Tytuł Szczególna zdolność sądowa Autor Marcin Dziurda Język polski Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska SA ISBN 978-83-8160-648-6 linia Biblioteka Sądowa Rok wydania 2019 ilość stron 816 Format pdf Spis treści Wykaz skrótów
Wprowadzenie
Rozdział 1.
Pojęcie szczególnej zdolności sądowej
1.1. Uwagi wstępne
1.2. Rola zdolności sądowej
1.2.1. Dotychczasowe definicje
1.2.2. Przesłanka procesowa
1.2.3. Użyteczne znaczenie zdolności sądowej
1.3. Ukształtowanie się obecnego stanu prawnego
1.4. Zdolność sądowa a zdolność prawna
1.5. Geneza szczególnej zdolności sądowej
1.5.1. Ogólna zdolność sądowa i jej ograniczenia
1.5.2. Podstawowe różnice pomiędzy ogólną a szczególną zdolnością sądową
1.5.3. Wzrost liczby przypadków szczególnej zdolności
1.5.4. Najważniejsze rodzaje postępowań
1.6. Podstawowe cechy szczególnej zdolności sądowej
1.6.1. Przyznanie strukturom niemającym zdolności prawnej
1.6.1.1. Podwójna rola organów i wewnętrznych jednostek organizacyjnych
1.6.1.2. Samodzielność działania jako istota szczególnej zdolności sądowej
1.6.2. Realizacja interesu innego niż własny
1.6.3. Ograniczony zakres przedmiotowy
1.6.4. Przyznanie normą prawną
1.6.5. Brzmienie przepisu
1.7. Uwagi podsumowujące
Rozdział 2.
Stanowisko judykatury, a także doktryny
2.1. Uwagi wstępne
2.2. Niesamodzielne jednostki organizacyjne
2.3. Organy – zagadnienia ogólne
2.4. Organy w sprawach dotyczących ich decyzji
2.5. Organy państwowe i samorządowe realizujące interes ponadindywidualny
2.6. Organy wewnętrzne osób prawnych
2.7. Inne struktury
2.8. Przypadki niezaliczane do szczególnej zdolności sądowej
2.8.1. Podmioty wyposażone w ogólną zdolność sądową
2.8.2. Struktury, którym nie można przypisać podmiotowości procesowej (spółka cywilna)
2.8.3. Przedstawienie sądowi wyraźnego dla sprawy poglądu (art. 635 k.p.c.)
2.8.4. Przedstawienie stanowiska albo udział innowacyjnaniu przed Sądem Najwyższym
2.9. Uwagi podsumowujące
Rozdział 3.
cechy szczególnej zdolności sądowej
3.1. Uwagi wstępne
3.2. Charakter przepisu
3.2.1. Warianty przepisów
3.2.2. Uzupełnienie regulacji art. 64 k.p.c.
3.2.3. Komplementarny charakter
3.2.4. Podwójna (potrójna) rola przepisu
3.3. Brzmienie przepisu
3.4. Realizacja interesu publicznego
3.5. Ograniczenie do określonych kategorii spraw
3.5.1. Ograniczenia sensu stricto
3.5.2. Rola procesowa
3.5.3. Stadium nowoczesnania
3.6. Podwójna (wielokrotna) szczególna zdolność sądowa
3.6.1. Jeden podmiot – wielość zakresów przedmiotowych
3.6.2. Wielość przypadków w jednym nowoczesnaniu
3.7.typy nowoczesnań
3.8. Kwestie terminologiczne
3.9. Kryteria oceny przepisu
Rozdział 4.
Przypadki szczególnej zdolności sądowej w obecnym stanie prawnym
4.1. Uwagi wstępne
4.2. Organy wytaczające powództwa w interesie publicznym
4.2.1. Organy wyznaczone w ustawie o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców
4.2.2. Organy podatkowe
4.2.3. Prezes Urzędu Zamówień Publicznych (art. 144a i art. 146 ust. 6 p.z.p.)
4.2.4. Organy wyodrębnione w ustawie o zasadach zarządzania mieniem państwowym
4.2.5. Organy domagające się wykonania polecenia albo darowizny (art. Art. 894 § 2 i art. 985 k.c.)
4.2.6. Dysponent Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
4.2.7. Organy wyodrębnione w ustawie o zwrocie korzyści uzyskanych niesłusznie kosztem Skarbu Państwa albo innych państwowych osób prawnych
4.2.8. Inne organy działające w interesie publicznym
4.2.9. Brak szczególnej zdolności sądowej
4.3. Prokurator i podmioty działające na jego prawach
4.3.1. Zakres szczególnej zdolności prokuratora
4.3.2. Organy działające na prawach prokuratora
4.3.2.1. Uwagi wstępne
4.3.2.2. Inspektor pracy
4.3.2.3. Powiatowy (miejski rzecznik konsumentów), w tym postępowaniu grupowym
4.3.2.4. Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego
4.3.2.5. Inne organy
4.3.3. Zakres szczególnej zdolności sądowej organów działających na prawach prokuratora
4.3.4. Podmioty działające na prawach prokuratora w oparciu o art. 64 k.p.c.
4.4. Organy uprawnione do wnoszenia środków zaskarżenia i innych środków prawnych
4.4.1. Wspólne uprawnienia Prokuratora Generalnego, Rzecznika Praw Obywatelskich, a także Rzecznika Praw Dziecka
4.4.2. Prezes Urzędu Zamówień Publicznych
4.4.3. Kompetencje wynikające z ustawy o Sądzie Najwyższym
4.4.3.1. Prokurator Generalny
4.4.3.2. Inne organy (skarga doskonała)
4.4.3.3. Podmioty działające w oparciu ogólną zdolność sądową
4.5. Organy działające w obronie wydanych rozstrzygnięć władczych
4.5.1. Organy rentowe
4.5.2. Wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności
4.5.3. Organy regulacyjne
4.5.4. Brak szczególne zdolności sądowej
4.6. Organy działające w postępowaniu nieprocesowym
4.6.1. Status uczestnika progresywnania (wniosek a zawiadomienie)
4.6.2. Nowelizacja art. 635 § 2, art. 637 § 1 oraz art. 655 § 1 k.p.c. I jej skutki
4.6.3. Organy celne oraz starosta (art. 6102 § 1, a także art. 6107 k.p.c.)
4.6.4. Organy wyróznione w ustawie o ochronie zdrowia psychicznego
4.6.5. Organy wyróznione w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi
4.6.6. Przedstawicielstwa dyplomatyczne i urzędy konsularne (art. 1109 k.c.)
4.6.7. Dyrektor zakładu karnego
4.6.8. Organy kontrolujące osoby prawne
4.6.9. Organy w innowacyjnaniach wieczystoksięgowych
4.6.10. Wniosek o wyznaczenie przedstawiciela (art. 34 § 1 k.p.a.)
4.6.11. Organy w sprawach wyborczych
4.6.12. Inne organy w postępowaniu nieprocesowym
4.6.14. Brak szczególnej zdolności sądowej
4.7. Organy w stosunkach wewnętrznych
4.7.1. Organy przedsiębiorstwa państwowego
4.7.2. Odesłania do art. 6913 k.p.c.
4.7.3. Zaskarżanie uchwał zgromadzeń spółek kapitałowych, a także spółdzielni
4.7.4. Postulaty de lege ferenda
4.8. Niesamodzielne jednostki organizacyjne
4.8.1. Pracodawcy
4.8.1.1. Sprawy z zakresu prawa pracy
4.8.1.2. Związek z prawem materialnym – definicja pracodawcy
4.8.1.3. Zakres podmiotowy szczególnej zdolności sądowej pracodawców
4.8.1.4. Charakter szczególnej zdolności sądowej pracodawców
4.8.1.5. Inne postępowania
4.8.2. Oddziały osób prawnych i ustawowych – uwagi ogólne
4.8.3. Zamawiający w sprawach skarg na orzeczenie Krajowej Izby Odwoławczej
4.8.4. Instytut Pamięci Narodowej
4.8.5. Wątpliwości dotyczące stationes fisci w sprawach o opublikowanie sprostowania
4.8.6. Osoby prawne w organizacji
4.8.7. Brak szczególnej zdolności sądowej
4.9. Funkcje działające w sprawach praw i obowiązków związanych z masą majątkową
4.9.1. Uwagi wstępne
4.9.2. Zdolność sądowa syndyka
4.9.3. Inne podmioty z tej kategorii
4.9.3.1. Wykonawca testamentu
4.9.3.2. Kurator spadku
4.9.3.3. Zarządca egzekucyjny nieruchomości
4.10. Inne przypadki szczególnej zdolności sądowej
4.10.1. Funkcja redaktora naczelnego
4.10.2. Postulaty de lege ferenda
Rozdział 5.
Legitymacja i interes prawny w przypadkach szczególnej zdolności
5.1. Uwagi wstępne
5.2. Źródła legitymacji
5.3. Szczególna zdolność sądowa jako konsekwencja przyznania legitymacji przepisem prawa
5.4. Legitymacja ponadindywidualna, w tym publiczna
5.5. Zakres badania legitymacji ponadindywidualnej przez sąd
5.6. Skutki braku legitymacji
5.7. Interes prawny a szczególna zdolność sądowa
5.7.1. Uwagi wstępne
5.7.2. Interes prawny w żądaniu ustalenia (art. 189 k.p.c.)
5.7.3. Pokrzywdzenie orzeczeniem (gravamen)
5.8. Uwagi podsumowujące
Rozdział 6.
Procesowe skutki szczególnej zdolności sądowej
6.1. Uwagi wstępne
6.2. Skutki wszczęcia postępowania poza zakresem szczególnej zdolności sądowej
6.2.1. Uwagi wstępne
6.2.2. Odrzucenie pozwu
6.2.3. Nieważność postępowania
6.2.4. Wznowienie postępowania
6.3. Zdolność procesowa
6.4. Zdolność postulacyjna
6.5. Reprezentacja procesowa
6.6. Pełnomocnictwa procesowe
6.7. Obowiązek wykazania umocowania (art. 68 k.p.c.)
6.8. Właściwość sądu
6.9. Opłaty sądowe
6.10. Zwrot kosztów nowoczesnania
6.11. Wielość podmiotów wyekwipowanych w szczególną zdolność sądową
6.11.1. Uwagi wstępne
6.11.2. Współuczestnictwo
6.11.3. Interwencja uboczna
6.11.4. Przekształcenia podmiotowe (art. 194-198 k.p.c.)
6.11.5. Uwagi podsumowujące
6.12. Zawisłość sporu i zakres prawomocności materialnej
6.13. Powództwo wzajemne
6.14. Następstwo w zakresie szczególnej zdolności sądowej
6.15. Inne problemy proceduralne
Rozdział 7.
Wyzwania dla praktyki związane ze szczególną zdolnością sądową – propozycje rozwiązań
7.1. Uwagi wstępne
7.2. Przyczyny przyznawania szczególnej zdolności sądowej
7.3. Zdolność sądowa w innych progresywnaniach
7.4. Uwagi prawnoporównawcze
7.5. Propozycje zmian konstrukcji art. 64 k.p.c. A szczególna zdolność sądowa
7.6. Ujednolicenie konstrukcji przepisów odrębnych
7.7. Możliwości ograniczenia liczby przypadków szczególnej zdolności sądowej
Wnioski końcowe
Bibliografia
Wprowadzenie
Rozdział 1.
Pojęcie szczególnej zdolności sądowej
1.1. Uwagi wstępne
1.2. Rola zdolności sądowej
1.2.1. Dotychczasowe definicje
1.2.2. Przesłanka procesowa
1.2.3. Użyteczne znaczenie zdolności sądowej
1.3. Ukształtowanie się obecnego stanu prawnego
1.4. Zdolność sądowa a zdolność prawna
1.5. Geneza szczególnej zdolności sądowej
1.5.1. Ogólna zdolność sądowa i jej ograniczenia
1.5.2. Podstawowe różnice pomiędzy ogólną a szczególną zdolnością sądową
1.5.3. Wzrost liczby przypadków szczególnej zdolności
1.5.4. Najważniejsze rodzaje postępowań
1.6. Podstawowe cechy szczególnej zdolności sądowej
1.6.1. Przyznanie strukturom niemającym zdolności prawnej
1.6.1.1. Podwójna rola organów i wewnętrznych jednostek organizacyjnych
1.6.1.2. Samodzielność działania jako istota szczególnej zdolności sądowej
1.6.2. Realizacja interesu innego niż własny
1.6.3. Ograniczony zakres przedmiotowy
1.6.4. Przyznanie normą prawną
1.6.5. Brzmienie przepisu
1.7. Uwagi podsumowujące
Rozdział 2.
Stanowisko judykatury, a także doktryny
2.1. Uwagi wstępne
2.2. Niesamodzielne jednostki organizacyjne
2.3. Organy – zagadnienia ogólne
2.4. Organy w sprawach dotyczących ich decyzji
2.5. Organy państwowe i samorządowe realizujące interes ponadindywidualny
2.6. Organy wewnętrzne osób prawnych
2.7. Inne struktury
2.8. Przypadki niezaliczane do szczególnej zdolności sądowej
2.8.1. Podmioty wyposażone w ogólną zdolność sądową
2.8.2. Struktury, którym nie można przypisać podmiotowości procesowej (spółka cywilna)
2.8.3. Przedstawienie sądowi wyraźnego dla sprawy poglądu (art. 635 k.p.c.)
2.8.4. Przedstawienie stanowiska albo udział innowacyjnaniu przed Sądem Najwyższym
2.9. Uwagi podsumowujące
Rozdział 3.
cechy szczególnej zdolności sądowej
3.1. Uwagi wstępne
3.2. Charakter przepisu
3.2.1. Warianty przepisów
3.2.2. Uzupełnienie regulacji art. 64 k.p.c.
3.2.3. Komplementarny charakter
3.2.4. Podwójna (potrójna) rola przepisu
3.3. Brzmienie przepisu
3.4. Realizacja interesu publicznego
3.5. Ograniczenie do określonych kategorii spraw
3.5.1. Ograniczenia sensu stricto
3.5.2. Rola procesowa
3.5.3. Stadium nowoczesnania
3.6. Podwójna (wielokrotna) szczególna zdolność sądowa
3.6.1. Jeden podmiot – wielość zakresów przedmiotowych
3.6.2. Wielość przypadków w jednym nowoczesnaniu
3.7.typy nowoczesnań
3.8. Kwestie terminologiczne
3.9. Kryteria oceny przepisu
Rozdział 4.
Przypadki szczególnej zdolności sądowej w obecnym stanie prawnym
4.1. Uwagi wstępne
4.2. Organy wytaczające powództwa w interesie publicznym
4.2.1. Organy wyznaczone w ustawie o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców
4.2.2. Organy podatkowe
4.2.3. Prezes Urzędu Zamówień Publicznych (art. 144a i art. 146 ust. 6 p.z.p.)
4.2.4. Organy wyodrębnione w ustawie o zasadach zarządzania mieniem państwowym
4.2.5. Organy domagające się wykonania polecenia albo darowizny (art. Art. 894 § 2 i art. 985 k.c.)
4.2.6. Dysponent Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
4.2.7. Organy wyodrębnione w ustawie o zwrocie korzyści uzyskanych niesłusznie kosztem Skarbu Państwa albo innych państwowych osób prawnych
4.2.8. Inne organy działające w interesie publicznym
4.2.9. Brak szczególnej zdolności sądowej
4.3. Prokurator i podmioty działające na jego prawach
4.3.1. Zakres szczególnej zdolności prokuratora
4.3.2. Organy działające na prawach prokuratora
4.3.2.1. Uwagi wstępne
4.3.2.2. Inspektor pracy
4.3.2.3. Powiatowy (miejski rzecznik konsumentów), w tym postępowaniu grupowym
4.3.2.4. Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego
4.3.2.5. Inne organy
4.3.3. Zakres szczególnej zdolności sądowej organów działających na prawach prokuratora
4.3.4. Podmioty działające na prawach prokuratora w oparciu o art. 64 k.p.c.
4.4. Organy uprawnione do wnoszenia środków zaskarżenia i innych środków prawnych
4.4.1. Wspólne uprawnienia Prokuratora Generalnego, Rzecznika Praw Obywatelskich, a także Rzecznika Praw Dziecka
4.4.2. Prezes Urzędu Zamówień Publicznych
4.4.3. Kompetencje wynikające z ustawy o Sądzie Najwyższym
4.4.3.1. Prokurator Generalny
4.4.3.2. Inne organy (skarga doskonała)
4.4.3.3. Podmioty działające w oparciu ogólną zdolność sądową
4.5. Organy działające w obronie wydanych rozstrzygnięć władczych
4.5.1. Organy rentowe
4.5.2. Wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności
4.5.3. Organy regulacyjne
4.5.4. Brak szczególne zdolności sądowej
4.6. Organy działające w postępowaniu nieprocesowym
4.6.1. Status uczestnika progresywnania (wniosek a zawiadomienie)
4.6.2. Nowelizacja art. 635 § 2, art. 637 § 1 oraz art. 655 § 1 k.p.c. I jej skutki
4.6.3. Organy celne oraz starosta (art. 6102 § 1, a także art. 6107 k.p.c.)
4.6.4. Organy wyróznione w ustawie o ochronie zdrowia psychicznego
4.6.5. Organy wyróznione w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi
4.6.6. Przedstawicielstwa dyplomatyczne i urzędy konsularne (art. 1109 k.c.)
4.6.7. Dyrektor zakładu karnego
4.6.8. Organy kontrolujące osoby prawne
4.6.9. Organy w innowacyjnaniach wieczystoksięgowych
4.6.10. Wniosek o wyznaczenie przedstawiciela (art. 34 § 1 k.p.a.)
4.6.11. Organy w sprawach wyborczych
4.6.12. Inne organy w postępowaniu nieprocesowym
4.6.14. Brak szczególnej zdolności sądowej
4.7. Organy w stosunkach wewnętrznych
4.7.1. Organy przedsiębiorstwa państwowego
4.7.2. Odesłania do art. 6913 k.p.c.
4.7.3. Zaskarżanie uchwał zgromadzeń spółek kapitałowych, a także spółdzielni
4.7.4. Postulaty de lege ferenda
4.8. Niesamodzielne jednostki organizacyjne
4.8.1. Pracodawcy
4.8.1.1. Sprawy z zakresu prawa pracy
4.8.1.2. Związek z prawem materialnym – definicja pracodawcy
4.8.1.3. Zakres podmiotowy szczególnej zdolności sądowej pracodawców
4.8.1.4. Charakter szczególnej zdolności sądowej pracodawców
4.8.1.5. Inne postępowania
4.8.2. Oddziały osób prawnych i ustawowych – uwagi ogólne
4.8.3. Zamawiający w sprawach skarg na orzeczenie Krajowej Izby Odwoławczej
4.8.4. Instytut Pamięci Narodowej
4.8.5. Wątpliwości dotyczące stationes fisci w sprawach o opublikowanie sprostowania
4.8.6. Osoby prawne w organizacji
4.8.7. Brak szczególnej zdolności sądowej
4.9. Funkcje działające w sprawach praw i obowiązków związanych z masą majątkową
4.9.1. Uwagi wstępne
4.9.2. Zdolność sądowa syndyka
4.9.3. Inne podmioty z tej kategorii
4.9.3.1. Wykonawca testamentu
4.9.3.2. Kurator spadku
4.9.3.3. Zarządca egzekucyjny nieruchomości
4.10. Inne przypadki szczególnej zdolności sądowej
4.10.1. Funkcja redaktora naczelnego
4.10.2. Postulaty de lege ferenda
Rozdział 5.
Legitymacja i interes prawny w przypadkach szczególnej zdolności
5.1. Uwagi wstępne
5.2. Źródła legitymacji
5.3. Szczególna zdolność sądowa jako konsekwencja przyznania legitymacji przepisem prawa
5.4. Legitymacja ponadindywidualna, w tym publiczna
5.5. Zakres badania legitymacji ponadindywidualnej przez sąd
5.6. Skutki braku legitymacji
5.7. Interes prawny a szczególna zdolność sądowa
5.7.1. Uwagi wstępne
5.7.2. Interes prawny w żądaniu ustalenia (art. 189 k.p.c.)
5.7.3. Pokrzywdzenie orzeczeniem (gravamen)
5.8. Uwagi podsumowujące
Rozdział 6.
Procesowe skutki szczególnej zdolności sądowej
6.1. Uwagi wstępne
6.2. Skutki wszczęcia postępowania poza zakresem szczególnej zdolności sądowej
6.2.1. Uwagi wstępne
6.2.2. Odrzucenie pozwu
6.2.3. Nieważność postępowania
6.2.4. Wznowienie postępowania
6.3. Zdolność procesowa
6.4. Zdolność postulacyjna
6.5. Reprezentacja procesowa
6.6. Pełnomocnictwa procesowe
6.7. Obowiązek wykazania umocowania (art. 68 k.p.c.)
6.8. Właściwość sądu
6.9. Opłaty sądowe
6.10. Zwrot kosztów nowoczesnania
6.11. Wielość podmiotów wyekwipowanych w szczególną zdolność sądową
6.11.1. Uwagi wstępne
6.11.2. Współuczestnictwo
6.11.3. Interwencja uboczna
6.11.4. Przekształcenia podmiotowe (art. 194-198 k.p.c.)
6.11.5. Uwagi podsumowujące
6.12. Zawisłość sporu i zakres prawomocności materialnej
6.13. Powództwo wzajemne
6.14. Następstwo w zakresie szczególnej zdolności sądowej
6.15. Inne problemy proceduralne
Rozdział 7.
Wyzwania dla praktyki związane ze szczególną zdolnością sądową – propozycje rozwiązań
7.1. Uwagi wstępne
7.2. Przyczyny przyznawania szczególnej zdolności sądowej
7.3. Zdolność sądowa w innych progresywnaniach
7.4. Uwagi prawnoporównawcze
7.5. Propozycje zmian konstrukcji art. 64 k.p.c. A szczególna zdolność sądowa
7.6. Ujednolicenie konstrukcji przepisów odrębnych
7.7. Możliwości ograniczenia liczby przypadków szczególnej zdolności sądowej
Wnioski końcowe
Bibliografia
