Państwo jest organizacją społeczną spełniającą określone funkcje. Można ich wymienić tyle, ile zostanie określonych sfer aktywności państwa w obszarze życia społecznego. Na pewne minimum aktywności państwa składają się tradycyjnie wyodrębniane funkcje wewnętrzna i zewnętrzna oraz gospodarczo-organizatorska, socjalna i kulturalno-wychowawcza.
Determinują one aktywność państwa m.in. W obszarze nierozdzielności terytorialnej, suwerenności, możliwości przetrwania i rozwoju oraz bezpieczeństwa jego obywateli. Są one utożsamiane głównie z funkcją wewnętrzną państwa gwarantującą w nim bezpieczeństwo i porządek, przy zaangażowaniu m.in.
organów administracji, Policji, Straży Granicznej, straży pożarnej, organów wymiaru sprawiedliwości, a także w pewnych warunkach i wojska. W celu realizacji tej aktywności państwo musi dysponować zasobami i zdolnościami ochrony przed potencjalnymi i realnymi zagrożeniami, które współcześnie cechują się zmiennością, nieprzewidywalnością, transsektorowością i nieokreślonością i dotyczą niemal wszystkich dziedzin życia społecznego, w których państwo musi przejawiać swą aktywność.
Przedmiotowe zagrożenia mogą powodować destabilizację rozwoju politycznego czy gospodarczego, utratę życia, zdrowia, posiadanych wartości materialnych czy warunków do luźnego bytu, rozwoju, a nawet utratę suwerenności.
W związku z tym niezbędne jest podejmowanie poprzez państwo trafnych działań przeciwstawiających się tym zagrożeniom. Podejmowane przeciwdziałania i działania ochronne powinny być różne, a także dobrane do charakteru zagrożenia, jego skali czy form eskalacji oraz rodzaju chronionych poprzez państwo wyżej wymienionych wartości.
Bezpieczeństwo wewnętrzne państwa jest bytem złożonym, zależnym od wielu czynników. Do uniemożliwiania i usuwania skutków współczesnych zagrożeń bezpieczeństwa państwo używa wszelkich możliwych sił i środków, jakie są w jego dyspozycji.
W przedmiotowej publikacji zostały zaprezentowane te obszary bezpieczeństwa wewnętrznego państwa, które związane są z: przygotowaniami obronnymi Państwowej Straży Pożarnej, reglamentacją broni i jej wpływem na bezpieczeństwo publiczne w Rzeczypospolitej Polskiej, racjonalizacją funkcjonowania krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego, zarządzaniem kryzysowym realizowanym jako zadanie publiczne samorządu terytorialnego, nielegalną imigracją i jej wpływem na bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej, modelem systemu ratownictwa w Rzeczypospolitej Polskiej, a także przywództwem w kierowaniu bezpieczeństwem.
Pozwalają one ukazać złożoność i rozległość problematyki bezpieczeństwa wewnętrznego państwa. Dobór tych siedmiu obszarów nie jest przypadkowy. Są one skutkiem dociekań naukowych w obszarze poszczególnych zagadnień, przedstawionych w ramach przewodów doktorskich.