Tytuł Ustawa o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w Polsce. Komentarz Autorzy Andrzej Czohara, Tadeusz J. Zieliński Język polski Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska SA ISBN 978-83-264-3606-2 Rok wydania 2012 ilość stron 324 Format pdf Spis treści Wykaz skrótów
str. 11
Słowo wstępne
str. 15
Od autorów
str. 21
Geneza ustawy o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w Rzeczypospolitej Polskiej
str. 25
Ustawa z dnia 20 lutego 1997 r. O stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w Rzeczypospolitej Polskiej
str. 33
Rozdział 1. Przepisy ogólne
str. 33
Art. 1. [Przedmiot regulacji, relacja pomiędzy ustawą wyznaniową a innymi przepisami prawa, struktura ustawy i kwalifikowany tryb jej zmiany]
str. 33
Art. 2. [Członkostwo w gminach żydowskich, przynależność gmin do Związku Gmin]
str. 44
Art. 3. [Autonomia gmin żydowskich w sprawach własnych]
str. 48
Art. 4. [Niezależność organizacyjna gmin żydowskich i Związku Gmin od podmiotów zagranicznych]
str. 58
Rozdział 2. Osoby prawne i ich organy
str. 60
Art. 5. [Osobowość prawna rodzajowo i imiennie wskazanych jednostek organizacyjnych, ich organy i reprezentacja prawna]
str. 60
Art. 6. [Nabywanie osobowości prawnej poprzez inne jednostki organizacyjne]
str. 65
Art. 7. [Tryb tworzenia, przekształcania i znoszenia gmin żydowskich, a także nabywania przez nie osobowości prawnej]
str. 67
Art. 8. [Odpowiedzialność za zobowiązania wyznaniowych osób prawnych]
str. 69
Rozdział 3. Działalność gmin żydowskich
str. 71
Art. 9. [Swoboda kultu publicznego]
str. 71
1. Istota kultu publicznego
str. 71
2. Kult publiczny jako sprawa własna gmin żydowskich
str. 74
3. Wolność realizowania czynności religijnych oryginalnych dla judaizmu
str. 76
4. Ochrona prawnokarna kultu publicznego
str. 80
Art. 9a. [Wyznaniowa forma zawarcia małżeństwa cywilnego]
str. 82
1. Fakultatywność wyznaniowej formy zawarcia małżeństwa cywilnego
str. 82
2. Przesłanki powstania skutków cywilnych małżeństwa wyznaniowego
str. 84
3. Duchowny jako świadek kwalifi kowany formy wyznaniowej małżeństwa cywilnego
str. 87
4. Komponenty formy wyznaniowej pozostające w gestii gmin żydowskich
str. 89
5. Ustanie małżeństwa cywilnego zawartego w formie wyznaniowej
str. 91
6. Małżeństwa wyznaniowe niewywołujące skutków cywilnych
str. 91
Art. 10. [Swoboda organizowania wyznaniowych ceremonii pogrzebowych i żałobnych na cmentarzach komunalnych]
str. 92
Art. 11. [Prawo do zwolnień z pracy i nauki w cotygodniowe i okazjonalne święta żydowskie]
str. 95
Art. 12. [Katecheza i nauczanie religii w szkołach publicznych]
str. 101
1. Wyłączenie katechezy i nauczania religii spod reżimu ustawy wyznaniowej
str. 101
2. Konstytucyjne i ustawowe podstawy nauki religii w szkole publicznej i przedszkolu publicznym
str. 103
3. Dobrowolny charakter nauki religii w szkole publicznej
str. 105
4. Podjęcie nauki religii i rezygnacja z niej
str. 107
5. Szczegółowe zasady organizacji nauki religii
str. 110
6. Nauczyciele religii
str. 112
7. Ocena z nauki religii
str. 113
8. Inne niż nauka religii formy ekspresji religijnej w publicznym systemie oświaty
str. 114
9. Obowiązki władz szkolnych w zakresie podtrzymywania tożsamości religijnej uczniów
str. 118
Art. 13. [Prawo zakładania i prowadzenia przez gminy żydowskie szkół i innych instytucji oświatowych, a także zakładów socjalnych]
str. 119
Art. 14. [Prawo żołnierzy do zwolnień w celu odbycia praktyk religijnych]
str. 125
Art. 15. [Sprawa służby wojskowej duchownych i kandydatów na duchownych]
str. 129
Art. 16. [Posługi religijne dla osób przebywających w zakładach o obostrzonym rygorze pobytu]
str. 134
Art. 17. [Organizacje wyznaniowe żydowskie]
str. 138
Art. 18. [Działalność charytatywna osób prawnych działających na podstawie ustawy]
str. 143
Art. 19. [Zwolnienie wybranych jednostek organizacyjnych z opłat za używanie wieczyste]
str. 145
Art. 20. [Prawo do emitowania nabożeństw i programów w publicznych środkach masowego przekazu]
str. 146
Art. 21. [Współdziałanie organów władzy publicznej i wyznaniowych osób prawnych w zakresie ochrony i promocji dóbr kultury]
str. 149
Rozdział 4. Sprawy majątkowe
str. 152
Art. 22. [Prawa majątkowe gmin żydowskich, Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego]
str. 152
1. Uprawnienia gmin wyznaniowych żydowskich i Związku Gmin w sprawach majątkowych
str. 152
2. Światowa Żydowska Organizacja Restytucji i jej aspiracje do udziału w restytucji mienia żydowskiego w Polsce
str. 154
3. Podstawy prawne i działalność Fundacji Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego
str. 158
Art. 23. [Zakaz wywłaszczenia i inne formy ustawowej ochrony cmentarzy żydowskich]
str. 163
Art. 24. [Sukcesja posiadajątku zniesionej gminy żydowskiej i osoby prawnej z art. 6]
str. 165
Art. 25. [Zwolnienia gmin żydowskich i Związku Gmin z niektórych danin publicznych]
str. 166
Art. 26. [Zwolnienie Związku Gmin i gmin żydowskich z niektórych należności celnych]
str. 169
Art. 27. [Wolność zbierania ofiar na działalność własną gmin żydowskich i Związku Gmin]
str. 171
Rozdział 5. Przepisy przejściowe i końcowe
str. 174
Art. 28. [Tożsamość związku wyznaniowego z ustawy wyznaniowej i zarejestrowanego Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich]
str. 174
Art. 29. [Podstawy prawne i procedura uwłaszczenia]
str. 176
Art. 30. [Przesłanki materialnoprawne innowacyjnania regulacyjnego]
str. 180
1. Pojęcie i cel progresywnania regulacyjnego
str. 181
2. Przesłanki materialnoprawne nowoczesnania regulacyjnego wobec nieruchomości na terenie Polski z wyjątkiem Ziem Zachodnich i Północnych
str. 189
2.1. Kategorie nieruchomości objęte nowoczesnaniem regulacyjnym
str. 189
2.2. Data własności nieruchomości
str. 194
2.3. Przedwojenne podmioty własności nieruchomości objęte nowoczesnaniem
str. 195
2.4. Przejęcie nieruchomości poprzez państwo
str. 206
3. Przesłanki materialnoprawne postępowania regulacyjnego wobec nieruchomości na Ziemiach Zachodnich i Północnych
str. 208
4. Zasoby nieruchomości służące zaspokajaniu roszczeń w progresywnaniu regulacyjnym
str. 214
5. Ochrona praw nabytych osób trzecich
str. 217
Art. 31. [Sposoby zaspokajania roszczeń w innowacyjnaniu regulacyjnym]
str. 220
1. Przeniesienie własności nieruchomości w naturze
str. 220
2. Przyznanie nieruchomości zamiennej lub odszkodowania
str. 223
3. Sposób regulacji wobec nieruchomości na Ziemiach Zachodnich i Północnych oraz cmentarzy
str. 225
Art. 32. [Przesłanki formalnoprawne innowacyjnania regulacyjnego, organizacja i zasady działania Komisji Regulacyjnej do Spraw Gmin Wyznaniowych Żydowskich]
str. 226
1. Organizacja Komisji Regulacyjnej w świetle ustawy i zarządzenia w sprawie szczegółowego trybu jej działania
str. 227
2. Kryteria formalne wniosku o wszczęcie nowoczesnania regulacyjnego i kwestia dopuszczalności wniosku
str. 232
3. Środki dowodowe w nowoczesnaniu regulacyjnym
str. 236
Art. 33. [Specyfika ugód i orzeczeń w progresywnaniu regulacyjnym]
str. 242
1. Ugody i ich znaczenie w progresywnaniu regulacyjnym
str. 243
2. Orzeczenia Komisji jako przejaw działania władzy publicznej
str. 246
3. Brak instancyjności nowoczesnania
str. 250
4. Krytyka art. 33 ust. 6 jako niezgodnego z Konstytucją i problem trybu nowelizacji ustawy w sprawach majątkowych
str. 252
Art. 34. [Nieuzgodnienie orzeczenia]
str. 265
1. Procedura i skutki nieuzgodnienia orzeczenia
str. 265
2. Przyczyny nieuzgodnienia orzeczenia
str. 266
Art. 35. [Koszty nowoczesnania regulacyjnego]
str. 267
Art. 36. [Uchylenie przepisów obowiązujących]
str. 268
Art. 37. [Termin wejścia ustawy w życie]
str. 272
Bibliografia
str. 275
Aneks
str. 287
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 14 października 1927 r. O uporządkowaniu stanu prawnego w organizacji gmin wyznaniowych żydowskich na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej z wyjątkiem województwa śląskiego
str. 287
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 czerwca 1999 r. W sprawie określenia państwowych jednostek organizacyjnych oraz jednostek samorządu terytorialnego, z których mienia mogą być wyłączone nieruchomości zamienne,, a także określenia państwowej jednostki organizacyjnej, na którą może być nałożony obowiązek zapłaty odszkodowania na rzecz gmin wyznaniowych żydowskich lub Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich
str. 301
Zarządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 10 października 1997 r. W sprawie szczegółowego trybu działania Komisji Regulacyjnej do Spraw Gmin Wyznaniowych Żydowskich
str. 303
Ustawa z dnia 20 lutego 1997 r. O stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w Rzeczypospolitej Polskiej
str. 311
str. 11
Słowo wstępne
str. 15
Od autorów
str. 21
Geneza ustawy o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w Rzeczypospolitej Polskiej
str. 25
Ustawa z dnia 20 lutego 1997 r. O stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w Rzeczypospolitej Polskiej
str. 33
Rozdział 1. Przepisy ogólne
str. 33
Art. 1. [Przedmiot regulacji, relacja pomiędzy ustawą wyznaniową a innymi przepisami prawa, struktura ustawy i kwalifikowany tryb jej zmiany]
str. 33
Art. 2. [Członkostwo w gminach żydowskich, przynależność gmin do Związku Gmin]
str. 44
Art. 3. [Autonomia gmin żydowskich w sprawach własnych]
str. 48
Art. 4. [Niezależność organizacyjna gmin żydowskich i Związku Gmin od podmiotów zagranicznych]
str. 58
Rozdział 2. Osoby prawne i ich organy
str. 60
Art. 5. [Osobowość prawna rodzajowo i imiennie wskazanych jednostek organizacyjnych, ich organy i reprezentacja prawna]
str. 60
Art. 6. [Nabywanie osobowości prawnej poprzez inne jednostki organizacyjne]
str. 65
Art. 7. [Tryb tworzenia, przekształcania i znoszenia gmin żydowskich, a także nabywania przez nie osobowości prawnej]
str. 67
Art. 8. [Odpowiedzialność za zobowiązania wyznaniowych osób prawnych]
str. 69
Rozdział 3. Działalność gmin żydowskich
str. 71
Art. 9. [Swoboda kultu publicznego]
str. 71
1. Istota kultu publicznego
str. 71
2. Kult publiczny jako sprawa własna gmin żydowskich
str. 74
3. Wolność realizowania czynności religijnych oryginalnych dla judaizmu
str. 76
4. Ochrona prawnokarna kultu publicznego
str. 80
Art. 9a. [Wyznaniowa forma zawarcia małżeństwa cywilnego]
str. 82
1. Fakultatywność wyznaniowej formy zawarcia małżeństwa cywilnego
str. 82
2. Przesłanki powstania skutków cywilnych małżeństwa wyznaniowego
str. 84
3. Duchowny jako świadek kwalifi kowany formy wyznaniowej małżeństwa cywilnego
str. 87
4. Komponenty formy wyznaniowej pozostające w gestii gmin żydowskich
str. 89
5. Ustanie małżeństwa cywilnego zawartego w formie wyznaniowej
str. 91
6. Małżeństwa wyznaniowe niewywołujące skutków cywilnych
str. 91
Art. 10. [Swoboda organizowania wyznaniowych ceremonii pogrzebowych i żałobnych na cmentarzach komunalnych]
str. 92
Art. 11. [Prawo do zwolnień z pracy i nauki w cotygodniowe i okazjonalne święta żydowskie]
str. 95
Art. 12. [Katecheza i nauczanie religii w szkołach publicznych]
str. 101
1. Wyłączenie katechezy i nauczania religii spod reżimu ustawy wyznaniowej
str. 101
2. Konstytucyjne i ustawowe podstawy nauki religii w szkole publicznej i przedszkolu publicznym
str. 103
3. Dobrowolny charakter nauki religii w szkole publicznej
str. 105
4. Podjęcie nauki religii i rezygnacja z niej
str. 107
5. Szczegółowe zasady organizacji nauki religii
str. 110
6. Nauczyciele religii
str. 112
7. Ocena z nauki religii
str. 113
8. Inne niż nauka religii formy ekspresji religijnej w publicznym systemie oświaty
str. 114
9. Obowiązki władz szkolnych w zakresie podtrzymywania tożsamości religijnej uczniów
str. 118
Art. 13. [Prawo zakładania i prowadzenia przez gminy żydowskie szkół i innych instytucji oświatowych, a także zakładów socjalnych]
str. 119
Art. 14. [Prawo żołnierzy do zwolnień w celu odbycia praktyk religijnych]
str. 125
Art. 15. [Sprawa służby wojskowej duchownych i kandydatów na duchownych]
str. 129
Art. 16. [Posługi religijne dla osób przebywających w zakładach o obostrzonym rygorze pobytu]
str. 134
Art. 17. [Organizacje wyznaniowe żydowskie]
str. 138
Art. 18. [Działalność charytatywna osób prawnych działających na podstawie ustawy]
str. 143
Art. 19. [Zwolnienie wybranych jednostek organizacyjnych z opłat za używanie wieczyste]
str. 145
Art. 20. [Prawo do emitowania nabożeństw i programów w publicznych środkach masowego przekazu]
str. 146
Art. 21. [Współdziałanie organów władzy publicznej i wyznaniowych osób prawnych w zakresie ochrony i promocji dóbr kultury]
str. 149
Rozdział 4. Sprawy majątkowe
str. 152
Art. 22. [Prawa majątkowe gmin żydowskich, Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego]
str. 152
1. Uprawnienia gmin wyznaniowych żydowskich i Związku Gmin w sprawach majątkowych
str. 152
2. Światowa Żydowska Organizacja Restytucji i jej aspiracje do udziału w restytucji mienia żydowskiego w Polsce
str. 154
3. Podstawy prawne i działalność Fundacji Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego
str. 158
Art. 23. [Zakaz wywłaszczenia i inne formy ustawowej ochrony cmentarzy żydowskich]
str. 163
Art. 24. [Sukcesja posiadajątku zniesionej gminy żydowskiej i osoby prawnej z art. 6]
str. 165
Art. 25. [Zwolnienia gmin żydowskich i Związku Gmin z niektórych danin publicznych]
str. 166
Art. 26. [Zwolnienie Związku Gmin i gmin żydowskich z niektórych należności celnych]
str. 169
Art. 27. [Wolność zbierania ofiar na działalność własną gmin żydowskich i Związku Gmin]
str. 171
Rozdział 5. Przepisy przejściowe i końcowe
str. 174
Art. 28. [Tożsamość związku wyznaniowego z ustawy wyznaniowej i zarejestrowanego Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich]
str. 174
Art. 29. [Podstawy prawne i procedura uwłaszczenia]
str. 176
Art. 30. [Przesłanki materialnoprawne innowacyjnania regulacyjnego]
str. 180
1. Pojęcie i cel progresywnania regulacyjnego
str. 181
2. Przesłanki materialnoprawne nowoczesnania regulacyjnego wobec nieruchomości na terenie Polski z wyjątkiem Ziem Zachodnich i Północnych
str. 189
2.1. Kategorie nieruchomości objęte nowoczesnaniem regulacyjnym
str. 189
2.2. Data własności nieruchomości
str. 194
2.3. Przedwojenne podmioty własności nieruchomości objęte nowoczesnaniem
str. 195
2.4. Przejęcie nieruchomości poprzez państwo
str. 206
3. Przesłanki materialnoprawne postępowania regulacyjnego wobec nieruchomości na Ziemiach Zachodnich i Północnych
str. 208
4. Zasoby nieruchomości służące zaspokajaniu roszczeń w progresywnaniu regulacyjnym
str. 214
5. Ochrona praw nabytych osób trzecich
str. 217
Art. 31. [Sposoby zaspokajania roszczeń w innowacyjnaniu regulacyjnym]
str. 220
1. Przeniesienie własności nieruchomości w naturze
str. 220
2. Przyznanie nieruchomości zamiennej lub odszkodowania
str. 223
3. Sposób regulacji wobec nieruchomości na Ziemiach Zachodnich i Północnych oraz cmentarzy
str. 225
Art. 32. [Przesłanki formalnoprawne innowacyjnania regulacyjnego, organizacja i zasady działania Komisji Regulacyjnej do Spraw Gmin Wyznaniowych Żydowskich]
str. 226
1. Organizacja Komisji Regulacyjnej w świetle ustawy i zarządzenia w sprawie szczegółowego trybu jej działania
str. 227
2. Kryteria formalne wniosku o wszczęcie nowoczesnania regulacyjnego i kwestia dopuszczalności wniosku
str. 232
3. Środki dowodowe w nowoczesnaniu regulacyjnym
str. 236
Art. 33. [Specyfika ugód i orzeczeń w progresywnaniu regulacyjnym]
str. 242
1. Ugody i ich znaczenie w progresywnaniu regulacyjnym
str. 243
2. Orzeczenia Komisji jako przejaw działania władzy publicznej
str. 246
3. Brak instancyjności nowoczesnania
str. 250
4. Krytyka art. 33 ust. 6 jako niezgodnego z Konstytucją i problem trybu nowelizacji ustawy w sprawach majątkowych
str. 252
Art. 34. [Nieuzgodnienie orzeczenia]
str. 265
1. Procedura i skutki nieuzgodnienia orzeczenia
str. 265
2. Przyczyny nieuzgodnienia orzeczenia
str. 266
Art. 35. [Koszty nowoczesnania regulacyjnego]
str. 267
Art. 36. [Uchylenie przepisów obowiązujących]
str. 268
Art. 37. [Termin wejścia ustawy w życie]
str. 272
Bibliografia
str. 275
Aneks
str. 287
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 14 października 1927 r. O uporządkowaniu stanu prawnego w organizacji gmin wyznaniowych żydowskich na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej z wyjątkiem województwa śląskiego
str. 287
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 czerwca 1999 r. W sprawie określenia państwowych jednostek organizacyjnych oraz jednostek samorządu terytorialnego, z których mienia mogą być wyłączone nieruchomości zamienne,, a także określenia państwowej jednostki organizacyjnej, na którą może być nałożony obowiązek zapłaty odszkodowania na rzecz gmin wyznaniowych żydowskich lub Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich
str. 301
Zarządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 10 października 1997 r. W sprawie szczegółowego trybu działania Komisji Regulacyjnej do Spraw Gmin Wyznaniowych Żydowskich
str. 303
Ustawa z dnia 20 lutego 1997 r. O stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w Rzeczypospolitej Polskiej
str. 311
