głównie rozwój społeczny definiuje się jako ukierunkowany celowościowo proces społeczny, w ramach którego następuje pokaźny wzrost pożądanych dla danego społeczeństwa lub społeczności zmiennych. Ów teleologiczny charakter wspomnianego cyklu może jednak być modyfikowany poprzez pojawiające się nieprzewidywane zmienne.
Stąd rozwój społeczny jest za każdym razem skutkiem planowych i uporządkowanych działań z jednej strony oraz działań nieplanowanych i skomplikowanych do przewidzenia z drugiej. Kategoria rozwoju często jest dookreślana w najróżniejszy sposób, co prowadzi do jej przedmiotowego zawężenia.
Dookreślenie może integrować się z dziedziną, której ów proces społeczny dotyczy: rozwój społeczny, rozwój gospodarczy, rozwój kulturalny, rozwój technologiczny itp. Może ponadto obejmować zakres terytorialny: rozwój lokalny, regionalny, przestrzenny, rozwój kraju itp.
Może wreszcie mieć charakter osobowy (osobniczy) związany z poszczególnymi fazami życia człowieka, np. Rozwój dziecka i jego badanie w ramach psychologii rozwojowej. Ukierunkowany ciąg zmian prawidłowych dla danej zbiorowości P.
Sztompka określa mianem postępu społecznego, a symetrycznie - ukierunkowany ciąg zmian niekorzystnych dla danej zbiorowości traktuje jako regres społeczny. ( ) Prezentowane opracowanie, co zrozumiałe, nie stawia sobie tak ambitnych i uniwersalnych celów, jakie nakreślił J.
de Condorcet w swoim największym dziele: Szkic obrazu postępu ducha ludzkiego poprzez dzieje. Jest zbiorem tekstów przygotowanych poprzez doktorantów z przeróżnych polskich uczelni w związku z doroczną konferencją naukową organizowaną w Kolegium Ekonomiczno-Społecznym Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie przez doktorantów i młodych pracowników nauki.
Jej wiodącymi hasłami były postęp, rozwój i regres jako zjawiska, które można współcześnie zaobserwować w różnych dziedzinach życia gospodarczego, politycznego, społecznego i kulturowego - poddane wycinkowym analizom.
Zjawiska te nie były przedmiotem systematycznych studiów, a jedynie pretekstem do analiz, które doktoranci i młodzi pracownicy nauki prowadzą we fragmentach swych rozpraw doktorskich czy innych szerszych opracowaniach.
