W 1991 roku, kiedy formalnie dobiegała końca historia Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, rozproszone w podupadającym imperium społeczeństwa przeżywały głęboki tożsamościowy oraz ideowy kryzys.
Okazało się wówczas, że historiozoficzna i kulturowa refleksja nawiązująca do mitu o samobytnym charakterze Rosji i do jej potęgi na eurazjatyckim kontynencie może stać się dla nowego organizmu społecznego i politycznego, oczyszczonego z państwowej ideologii, niezwykle niebanalne, a wręcz konieczne.
Atmosfera rozpadu ZSRR i ideologicznych sporów tego czasu wyraźnie sprzyjała rewitalizacji niektórych przynajmniej, założeń klasycznego eurazjatyzmu. Nieżyjący już syn Anny Achmatowej i Nikołaja Gumilowa, historyk Lew Gumilow i lider Międzynarodowego Ruchu Eurazjatyckiego Aleksander Dugin, to dwie kluczowe postaci i dwa odmienne intelektualnie oblicza, które mogą umożliwić odkrycie natury zupełnie nowego, już w pełni rodzimego nurtu eurazjatyckiej myśli we współczesnej Rosji.
