Tytuł Zasady opodatkowania finansowania społecznościowego Autor Adam Bartosiewicz Język polski Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska SA ISBN 978-83-8160-554-0 linia Monografie. Biblioteka Przeglądu Podatkowego Rok wydania 2019 liczba stron 472 Format pdf Spis treści Wykaz skrótów.................................................................................. 11
Od Autora........................................................................................... 17
Wstęp................................................................................................... 19
Rozdział I. Próba zdefiniowania finansowania społecznościowego oraz historia jego rozwoju.................. 25
1. Definicja finansowania społecznościowego.......................... 25
1.1. Kwestia nazwania zjawiska.............................................. 25
1.2. W poszukiwaniu definicji................................................ 27
1.3. Właściwości finansowania społecznościowego........................ 32
2. Historia finansowania społecznościowego........................... 34
2.1. Era preinternetowa............................................................ 34
2.2. Pojawienie się internetu jako czynnik narodzin finansowania społecznościowego........................ 35
2.3. Historia finansowania społecznościowego w Polsce.... 38
3. Typy (odmiany) finansowania społecznościowego........ 40
3.1. Zróżnicowane sposoby klasyfikacji finansowania społecznościowego...................................... 40
3.2. Finansowanie społecznościowe sensu stricto i finansowanie społecznościowe sensu largo.......... 41
3.3. Sposoby finansowania społecznościowego w ramach crowdfundingu sensu largo........................ 42
3.3.1. Model donacyjny..................................................... 42
3.3.2. Model nagrodowy................................................... 44
3.3.3. Pożyczki społecznościowe..................................... 47
4. Odmiany finansowania społecznościowego sensu stricto......................... 49
4.1. Podstawowe warianty finansowania społecznościowego............................................................ 49
4.2. Model przedsprzedażowy................................................ 50
4.3. Model dłużny..................................................................... 51
4.4. Model udziałowy............................................................... 53
4.5. Inne modele........................................................................ 55
4.6. Modele mieszane............................................................... 57
Rozdział II. Stan prawny w wybranych państwach unijnych......................... 59
1. Uwagi wstępne.......................................................................... 59
2. Stan prawny w wybranych państwach unijnych.................. 61
2.1. Słowacja............................................................................... 61
2.2. Czechy................................................................................. 63
2.3. Francja................................................................................. 65
2.4. Włochy................................................................................ 68
2.5. Estonia................................................................................. 70
2.6. Węgry.................................................................................. 72
2.7. Hiszpania............................................................................ 74
2.8. Szwecja................................................................................ 76
2.9. Holandia............................................................................. 78
2.10. Szeroka Brytania............................................................. 81
2.11. Niemcy............................................................................. 84
3. Stan prawny obowiązujący w państwach innych niż unijne........................................... 86
3.1. Stany Zjednoczone............................................................ 86
3.2. Izrael.................................................................................... 89
3.3. Szwajcaria........................................................................... 91
4. Stan prawny dotyczący finansowania społecznościowego w Polsce.............................. 93
5. Propozycje Komisji Europejskiej dotyczące regulacji prawnej w zakresie finansowania społecznościowego rodzaju dłużnego i udziałowego........................................... 102
Rozdział III. Skutki w obszarze prawa podatkowego finansowania społecznościowego rodzaju donacyjnego............ 111
1. Uwagi wstępne.......................................................................... 111
2. Stosunki prawne w ramach finansowania społecznościowego typu donacyjnego................................... 112
2.1. Stosunki pomiędzy wspierającym a obdarowanym......... 112
2.2. Stosunki pomiędzy obdarowanym (poszukującym finansowania) a portalem finansowania społecznościowego...... 117
2.3. Stosunki między wspierającymi a portalem finansowania społecznościowego.................................... 120
3. Skutki w obszarze prawa podatkowego finansowania społecznościowego rodzaju donacyjnego........................ 122
3.1. Skutki u obdarowanego.................................................... 122
3.1.1. Podatek od otrzymywanego przysporzenia majątkowego............................................................ 122
3.1.2. Podatki inne aniżeli dochodowe................................. 140
3.2. Skutki u finansującego (darczyńcy)................................ 144
3.2.1. Podatki dochodowe................................................ 144
3.2.2. Podatki inne niżeli dochodowe................................. 151
3.3. Skutki u podmiotu prowadzącego portal finansowania społecznościowego.................................... 152
3.3.1. Podatki dochodowe................................................ 152
3.3.2. Podatek od towarów i usług.................................. 156
4. Wnioski...................................................................................... 166
Rozdział IV. Skutki w obszarze prawa podatkowego finansowania społecznościowego rodzaju nagrodowego.......... 169
1. Uwagi wstępne.......................................................................... 169
2. Stosunki prawne powstające między poszczególnymi podmiotami zaangażowanymi w finansowanie społecznościowe typu nagrodowego...................................... 170
2.1. Stosunki między wspierającymi a poszukującymi finansowania............................................ 170
2.2. Warianty nagród jako czynnik wpływający na treść stosunków prawnych pomiędzy podmiotami wspierającymi a podmiotami poszukującymi finansowania...................................................................... 180
2.3. Stosunki pomiędzy wspierającymi a portalem.................. 183
2.4. Stosunki pomiędzy poszukującymi finansowania a portalem.................................................... 184
3. Skutki w obszarze prawa podatkowego................................. 186
3.1. Podmioty poszukujące finansowania............................. 186
3.1.1. Podatki od przysporzeń posiadajątkowych................ 186
3.1.2. Podatki o charakterze obrotowym....................... 202
3.2. Skutki u podmiotów wspierających................................ 223
3.2.1. Podatek dochodowy............................................... 223
3.2.2. Podatki o charakterze obrotowym (podatek od czynności cywilnoprawnych)......... 227
3.3. Skutki u podmiotu prowadzącego portal finansowania społecznościowego.................................... 230
3.3.1. Podatki dochodowe................................................ 230
3.3.2. Podatek od towarów i usług.................................. 232
4. Wnioski...................................................................................... 240
Rozdział V. Skutki w obszarze prawa podatkowego finansowania społecznościowego typu przedsprzedażowego...... 243
1. Uwagi wstępne.......................................................................... 243
2. Stosunki prawne w ramach finansowania społecznościowego rodzaju przedsprzedażowego.................... 245
2.1. Stosunki między finansującym a poszukującym finansowania............................................. 245
2.2. Stosunki pomiędzy podmiotem poszukującym finansowania a portalem finansowania społecznościowego........... 251
2.3. Stosunki między wspierającym (finansującym) a portalem.......................................................... 254
3. Skutki w obszarze prawa podatkowego finansowania społecznościowego rodzaju przedsprzedażowego............. 255
3.1. Skutki u podmiotu poszukującego finansowania.................................... 255
3.1.1. Podatek od otrzymywanego przysporzenia posiadajątkowego............................................................ 255
3.1.2. Podatki inne niżeli dochodowe................................. 264
3.2. Skutki u podmiotu wspierającego................................... 280
3.2.1. Podatki dochodowe................................................ 280
3.2.2. Podatek od towarów i usług.................................. 281
3.3. Skutki u podmiotu prowadzącego portal finansowania społecznościowego.................................... 282
3.3.1. Podatki dochodowe................................................ 282
3.3.2. Podatek od towarów i usług.................................. 285
4. Wnioski...................................................................................... 292
Rozdział VI. Skutki w obszarze prawa podatkowego finansowania społecznościowego typu dłużnego............ 295
1. Uwagi wstępne.......................................................................... 295
2. Stosunki prawne w ramach finansowania społecznościowego typu dłużnego......................................... 296
2.1. Stosunki pomiędzy podmiotem udzielającym pożyczek a biorącym pożyczkę................................... 296
2.2. Stosunki pomiędzy pożyczkobiorcą a portalem........... 305
2.3. Stosunki między pożyczkodawcą a portalem........... 310
3. Skutki w obszarze prawa podatkowego finansowania społecznościowego rodzaju dłużnego....................... 311
3.1. Skutki po stronie podmiotu udzielającego pożyczki... 311
3.1.1. Podatki dochodowe................................................ 311
3.1.2. Podatki obrotowe.................................................... 324
3.2. Skutki po stronie podmiotu uzyskującego pożyczkę 341
3.2.1. Skutki w podatku dochodowym.......................... 341
3.2.2. Podatki obrotowe.................................................... 353
3.3. Skutki po stronie portalu finansowania społecznościowego............................................................ 365
3.3.1. Podatki dochodowe................................................ 365
3.3.2. Podatek od towarów i usług.................................. 367
4. Wnioski...................................................................................... 379
Rozdział VII. Skutki w obszarze prawa podatkowego finansowania społecznościowego rodzaju udziałowego........... 383
1. Uwagi wstępne.......................................................................... 383
2. Stosunki prawne powstające pomiędzy poszczególnymi podmiotami zaangażowanymi w finansowanie społecznościowe rodzaju udziałowego....................................... 385
2.1. Stosunki między wspierającymi (inwestorami) a podmiotami poszukującymi finansowania................ 385
2.2. Stosunki między platformą finansowania społecznościowego a podmiotem poszukującym finansowania
(emitentem)................................................ 392
2.3. Stosunki między platformą a inwestorami.................... 396
3. Skutki w obszarze prawa podatkowego................................. 399
3.1. Podmioty poszukujące finansowania............................. 399
3.1.1. Podatek dochodowy............................................... 399
3.1.2. Podatki pośrednie................................................... 404
3.2. Podmioty finansujące (inwestorzy)................................. 415
3.2.1. Podatek dochodowy............................................... 415
3.2.2. Podatki obrotowe.................................................... 420
3.2.3. Podatek od czynności cywilnoprawnych............ 421
3.3. Portale finansowania społecznościowego...................... 424
3.3.1. Podatek dochodowy............................................... 424
3.3.2. Podatki obrotowe.................................................... 428
3.3.3. Podatek od czynności cywilnoprawnych............ 437
4. Wnioski...................................................................................... 438
Wnioski końcowe.............................................................................. 441
Bibliografia......................................................................................... 453
Orzeczenia sądowe........................................................................... 467
Od Autora........................................................................................... 17
Wstęp................................................................................................... 19
Rozdział I. Próba zdefiniowania finansowania społecznościowego oraz historia jego rozwoju.................. 25
1. Definicja finansowania społecznościowego.......................... 25
1.1. Kwestia nazwania zjawiska.............................................. 25
1.2. W poszukiwaniu definicji................................................ 27
1.3. Właściwości finansowania społecznościowego........................ 32
2. Historia finansowania społecznościowego........................... 34
2.1. Era preinternetowa............................................................ 34
2.2. Pojawienie się internetu jako czynnik narodzin finansowania społecznościowego........................ 35
2.3. Historia finansowania społecznościowego w Polsce.... 38
3. Typy (odmiany) finansowania społecznościowego........ 40
3.1. Zróżnicowane sposoby klasyfikacji finansowania społecznościowego...................................... 40
3.2. Finansowanie społecznościowe sensu stricto i finansowanie społecznościowe sensu largo.......... 41
3.3. Sposoby finansowania społecznościowego w ramach crowdfundingu sensu largo........................ 42
3.3.1. Model donacyjny..................................................... 42
3.3.2. Model nagrodowy................................................... 44
3.3.3. Pożyczki społecznościowe..................................... 47
4. Odmiany finansowania społecznościowego sensu stricto......................... 49
4.1. Podstawowe warianty finansowania społecznościowego............................................................ 49
4.2. Model przedsprzedażowy................................................ 50
4.3. Model dłużny..................................................................... 51
4.4. Model udziałowy............................................................... 53
4.5. Inne modele........................................................................ 55
4.6. Modele mieszane............................................................... 57
Rozdział II. Stan prawny w wybranych państwach unijnych......................... 59
1. Uwagi wstępne.......................................................................... 59
2. Stan prawny w wybranych państwach unijnych.................. 61
2.1. Słowacja............................................................................... 61
2.2. Czechy................................................................................. 63
2.3. Francja................................................................................. 65
2.4. Włochy................................................................................ 68
2.5. Estonia................................................................................. 70
2.6. Węgry.................................................................................. 72
2.7. Hiszpania............................................................................ 74
2.8. Szwecja................................................................................ 76
2.9. Holandia............................................................................. 78
2.10. Szeroka Brytania............................................................. 81
2.11. Niemcy............................................................................. 84
3. Stan prawny obowiązujący w państwach innych niż unijne........................................... 86
3.1. Stany Zjednoczone............................................................ 86
3.2. Izrael.................................................................................... 89
3.3. Szwajcaria........................................................................... 91
4. Stan prawny dotyczący finansowania społecznościowego w Polsce.............................. 93
5. Propozycje Komisji Europejskiej dotyczące regulacji prawnej w zakresie finansowania społecznościowego rodzaju dłużnego i udziałowego........................................... 102
Rozdział III. Skutki w obszarze prawa podatkowego finansowania społecznościowego rodzaju donacyjnego............ 111
1. Uwagi wstępne.......................................................................... 111
2. Stosunki prawne w ramach finansowania społecznościowego typu donacyjnego................................... 112
2.1. Stosunki pomiędzy wspierającym a obdarowanym......... 112
2.2. Stosunki pomiędzy obdarowanym (poszukującym finansowania) a portalem finansowania społecznościowego...... 117
2.3. Stosunki między wspierającymi a portalem finansowania społecznościowego.................................... 120
3. Skutki w obszarze prawa podatkowego finansowania społecznościowego rodzaju donacyjnego........................ 122
3.1. Skutki u obdarowanego.................................................... 122
3.1.1. Podatek od otrzymywanego przysporzenia majątkowego............................................................ 122
3.1.2. Podatki inne aniżeli dochodowe................................. 140
3.2. Skutki u finansującego (darczyńcy)................................ 144
3.2.1. Podatki dochodowe................................................ 144
3.2.2. Podatki inne niżeli dochodowe................................. 151
3.3. Skutki u podmiotu prowadzącego portal finansowania społecznościowego.................................... 152
3.3.1. Podatki dochodowe................................................ 152
3.3.2. Podatek od towarów i usług.................................. 156
4. Wnioski...................................................................................... 166
Rozdział IV. Skutki w obszarze prawa podatkowego finansowania społecznościowego rodzaju nagrodowego.......... 169
1. Uwagi wstępne.......................................................................... 169
2. Stosunki prawne powstające między poszczególnymi podmiotami zaangażowanymi w finansowanie społecznościowe typu nagrodowego...................................... 170
2.1. Stosunki między wspierającymi a poszukującymi finansowania............................................ 170
2.2. Warianty nagród jako czynnik wpływający na treść stosunków prawnych pomiędzy podmiotami wspierającymi a podmiotami poszukującymi finansowania...................................................................... 180
2.3. Stosunki pomiędzy wspierającymi a portalem.................. 183
2.4. Stosunki pomiędzy poszukującymi finansowania a portalem.................................................... 184
3. Skutki w obszarze prawa podatkowego................................. 186
3.1. Podmioty poszukujące finansowania............................. 186
3.1.1. Podatki od przysporzeń posiadajątkowych................ 186
3.1.2. Podatki o charakterze obrotowym....................... 202
3.2. Skutki u podmiotów wspierających................................ 223
3.2.1. Podatek dochodowy............................................... 223
3.2.2. Podatki o charakterze obrotowym (podatek od czynności cywilnoprawnych)......... 227
3.3. Skutki u podmiotu prowadzącego portal finansowania społecznościowego.................................... 230
3.3.1. Podatki dochodowe................................................ 230
3.3.2. Podatek od towarów i usług.................................. 232
4. Wnioski...................................................................................... 240
Rozdział V. Skutki w obszarze prawa podatkowego finansowania społecznościowego typu przedsprzedażowego...... 243
1. Uwagi wstępne.......................................................................... 243
2. Stosunki prawne w ramach finansowania społecznościowego rodzaju przedsprzedażowego.................... 245
2.1. Stosunki między finansującym a poszukującym finansowania............................................. 245
2.2. Stosunki pomiędzy podmiotem poszukującym finansowania a portalem finansowania społecznościowego........... 251
2.3. Stosunki między wspierającym (finansującym) a portalem.......................................................... 254
3. Skutki w obszarze prawa podatkowego finansowania społecznościowego rodzaju przedsprzedażowego............. 255
3.1. Skutki u podmiotu poszukującego finansowania.................................... 255
3.1.1. Podatek od otrzymywanego przysporzenia posiadajątkowego............................................................ 255
3.1.2. Podatki inne niżeli dochodowe................................. 264
3.2. Skutki u podmiotu wspierającego................................... 280
3.2.1. Podatki dochodowe................................................ 280
3.2.2. Podatek od towarów i usług.................................. 281
3.3. Skutki u podmiotu prowadzącego portal finansowania społecznościowego.................................... 282
3.3.1. Podatki dochodowe................................................ 282
3.3.2. Podatek od towarów i usług.................................. 285
4. Wnioski...................................................................................... 292
Rozdział VI. Skutki w obszarze prawa podatkowego finansowania społecznościowego typu dłużnego............ 295
1. Uwagi wstępne.......................................................................... 295
2. Stosunki prawne w ramach finansowania społecznościowego typu dłużnego......................................... 296
2.1. Stosunki pomiędzy podmiotem udzielającym pożyczek a biorącym pożyczkę................................... 296
2.2. Stosunki pomiędzy pożyczkobiorcą a portalem........... 305
2.3. Stosunki między pożyczkodawcą a portalem........... 310
3. Skutki w obszarze prawa podatkowego finansowania społecznościowego rodzaju dłużnego....................... 311
3.1. Skutki po stronie podmiotu udzielającego pożyczki... 311
3.1.1. Podatki dochodowe................................................ 311
3.1.2. Podatki obrotowe.................................................... 324
3.2. Skutki po stronie podmiotu uzyskującego pożyczkę 341
3.2.1. Skutki w podatku dochodowym.......................... 341
3.2.2. Podatki obrotowe.................................................... 353
3.3. Skutki po stronie portalu finansowania społecznościowego............................................................ 365
3.3.1. Podatki dochodowe................................................ 365
3.3.2. Podatek od towarów i usług.................................. 367
4. Wnioski...................................................................................... 379
Rozdział VII. Skutki w obszarze prawa podatkowego finansowania społecznościowego rodzaju udziałowego........... 383
1. Uwagi wstępne.......................................................................... 383
2. Stosunki prawne powstające pomiędzy poszczególnymi podmiotami zaangażowanymi w finansowanie społecznościowe rodzaju udziałowego....................................... 385
2.1. Stosunki między wspierającymi (inwestorami) a podmiotami poszukującymi finansowania................ 385
2.2. Stosunki między platformą finansowania społecznościowego a podmiotem poszukującym finansowania
(emitentem)................................................ 392
2.3. Stosunki między platformą a inwestorami.................... 396
3. Skutki w obszarze prawa podatkowego................................. 399
3.1. Podmioty poszukujące finansowania............................. 399
3.1.1. Podatek dochodowy............................................... 399
3.1.2. Podatki pośrednie................................................... 404
3.2. Podmioty finansujące (inwestorzy)................................. 415
3.2.1. Podatek dochodowy............................................... 415
3.2.2. Podatki obrotowe.................................................... 420
3.2.3. Podatek od czynności cywilnoprawnych............ 421
3.3. Portale finansowania społecznościowego...................... 424
3.3.1. Podatek dochodowy............................................... 424
3.3.2. Podatki obrotowe.................................................... 428
3.3.3. Podatek od czynności cywilnoprawnych............ 437
4. Wnioski...................................................................................... 438
Wnioski końcowe.............................................................................. 441
Bibliografia......................................................................................... 453
Orzeczenia sądowe........................................................................... 467
