
2.2.2. Bierne prawo wyborcze | str. 210
2.3. Parytet płci | str. 216
2.4. Skład organów stanowiących i sposób ich wybierania w jednostkach samorządu terytorialnego i we wspólnotach lokalnych | str. 220
2.4.1. Gmina | str. 220
2.4.2. Powiat/departament | str. 227
2.4.3. Województwo/region | str. 229
2.5. Kampania wyborcza | str. 232
2.5.1. Finansowanie kampanii wyborczych | str. 232
2.5.2. Cisza wyborcza | str. 241
2.6. Zaskarżalność wyborów | str. 244
2.7. Wnioski de lege lata i postulaty de lege ferenda | str. 249
Rozdział V
Udział pierwotnego podmiotu władzy w konsultacjach lokalnych oraz w komisjach i komitetach konsultacyjnych w polskim i we francuskim samorządzie terytorialnym | str. 259
1. Konsultacje lokalne | str. 260
1.1. Pojęcie, podstawy prawne i typy konsultacji społecznych w polskim i we francuskim samorządzie terytorialnym | str. 262
1.2. Zakres podmiotowy konsultacji społecznych | str. 272
1.3. Zakres przedmiotowy konsultacji społecznych, a także elementy proceduralne | str. 278
1.4. Wynik konsultacji i kwestia zaskarżalności konsultacji społecznych | str. 284
1.5. Wnioski de lege lata i postulaty de lege ferenda | str. 289
2. Udział mieszkańców wspólnot samorządowych w komisjach i komitetach konsultacyjnych na szczeblu lokalnym jako forma partycypacji społecznej | str. 293
2.1. Komisja konsultacyjna ds. Lokalnych usług publicznych (Commission consultative des services publics locaux) | str. 296
2.2. Misja danych i oceny (Mission d'information et d'évaluation) | str. 300
2.3. Gminna komisja ds. (usprawniania) dostępności (commission communale pour l'accessibilité) | str. 302
2.4. Komitety konsultacyjne (comités consultatifs) | str. 305
2.5. Dzielnicowy komitet ds. Inicjatyw i konsultacji (comité d'initiative et de consultation d'arrondissement) | str. 315
2.6. Komisja departamentalna ds. Współpracy międzygminnej (commission départementale de la coopération intercommunale) | str. 317
2.7. Regionalne organy i komitety konsultacyjne | str. 318
2.8. Krajowa Rada ds. Kształcenia Radnych (Conseil national de la formation des élus locaux) | str. 324
2.9. Wnioski de lege lata i postulaty de lege ferenda | str. 325
Rozdział VI
Mechanizmy uczestnictwa mieszkańców we wspólnocie lokalnej w polskim i we francuskim samorządzie terytorialnym | str. 333
1. Dzielnice/rady dzielnic - mechanizmy o charakterze ustrojowoprawnym we wspólnocie lokalnej w Polsce i we Francji | str. 333
1.1. Pojęcie, cel i podstawa prawna funkcjonowania dzielnic/rad dzielnic | str. 333
1.2. Warianty dzielnic i ich organizacja wewnętrzna - zagadnienia ustrojowe | str. 337
1.2.1. Warianty dzielnic | str. 337
1.2.2. Organizacja wewnętrzna dzielnic | str. 339
1.3. Zadania dzielnic i środki finansowe na ich realizację | str. 349
1.3.1. Zadania dzielnic/rad dzielnic | str. 349
1.3.2. Conseil citoyen (rada obywatelska) | str. 357
1.3.3. Środki finansowe przeznaczane na realizację zadań | str. 360
1.4. Dobre praktyki w radach dzielnic | str. 362
1.5. Wnioski de lege lata i propozycje de lege ferenda | str. 369
2. Budżet partycypacyjny jako instrument finansowy uczestnictwa mieszkańców w sprawowaniu władzy na poziomie lokalnym | str. 374
2.1. Pojęcie i podstawa prawna mechanizmu budżetu partycypacyjnego w Polsce i we Francji | str. 374
2.2. Zakres podmiotowy i przedmiotowy instytucji budżetu partycypacyjnego | str. 379
2.2.1. Uczestnicy budżetu partycypacyjnego | str. 379
2.2.2. Zakres przedmiotowy budżetu partycypacyjnego - warianty projektów | str. 381
2.3. Budżet partycypacyjny - części proceduralne | str. 383
2.4. Fundusz sołecki jako rodzaj budżetu partycypacyjnego | str. 389
2.5. Wnioski de lege lata i postulaty de lege ferenda | str. 392
3. Rada seniorów/mędrców (conseil des seniors/sages) | str. 395
3.1. Cel powołania i podstawa prawna | str. 395
3.2. Organizacja wewnętrzna i zadania | str. 397
3.2.1. Substrat osobowy rady seniorów | str. 397
3.2.2. Rada seniorów jednostki pomocniczej/dzielnicy | str. 398
3.2.3. Organizacja wewnętrzna rady seniorów | str. 399
3.2.4. Zadania i kompetencje rady seniorów | str. 400
3.3. Wnioski de lege lata i postulaty de lege ferenda | str. 401
4. Młodzieżowa rada gminy/conseil municipal jeunes | str. 403
4.1. Cel powołania i podstawa prawna | str. 403
4.2. Organizacja wewnętrzna i zadania | str. 406
4.3. Wnioski de lege lata i postulaty de lege ferenda | str. 409
5. Petycja i inicjatywa uchwałodawcza jako instrumenty gwarantujące wypowiedź mieszkańców/obywateli we wspólnocie lokalnej - elementy ustrojowoprawne | str. 410
5.1. Pojęcie, podstawa prawna i przedmiot petycji | str. 410
5.2. Inicjatywa złożenia petycji - wokół pojęcia wyborcy i pojęcia mieszkańca | str. 413
5.3. Charakter prawny petycji | str. 413
5.4. Uwagi w zakresie inicjatywy uchwałodawczej | str. 415
5.5. Wnioski de lege lata i postulaty de lege ferenda | str. 416
6. Udział społeczeństwa w ochronie środowiska - badanie społeczne (enquete publique)/uwagi i wnioski | str. 418
6.1. Pojęcie i cel badania społecznego | str. 418
6.2. Zakres badania społecznego/uwag i wniosków oraz ich charakter prawny | str. 420
6.3. Wnioski de lege lata i postulaty de lege ferenda | str. 425
Rozdział VII
Kontrola społeczna - od prawa do informacji po prawo do skargi | str. 427
1. Znajomość decyzji/rozstrzygnięć lokalnych warunkiem uczestnictwa we wspólnocie samorządowej | str. 428
1.1. Opublikowanie aktów prawnych gwarancją jawności rozstrzygnięć lokalnych | str. 431
1.2. Inne systemy informowania mieszkańców wspólnot terytorialnych - regulacje Kodeksu generalnego wspólnot terytorialnych i przepisy szczególne | str. 439
2. Zaskarżanie decyzji/rozstrzygnięć lokalnych - skargi mieszkańców | str. 450
2.1. Podstawy prawne i rodzaje zaskarżeń | str. 450
2.2. Pozwolenie na występowanie przed sądem w obronie interesów wspólnoty - skarga podatnika | str. 463
2.2.1. Zakres zastosowania skargi | str. 464
2.2.2. Progresywnanie - elementy formalnoprawne | str. 466
2.2.3. Przesłanki materialnoprawne | str. 468
3. Wnioski de lege lata i postulaty de lege ferenda | str. 470
Rekapitulacja rozważań. Uwagi w zakresie propozycji legislacyjnych | str. 475
Wykaz aktów prawnych | str. 487
Wykaz orzecznictwa | str. 491
Literatura | str. 503
