Celem publikacji jest włączenie się w dyskurs naukowy związany z problematyką oceny działalności gmin za pomocą miar ekonomicznych i przedstawienie rankingu ich rozwoju. Książka składa się z dziesięciu rozdziałów.
W rozdziale pierwszym przedstawiono wielowymiarowość obszaru działania gmin, w drugim metodę budowy rankingu, w trzecim województwo świętokrzyskie, w kolejnym finanse jako formujący proces rozwoju.
W dalszych rozdziałach: piątym, szóstym i siódmym scharakteryzowano kolejne elementy pokazujące obraz społeczno-gospodarczy gmin: przedsiębiorczość, infrastrukturę i demografię. Rozdziały ósmy, dziewiąty i dziesiąty to rankingi: sytuacji finansowej, potencjału gospodarczego i potencjału rozwoju.