Zagadnienie rozpatrywania bezpieczeństwa w perspektywie zagrożeń i wyzwań, a także szans sprostania im jak najmniejszym kosztem ma swój wymiar jednocześnie obiektywny, jak i subiektywny. Zagrożenia, wyzwania i szanse funkcjonujące niezależnie od naszej świadomości posiadają rozmiar obiektywny.
Natomiast właściwości związane z naszą percepcją otaczającego świata, świadomością zagrożeń i budowaniem koncepcji bezpieczeństwa mają wymiar subiektywny. Elementy bezpieczeństwa narodowego konstruowane są na podstawie przewidywania rozwoju sytuacji społecznej obowiązującej w przyszłości.
Dlatego priorytetowe jest monitorowanie sytuacji i przewidywanie dalszego jej przebiegu i uniemożliwianie niekorzystnym zdarzeniom. Znajomości potencjalnych zagrożeń, posiadających bezpośredni bądź pośredni wpływ na bezpieczeństwo narodowe poprzez społeczeństwo i możliwości zdefiniowania tych zagrożeń nie da się przecenić.
Dlatego też od szeregu lat podejmowane są liczne badania, posiadające na celu zapoznanie się z tą problematyką. Od niedawna, co należy zaakcentować, pojawiły się też,,świeże wyzwania" dla ogólnie pojętego bezpieczeństwa narodowego.
Niniejsza monografia została pomyślana jako zbiór 16 artykułów skupionych wokół zagadnień współczesnych wyzwań dla bezpieczeństwa narodowego, ze szczególnym uwzględnieniem roli Straży Granicznej jako podmiotu bezpieczeństwa narodowego.
